Tiết lộ khó tin về dòng họ Lý: Ông thủy tổ là thần tướng của vua Hùng, được Tần Thủy Hoàng nể phục

Lý (李) là họ quen thuộc tại Đông Á, tồn tại ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Việt Nam, Singapore… Ở Trung Quốc, Lý là một trong ba họ phổ biến nhất (2 họ còn lại là Vương và Trương). Vì thế nó cũng là họ phổ biến top đầu thế giới. Ở Việt Nam, họ Lý đứng thứ 14 trong danh sách các họ phổ biến của nước ta, chiếm khoảng 0,5% dân số (số liệu năm 2022).

Trong lịch sử Việt Nam, họ Lý là một trong số ít những dòng họ xuất hiện sớm nhất. Dựa trên các bằng chứng khảo cổ phát hiện được từ thế kỷ II. Nhưng trước đó, truyền thuyết Việt Nam đã ghi nhận sự xuất hiện của một nhân vật lẫy lừng mang họ Lý là Lý Ông Trọng, tướng tài dưới thời vua Hùng Vương thứ 18. Và Thục Phán An Dương Vương.

Lý Ông Trọng còn được gọi là Lý Thân, người làng Chèm, nay thuộc phường Thụy Phương, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Vì tài giỏi mà sau khi nhà Tần đánh Âu Lạc đã bắt ông về làm quan nước mình. Dưới trướng Tần Thủy Hoàng, Lý Ông Trọng phát huy năng lực của mình, rất được trọng dụng. Tương truyền Lý Ông Trọng có công lớn giúp nhà Tần chống quân Hung Nô.

Lý Ông Trọng cũng được xem là thủy tổ họ Lý ở Việt Nam. Nhưng nhân vật này vẫn đang gây nhiều tranh cãi. Một số nhà nghiên cứu cho rằng ông chỉ là hư cấu. Bên cạnh đó truyền thuyết của Trung Quốc lại gọi ông là Nguyễn Ông Trọng.

Không chỉ vậy, một nhân vật tiếng tăm khác mang họ Lý, xuất hiện từ rất sớm là Lý Tiến. Ông là người đã giúp vua Hùng đánh giặc Ân cùng với thánh Gióng. Hiện Lý Tiến được thờ ở đền Bạch Mã (phố Hàng Buồm, Hà Nội).

Trong lịch sử Việt Nam, họ Lý có cả một triều đại hùng mạnh, kéo dài 216 năm nên số lượng rất đông. Nhưng vì sau này bị Trần Thủ Độ bắt đổi họ, đưa chữ “Lý” vào danh sách kỵ húy suốt hơn trăm năm nên số lượng bị giảm đi nhiều.