Thói quen đi vệ sinh tiết lộ tình trạng sức khỏe hiện tại, cơ thể bạn có đang bình thường ?
Các bác sĩ cho biết tần suất đi vệ sinh và sự thay đổi ‘chất lượng’ của mỗi lần đi vệ sinh phản ánh rõ tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn.
Theo các bác sĩ tiêu hóa tần suất đi đại tiện thay đổi tùy theo từng người và mức độ vận động của ruột của họ khỏe mạnh như thế nào. Trong khi một số người đi vệ sinh vài lần mỗi tuần, những người khác có thể phải đi vệ sinh sau mỗi bữa ăn. Cơ thể tạo ra một phản ứng tự nhiên đối với quá trình tiêu hóa thức ăn được gọi là phản xạ dạ dày, phản xạ này gây ra cảm giác cần đi tiêu sau khi ăn.
Theo các bác sĩ của Đại học Columbia, đó là một quá trình bình thường và cảm giác thường không đáng lo ngại miễn là phân của bạn khỏe mạnh, nghĩa là phân mềm nhưng có hình dạng và giống rắn. Phân lỏng và giống như tiêu chảy có thể chỉ ra một vấn đề y tế nghiêm trọng hơn.
Nếu bạn thấy mình vội vã đi vệ sinh ngay sau khi ăn hoặc nhận thấy một số loại thực phẩm làm trầm trọng thêm vấn đề thì có thể nguyên nhân là do hội chứng ruột kích thích (IBS) . Một số loại thực phẩm gây ra bệnh celiac và một số dị ứng thực phẩm nhất định cũng có thể góp phần gây ra phản xạ dạ dày hoạt động quá mức.
Phản xạ dạ dày thường xảy ra trong vòng 15 phút sau khi ăn. Nó làm cho dạ dày giãn ra để hấp thụ chất dinh dưỡng và tăng khả năng vận động qua hệ tiêu hóa. Các cơn co thắt được thúc đẩy bởi phản xạ đẩy nội dung của đại tràng đến trực tràng để đi tiêu. Tính di động cao làm cho điều này xảy ra thường xuyên hơn. Khi thức ăn đi vào dạ dày, nó sẽ tạo ra một phản ứng dây chuyền giải phóng các hormone gọi là cholecystokinin (CCK) và motilin, cả hai đều được sản xuất ở ruột non. CCK kích thích giải phóng các enzyme tiêu hóa từ tuyến tụy để giúp tiêu hóa chất béo, protein và carbs. Sau đó, nó sẽ thúc đẩy túi mật co bóp và giải phóng mật vào ruột non, giúp nhũ hóa chất béo, khiến chúng dễ tiêu hóa hơn. Nó cũng làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày để có thêm thời gian hấp thụ chất dinh dưỡng.
Trong khi đó, Motilin kích thích sự di chuyển của thức ăn qua đường tiêu hóa bằng cách co và co cơ dạ dày. Khoảng 90 phút sau khi ăn, Motilin thiết lập phức hợp vận động di chuyển (MMC), một mô hình co thắt theo chu kỳ xảy ra giữa các bữa ăn và trong lúc nhịn ăn để vận chuyển thức ăn từ ruột non đến ruột già. MCC cũng loại bỏ vi khuẩn có hại để đảm bảo nó không cản trở sự hấp thụ chất dinh dưỡng.
Hệ thống tiêu hóa của mọi người đều hoạt động theo tốc độ riêng của nó. Có thể mất từ 10 đến 72 giờ để thức ăn đi qua và đi tiêu. Và một số người chỉ đơn giản là có phản xạ dạ dày nhạy cảm hơn, hoặc ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ và cay có tác dụng nhuận tràng. Cà phê là một lý do khác khiến mọi người đi vệ sinh thường xuyên hơn.
Các bác sĩ GI nói rằng việc đi đại tiện từ ba lần một ngày đến ba lần một tuần có thể được coi là bình thường. Tần suất đi đại tiện của bạn trên thực tế có 'bình thường' hay không phần lớn phụ thuộc vào chất lượng phân được thải ra.
Tiến sĩ Christine Lee, bác sĩ GI tại Phòng khám Cleveland, nói với Yahoo : 'Nếu chất lượng đại tiện không tốt thì một số người sẽ phải đi đi lại lại hai đến ba lần trong vòng một đến hai giờ. 'Mặc dù đã đi vệ sinh nhiều lần nhưng điều này vẫn 'chỉ tương đương với một lần đi tiêu tốt'.
Có những biện pháp khác để đánh giá mức độ 'bình thường' mà các bác sĩ cho rằng quan trọng hơn tần suất.
Tiến sĩ Brian Brunson, một bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa đang hành nghề ở Alabama nói với The Healthy rằng hãy chú ý đến màu sắc của phân, nó 'có thể thay đổi và bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố, bao gồm cả chế độ ăn uống và thuốc men'. 'Tuy nhiên, có một số màu phân nhất định cho thấy cần phải có sự đánh giá khẩn cấp của chuyên gia y tế. Phân đen như hắc ín thường là dấu hiệu của xuất huyết đường tiêu hóa trên - thường là dạ dày hoặc ruột non. Phân đất sét hoặc màu nhạt có thể là triệu chứng của bệnh về gan, đường mật hoặc tuyến tụy. Nói chung, phân màu nâu hoặc xanh được coi là bình thường.'
Trong khi đó, Tiến sĩ Ghassan Alzayer, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa tại Trung tâm Bệnh viện MedStar Washington ở Washington, DC, cho biết : 'Mặc dù màu sắc của phân rất quan trọng cần lưu ý nhưng nó chỉ là một yếu tố để có sức khỏe tiêu hóa tốt. Bạn cũng nên xem xét hình dạng và độ đặc của phân cũng như thời gian bạn đi đại tiện.'
Các bác sĩ thường sử dụng Biểu đồ phân Bristol trong thực hành lâm sàng, được phát triển lần đầu tiên vào năm 1997 bởi các nhà nghiên cứu đến từ Bristol, Anh. Nó phân loại phân người thành bảy loại. Phân được phân loại là Loại 1 và 2 có đặc điểm là vón cục và khó đi đại tiện, cho thấy táo bón hoặc đi tiêu phân khô và cứng không thường xuyên.
Mặt khác, phân thuộc Loại 3 và 4 có kết cấu mịn và thường có hình dạng giống như xúc xích, thể hiện hình dạng và độ đặc của phân lý tưởng. Đối với Loại 5, 6 và 7, phân có nhiều dạng từ dạng đốm mềm đến dạng lỏng hoàn toàn, báo hiệu bệnh tiêu chảy hoặc đi ngoài phân lỏng thường xuyên.
Tiến sĩ Alzayer cho biết: 'Nếu bạn đi đại tiện có vẻ khác thường hoặc phân cứng hoặc phân lỏng, điều đó thường không gây lo ngại. 'Tuy nhiên, nếu bạn liên tục có phân vón cục, cứng hoặc lỏng, hãy nói chuyện với bác sĩ. Đây cũng là lúc nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn thấy có máu trong phân, điều này có thể chỉ ra một vấn đề nghiêm trọng', chẳng hạn như chảy máu trong đường tiêu hóa, nứt hậu môn, loét dạ dày hoặc bệnh viêm ruột.'
