Hồ cổ nhất trên thế giới có niên đại khoảng 25 triệu năm và cũng là hồ sâu nhất, đồng thời sở hữu hệ sinh thái phong phú bậc nhất hành tinh.
Giống như các dãy núi, nhiều hồ nước trên Trái Đất có thể tồn tại từ rất lâu đời, trên 1 triệu năm. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 20 hồ được xếp vào nhóm "hồ cổ đại". Vậy hồ nào lâu đời nhất?
Danh hiệu này thuộc về hồ Baikal, nằm ở khu vực Đông Nam Siberia, Nga. Theo nhà khoa học Ted Ozersky, phó giáo sư về hồ sinh học (nghiên cứu các khối nước nội địa) tại Đại học Minnesota (Mỹ), hồ Baikal đã hình thành cách đây khoảng 25 triệu năm. So sánh với các hồ lớn ở Bắc Mỹ, vốn chỉ mới xuất hiện chưa đầy 20.000 năm, thì tuổi đời của hồ Baikal vượt trội. Xếp sau Baikal là hồ Issyk-Kul ở Kyrgyzstan, với tuổi thọ khoảng 20 triệu năm.

Ảnh: Tatyana Andreyeva/Shutterstock
Với diện tích lên tới 31.700 km2, hồ Baikal là hồ nước lớn thứ 7 thế giới. Không chỉ lâu đời nhất, đây còn là hồ sâu nhất hành tinh, với độ sâu khoảng 1,6 km. Tuy nhiên, đó chỉ là độ sâu của cột nước. "Thực tế, toàn bộ lòng hồ sâu hơn nhiều", ông Ozersky nói với tạp chí Live Science.
Các nhà khoa học ước tính bên dưới đáy hồ có một lớp trầm tích dày từ 5-7 km.

Không chỉ lâu đời và sâu nhất, Baikal còn là hồ có hệ sinh thái đa dạng nhất hành tinh, theo nhà khoa học Ted Ozersky.
"Quá trình tiến hóa đã có hàng triệu năm để phát triển hệ sinh thái này mà không bị gián đoạn", ông giải thích. Hồ Baikal cũng sở hữu tỷ lệ loài đặc hữu cao nhất thế giới, tức là những sinh vật chỉ tồn tại ở đây và không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác trên Trái Đất.
Một trong những loài tiêu biểu và được yêu thích nhất là hải cẩu Baikal (Pusa sibirica), loài hải cẩu nước ngọt duy nhất trên thế giới. Trong khi một số loài hải cẩu khác có thể sống trong hồ nước, chúng di cư vào thông qua các con sông. Hải cẩu Baikal là loài bản địa duy nhất sinh sống hoàn toàn trong môi trường nước ngọt, ông Ozersky cho biết.

Ảnh: Alexey Kharitonov/Shutterstock
Ngoài ra, hồ Baikal còn là ngôi nhà của hàng trăm loài tôm nước ngọt, cung cấp cơ hội nghiên cứu về sự hình thành và đa dạng hóa loài. "Hiểu cách tiến hóa hoạt động là điều thú vị nhất khi nghiên cứu hồ Baikal", ông Ozersky nhận định.
Hồ Baikal có mở cửa đón du khách, nhưng đây không phải là địa điểm lý tưởng để bơi lội. Suốt 5 tháng trong năm, mặt hồ bị đóng băng, và nhiệt độ trung bình chỉ khoảng 4 độ C. "Đây là một hồ nước lạnh thấu xương. Nếu muốn tắm ở đây, bạn phải chuẩn bị tinh thần thật kỹ!", ông Edlund cho biết.
Theo Live Science