Chân dung nhà quân sự lỗi lạc được ví như ‘Bao Công Việt Nam’, người từng khiến Bác Hồ rơi nước mắt
Với khả năng xử án như ‘thần’, ông được ví như ‘Bao Công Việt Nam’, được Bác Hồ tin tưởng, trọng dụng giao cho nhiều trọng trách quan trọng.
Đồng chí Trần Đăng Ninh tên thật là Nguyễn Tuấn Đáng (1910 – 1955), ông sinh ra ở thôn Quảng Nguyên, xã Quảng Phú, huyện Ứng Hòa, tỉnh Hà Đông (nay là xã Quảng Phú Cầu, huyện Ứng Hòa, TP. Hà Nội).
Đồng chí Trần Đăng Ninh là một trong những nhà hoạt động cách mạng, nhà quân sự xuất sắc của Việt Nam, để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử giải phóng dân tộc. Với tài năng lãnh đạo xuất chúng, tinh thần cách mạng kiên cường và đạo đức trong sáng ông đã góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Chân dung đồng chí Trần Đăng Ninh. Ảnh: Thanh tra chính phủ.
Đồng chí Trần Đăng Ninh được Bác Hồ rất tin tưởng, trọng dụng, giao cho các trọng trách quan trọng trong suốt sự nghiệp cách mạng của mình: Chủ nhiệm đầu tiên của Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng (tháng 10/1948), Chủ nhiệm đầu tiên của Tổng cục Cung cấp (sau là Tổng cục Hậu cần, Quân đội Nhân dân Việt Nam) giai đoạn 1950-1955 và là Phó Tổng Thanh tra đầu tiên của Ban Thanh tra Chính phủ (năm 1949).
Với tài năng lãnh đạo xuất chúng và đạo đức trong sáng, đồng chí Trần Đăng Ninh từng được Bác Hồ và Trung ương giao cho nhiệm vụ trực tiếp chỉ đọa lực lượng Công An. Dù không học luật ngày nào, nhưng ông Trần Đăng Ninh lại xử án rất tài tình, sáng suốt, có tình có lý và được mệnh danh là “Bao Công Việt Nam”.
Vụ án nổi tiếng nhất làm nên ‘tên tuổi Bao Công Việt Nam’ của ông là vụ án “Gián điệp H122”. Năm 1948, tại Chiến khu Việt Bắc, 1 tên gián điệp có bí số H122 trà trộn vào vào đội ngũ của ta liên đới đến hàng trăm cán bộ, Đảng viên ở các đơn vị bị bắt. Tiếng kêu oan cũng rộ lên dai dẳng không dứt. Lòng quân, lòng dân xôn xao. Trước tình hình đó, Thường vụ Trung ương và Hồ Chủ tịch đã cử ông Trần Đăng Ninh trực tiếp kiểm tra, xem xét lại vụ án này…
Sau thời gian dài điều tra, cuối cùng đồng chí Trần Đăng Ninh đã giúp nhiều cán bộ và quần chúng được minh oan, giúp tránh được một vụ án suýt nữa đã trở thành một trong những vụ oan sai lớn nhất trong lịch sử quân đội.
Đồng chí Trần Đăng Ninh (thứ 2 từ trái qua) cùng các đồng chí Đảng ủy chiến dịch Biên giới. Ảnh: Báo CAND.
Đồng chí Trần Đăng Ninh còn là người chính trực, không e sợ quyền lực, dù kẻ phạm tội ở bất cứ cấp bậc nào, ông cũng quyết tâm đưa kẻ đó ra ánh sáng. Trong vụ án Đại tá Trần Dụ Châu, Cục trưởng Quân nhu tham ô và dung túng cho cấp dưới làm sai trái, tòa án quân sự xử với mức án cao nhất là tử hình.
Là một người tài giỏi xuất sắc đến vậy, nhưng ông Trần Đăng Ninh lại mắc bệnh hiểm nghèo và qua đời ở cái tuổi làm việc hiệu quả nhất của đời người. Những ngày cuối đời, khi nằm trên giường bệnh, Bác Hồ đã đến thăm ông Trần Đăng Ninh và Người đã khóc trong lễ khâm liệm ông.
Bác Hồ và đồng chí Trần Đăng Ninh. Ảnh: Báo QĐND
Cuối năm 1995, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã phát biểu trong cuộc hội thảo 55 năm Ngày khởi nghĩa Bắc Sơn, 85 năm Ngày sinh đồng chí Trần Đăng Ninh: “Anh Trần Đăng Ninh là người con của Đảng, của Cách mạng… Là người của công lý, của nhân lý, của lẽ phải. Phải chăng anh là một mẫu người mà Bác Hồ muốn xây dựng…”
Với những đóng góp to lớn cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc, ông Trần Đăng Ninh được Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta luôn ghi nhớ. Ông được tặng thưởng các Huân chương Độc lập hạng Nhất, Quân công hạng Nhì, Chiến thắng hạng Nhất, truy tặng Huân chương Sao Vàng năm 2003.
Tên của ông được đặt cho một số con đường, phố phường ở Hà Nội, Nam Định và Điện Biên. Sau khi ông mất, để tưởng nhớ ông, tháng 7/1956, Bưu điện Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã phát hành bộ tem gồm 4 mẫu in hình chân dung của ông.
