Tổng thống Ukraine tuyên bố cứng rắn, ra 'tối hậu thư' sau khi bị Mỹ ‘đòi nợ’ 120 tỷ USD
Trong tuyên bố mới đây, Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết sẽ không công nhận viện trợ của Mỹ là nợ, đồng thời không ký thỏa thuận khoáng sản nếu đối phương đe dọa triển vọng gia nhập EU của mình.
Ngày 28/3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định Ukraine không sẵn sàng coi viện trợ quân sự của Mỹ trong những năm qua là một khoản nợ theo thỏa thuận về tài nguyên khoáng sản.
Ông nhấn mạnh rằng các điều khoản chính với Mỹ đã được đưa vào một thỏa thuận khung, nhưng văn bản này chưa được ký kết vào cuối tháng 2. Theo đó, cả hai bên đã loại trừ khả năng Ukraine phải hoàn trả khoản viện trợ đã nhận trong hơn ba năm qua.
"Chúng tôi sẽ không nhận nợ, như tôi đã nói. Đây là những điều hoàn toàn rõ ràng. Ít nhất thì chúng ta đang nói về các khoản viện trợ trong quá khứ", ông Zelensky tuyên bố.

Tổng thống Ukraine cho biết họ sẵn sàng trả cho Mỹ các khoản viện trợ trong tương lai nếu chính quyền ông Trump cung cấp.
"Nếu có bất kỳ triển vọng nào về các khoản viện trợ mới, thì Mỹ chắc chắn có thể đặt ra một số điều kiện nhất định. Chúng tôi hiểu rằng họ sẽ không làm bất cứ điều gì cho chúng tôi miễn phí. Họ tuyên bố chính thức như vậy”, ông Zelensky nói.
Tổng thống Ukraine cũng khẳng định nước này sẽ không ký thỏa thuận về tài nguyên khoáng sản với Mỹ nếu điều đó làm cản trở con đường gia nhập Liên minh châu Âu (EU).
"Hiến pháp Ukraine nêu rõ rằng lộ trình của chúng tôi là hướng tới EU… Có những cải cách rất quan trọng và các bước tương ứng. Không có gì có thể đe dọa việc Ukraine gia nhập EU", ông Zelensky nhấn mạnh.

Nhà lãnh đạo Ukraine cũng tiết lộ rằng Nội các Ukraine và Văn phòng Tổng thống vừa nhận được một công hàm từ phía Mỹ, trong đó có bản dự thảo hoặc các đề xuất liên quan đến thỏa thuận khoáng sản.
Phó Thủ tướng thứ nhất kiêm Bộ trưởng Kinh tế Ukraine, Yuliia Svyrydenko, đang thảo luận song phương với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent để xem xét nội dung của bản thỏa thuận mới này.
Ông Zelensky tiết lộ: “Tôi đã hỏi bà ấy một số câu hỏi. Bà ấy nói rất khó để bình luận vì đây là một văn bản hoàn toàn khác, với nhiều điều khoản mới chưa từng được thảo luận trước đó, cũng như một số khía cạnh đã bị cả 2 bên bác bỏ”.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Reuters
Theo trang European Pravda, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã đưa ra một đề xuất thỏa thuận khoáng sản mới, khác so với dự thảo ban đầu mà hai bên đã thống nhất. Dự thảo mới bao gồm một điều khoản yêu cầu Ukraine hoàn trả toàn bộ khoản viện trợ của Mỹ kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự vào năm 2022. Tổng số tiền ước tính hơn 120 tỷ USD, trong đó có việc hỗ trợ ngân sách, viện trợ quân sự và nhân đạo.
Số tiền này sẽ được chuyển thành "đóng góp ban đầu của DFC" vào một Quỹ mới được thành lập để quản lý doanh thu từ tài nguyên khoáng sản của Ukraine. DFC (Tập đoàn Tài chính Phát triển Quốc tế Mỹ) là cơ quan chính phủ Mỹ chuyên hỗ trợ đầu tư vào các dự án phát triển ở nước ngoài, bao gồm hạ tầng, năng lượng và tài nguyên thiên nhiên.
Theo dự thảo thỏa thuận, Quỹ này sẽ tái đầu tư một phần doanh thu vào các dự án tại Ukraine, nhưng Mỹ sẽ nhận 50% lợi nhuận từ các khoản đầu tư đó trong tương lai. Ngoài ra, Ukraine sẽ phải thanh toán khoản nợ theo lịch trình với mức tăng hàng năm 4%. Điều này đồng nghĩa với việc nếu trì hoãn thanh toán, số tiền Ukraine phải trả sẽ ngày càng lớn.