Không còn là lựa chọn phổ biến: Ô tô số sàn giảm 57% chỉ trong 1 thập kỷ, sắp thành 'di tích công nghệ'
Từng là lựa chọn ưu tiên của số đông người mê xe, hộp số sàn nay đang dần biến mất khỏi thị trường toàn cầu và nếu không có gì thay đổi, viễn cảnh nó hoàn toàn biến mất vào năm 2037 đang dần trở thành hiện thực.
Theo dữ liệu từ CarGurus và nghiên cứu tại thị trường Anh, nơi có hệ thống xe cộ đa dạng bậc nhất châu Âu, số lượng mẫu xe trang bị hộp số sàn đã giảm 57% chỉ trong một thập kỷ qua. Năm 2015, có tới 192 mẫu xe được bán ra với phiên bản số sàn. Đến năm 2025, con số ấy chỉ còn 82.
Khác với sự "lên ngôi" của xe số tự động và xe điện, xe số sàn đang đi dần đến hồi kết. Một trong những dấu hiệu rõ rệt là việc nhiều thương hiệu lớn đồng loạt xóa sổ tùy chọn hộp số sàn khỏi danh mục sản phẩm. Tính riêng trong năm 2025, hai thương hiệu là MINI và Land Rover đã gia nhập “liên minh số tự động” cùng Lexus, Mercedes-Benz, Tesla và Volvo.
Không chỉ các thương hiệu xa xỉ, ngay cả những cái tên đại chúng như Citroën, Ford hay Hyundai cũng đang giảm dần số lượng mẫu xe có hộp số sàn. Một nghịch lý cay đắng là trong khi xe điện ngày càng phổ biến, vốn không cần đến hộp số sàn – thì số lượng xe sử dụng hộp số tay lại tụt dốc không phanh.
Có thể đổ lỗi cho thị hiếu thay đổi, nhưng thực tế là người tiêu dùng cũng dần thờ ơ với cảm giác "lái xe thật sự" mà số sàn mang lại. Một khảo sát của CarGurus năm 2024 chỉ ra rằng chỉ 28% số người tham gia thừa nhận sẽ nhớ hộp số sàn nếu nó biến mất – một tỷ lệ khiêm tốn, đặc biệt trong giới trẻ. Trong nhóm 18–24 tuổi, chỉ 26% quan tâm đến hộp số sàn; con số này thậm chí còn thấp hơn ở nhóm tuổi 25–34.
Giữa bối cảnh ảm đạm, vẫn còn một vài cái tên "dũng cảm" duy trì hộp số sàn trong danh mục sản phẩm. Volkswagen hiện là thương hiệu dẫn đầu, với 7 mẫu xe số sàn còn được bán tại Anh. Ford và Citroën bám sát với 6 mẫu xe, trong khi Dacia, Mazda, Hyundai và Skoda cũng góp mặt với 5 mẫu mỗi hãng.
Song những nỗ lực này dường như chỉ như "giữ hơi thở cuối cùng" cho một di sản cơ khí. Nếu xu hướng hiện tại tiếp diễn – với trung bình 7 mẫu xe bị loại bỏ số sàn mỗi năm – thì đến năm 2037, hộp số sàn có thể chính thức biến mất khỏi các mẫu xe mới.
Tuy số xe mới có hộp số sàn ngày càng ít, nhưng thị trường xe cũ vẫn là “thánh địa” cho người yêu ba bàn đạp. Trên nền tảng CarGurus, có tới 47% xe cũ đang được rao bán là số sàn – một con số cho thấy hộp số tay vẫn còn đất sống, ít nhất trong vài năm tới.
Một số mẫu xe như Honda Civic Type R hay Mazda MX-5 vẫn được ca ngợi vì cảm giác lái đặc biệt mà hộp số sàn mang lại – điều không thể sao chép bằng công nghệ. Nhưng đây có lẽ là chút dư âm cuối cùng của một thời hoàng kim cơ khí.
Hộp số sàn không đơn thuần là một chi tiết kỹ thuật – nó từng là biểu tượng của sự kết nối giữa người lái và chiếc xe. Việc nó dần biến mất không chỉ là sự thay đổi công nghệ, mà còn là lời chia tay lặng lẽ với một thời kỳ mà người lái xe vẫn còn là "nghệ sĩ" thực thụ.
