Gia đình viên mãn của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng: Người con trai làm tướng và cô con dâu nghệ sĩ
Thủ tướng Phạm Văn Đồng được nhận xét là người có tình yêu thương tuyệt đối dành cho vợ con. Ông chỉ có một người con trai duy nhất, người mà trước phút lâm chung, vị thủ tướng đã dặn dò: “Ba không có tài sản gì để lại cho con, ba chỉ để lại một sự nghiệp để tiếp tục”.
Thủ tướng Phạm Văn Đồng chỉ có duy nhất một người con trai là Thiếu tướng Phạm Sơn Dương (SN 1951). Tướng Sơn Dương là kết quả của chuyện tình đẹp giữa bác Tô và bà Phạm Thị Cúc. Đáng tiếc, ông chịu nhiều thiệt thòi khi ra đời, không được mẹ chăm sóc đầy đủ vì bà bị bệnh kéo dài. Thủ tướng Phạm Văn Đồng khi đó bận bịu việc nước nên cũng đành để thầy giáo Vũ Linh (em vợ nhà thơ Việt Phương) trông coi con trai giúp mình. Chỉ mỗi khi đến bữa ăn, hai cha con họ mới có thời gian trò chuyện, quan tâm đến nhau.
Nhà thơ Việt Phương (thư ký của Thủ tướng Phạm Văn Đồng) tiết lộ, vị thủ tướng dù rất yêu con trai nhưng dạy dỗ vô cùng nghiêm khắc. Có một lần, cậu bé Sơn Dương đánh nhau với con người thợ sửa xe đầu phố. Vì nhỏ con hơn mà Sơn Dương bị đánh xây xước cả người. Nghe xong sự tình, Thủ tướng Phạm Văn Đồng vội vàng cho người đến tận nhà người thợ sửa xe để xin lỗi.
“Người thợ sửa xe đã vô cùng sững sờ và cảm động khi biết con trai mình đánh nhau với con trai của Thủ tướng mà lại nhận được lời xin lỗi từ Thủ tướng. Hôm đó, người thợ sửa xe cảm động nói: “Con trai tôi to con hơn. Nó có bị sao đâu. Chỉ có con trai của Thủ tướng là bị đau. Tôi không ngờ Thủ tướng lại xin lỗi chúng tôi như thế”", nhà thơ Việt Phương kể lại.
Vị thư ký của Thủ tướng Phạm Văn Đồng vẫn nhớ như in hình ảnh Phạm Sơn Dương ngày bé, sớm đã học được tính cách khiêm tốn của cha mình. Trong ấn tượng của ông, đó là một cậu bé “hiền lành, ít nói và rất gắn bó với gia đình bên ngoại. Những người trong gia đình bên ngoại cũng vốn có tính cách khiêm tốn. Được sự dạy dỗ của cha và các cậu, các dì bên ngoại nên Phạm Sơn Dương rất hiền lành, ít nói. Tôi chưa bao giờ thấy Phạm Sơn Dương cậy thế cha mình là Thủ tướng mà lên mặt với người khác”.
Thiếu tướng Phạm Sơn Dương chia sẻ tại lễ kỷ niệm 70 năm Hiệp định Geneve. Ảnh: Baoquocte.vn
Khi Phạm Sơn Dương trưởng thành, nhiều nước ngỏ lời cấp học bổng cho nhưng đều bị Thủ tướng Phạm Văn Đồng từ chối. Bác Tô không muốn con trai được hưởng bất cứ đặc quyền nào, yêu cầu con phải tự rèn luyện. Cuối cùng, ông để người con duy nhất của mình vào quân đội. Trong thời gian đó, Sơn Dương không có bất cứ đãi ngộ đặc biệt nào, sinh hoạt bình đẳng như bao người khác.
Bản thân Sơn Dương cũng học được tính khiêm tốn của bố, chưa bao giờ đưa việc mình là con thủ tướng ra để được ưu tiên. Giây phút trước khi qua đời, bác Tô còn dặn dò cậu con trai: “Ba không có tài sản gì để lại cho con. Ba chỉ để lại một sự nghiệp để tiếp tục. Ba yêu cầu con chăm sóc má con, chăm lo dạy bảo các con của con mạnh khỏe, ngoan ngoãn, học giỏi trở thành người có ích cho xã hội, cho đất nước, xứng đáng là người sĩ quan của quân đội ta”.
Ít ai biết, Thủ tướng Phạm Văn Đồng có một cô con dâu vô cùng xinh đẹp, tài năng nức tiếng một thời. Nửa sau những năm 1980, đầu những năm 1990, giới nghệ thuật Việt Nam có một cô ca sĩ được gọi với biệt danh “Minh Châu Mimosa”. Chẳng những sở hữu nhan sắc xinh đẹp, Minh Châu Mimosa còn có giọng hát ấm áp đi vào lòng người. Đặc biệt, nữ ca sĩ này còn có học vấn cao, từng tốt nghiệp Đại học Tổng hợp chuyên ngành Văn học Nga, nhận nhiều giải thưởng âm nhạc trong nước lẫn quốc tế.
Nhưng năm 1994, lúc tên tuổi đang ở đỉnh cao, Minh Châu bỗng nhiên mất hút. Đó cũng là sau khi nữ ca sĩ kết hôn với Thiếu tướng Phạm Sơn Dương, con trai Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Nhiều năm sau, chia sẻ với báo Tuổi Trẻ, bà Minh Châu nhớ lại giai đoạn đó và cho biết, dù bố chồng “giản dị, tinh tế vô cùng, tôn trọng tuyệt đối tự do cá nhân” nhưng bà “đủ văn hóa để biết ở vị trí của mình thì cần làm gì và không nên làm gì”. Việc nghỉ hát rồi về làm một công chức ở Cung Việt Xô với bà Minh Châu lại có cái hay riêng.
Con dâu Thủ tướng Phạm Văn Đồng thích thú khi tuy không còn hát trên các sân khấu lớn vẫn có thể hát khi cơ quan tổ chức biểu diễn tại các tỉnh thành. Ngoài ra, bà dành nhiều thời gian để dạy hát cho học sinh. Có thể nhiều người không biết, bà Minh Châu có nhiều học sinh thành tài, nổi tiếng như ca sĩ Cao Thái Sơn, Tống Hoàng Hải…
Về sau, cuộc đời bà Minh Châu bỗng rẽ hướng đến với hội họa. Từ một cô ca sĩ hát hay, xinh đẹp, giờ đây ở độ tuổi ngoài 60, người phụ nữ này lại nổi tiếng với cương vị là một họa sĩ có hàng trăm bức họa được yêu thích. Là con dâu vị Thủ tướng đáng kính, có chồng làm trong quân đội nhưng bao năm qua bà Minh Châu vẫn sống giản dị, khiêm nhường, giữ lửa với nghệ thuật một cách thầm lặng.