Gia đình Việt Nam có 3 anh em đều là lãnh đạo cấp cao: 2 người làm bộ trưởng, 1 người được trao giải Nobel
3 trong số 8 anh chị em trong gia đình này là lãnh đạo cấp cao ở Việt Nam. Trong đó, 2 người làm đến chức bộ trưởng, người còn lại là Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, cũng là nhân vật duy nhất của Việt Nam được trao giải Nobel cho đến nay.
Chuyện một dòng họ có bề dày truyền thống, chức cao vọng trọng ở Việt Nam có không ít. Nhưng việc một gia đình sinh được 3 người con đều làm lãnh đạo cấp cao thì quả thực là hiếm có khó tìm. Gia đình đặc biệt này ở thôn Địch Lễ, xã Nam Vân, thành phố Nam Định.
Dòng họ Phan ở thôn Địch Lễ tự hào khi đời nào cũng có người đỗ đạt, được phong chức vị cao. Cụ tổ đời thứ 2 Phan Đình Địch được triều đình tặng “Bát phẩm tượng mục”, cụ tổ đời thứ 3 Phan Đình Lạn được phong “Hàn lâm viện Thị Giảng học sỹ Triều Liệt đại phu”, cụ tổ Phan Đình Hòe (1876 – 1954) là Cử nhân khoa Canh Tý và từng làm quan 4 đời vua triều Nguyễn…
Đặc biệt nhất phải kể đến ba anh em: Phan Đình Trạc (1911 – 1990, đồng chí Lê Đức Thọ), Phan Đình Dinh (1914 – 1986, Thượng tướng Đinh Đức Thiện), Phan Đình Đống (1922 – 2007, Đại tướng Mai Chí Thọ). Ba anh em ruột này đều giữ chức vụ cao trong bộ máy nhà nước đương thời, có đóng góp lớn cho đất nước, công cuộc gìn giữ và bảo vệ độc lập.
Con cháu sau này kể lại, cụ bà Đinh Thị Hoàng (1882 – 1956), mẹ của ba đồng chí một mình nuôi 8 người con nên người sau khi chồng mất sớm. Bà vốn là người có tư tưởng tiến bộ nên khi biết các con trai đều tham gia hoạt động cách mạng thì rất ủng hộ. Ngôi nhà của cụ Hoàng chính là nơi bảo vệ, nuôi dưỡng nhiều cán bộ cách mạng của Đảng như đồng chí Trường Chinh, Nguyễn Lương Bằng, Nguyễn Văn Linh, Hoàng Quốc Việt…
Ba người con trai nổi bật của cụ Đinh Thị Hoàng là ông Lê Đức Thọ, Thượng tướng Đinh Đức Thiện, Đại tướng Mai Chí Thọ đều được Đảng, Nhà nước tặng Huân chương Sao Vàng. Gia đình họ có 1 người là nguyên Trưởng Ban Tổ chức Trung ương (1956 – 1982) và 2 người làm bộ trưởng (Thượng tướng Đinh Đức Thiện từng là Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, Bộ trưởng Bộ Cơ khi Luyện kim, Bộ trưởng Phụ trách dầu khí; Đại tướng Mai Chí Thọ từng là Bộ trưởng Bộ Công an).
Đến nay nhiều người Việt Nam vẫn vô cùng tự hào khi ông Lê Đức Thọ chính là người châu Á đầu tiên được trao tặng giải Nobel Hòa bình cùng Ngoại trưởng Hoa Kỳ Henry Kissinger vào năm 1973. Tuy nhiên, thời điểm đó đồng chí Lê Đức Thọ đã từ chối nhận giải này vì không đồng ý khi Ủy ban Giải đặt ngang hàng kẻ xâm lược và người bị xâm lược, kẻ gây chiến và người tạo hòa bình. Cho đến nay, đó vẫn là giải Nobel duy nhất dành cho người Việt Nam.
Còn đồng chí Thượng tướng Đinh Đức Thiện ngoài những chức vụ bộ trưởng kể trên, ông còn là nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch nhà nước (nay là Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần. nguyên Ủy viên BCH Trung ương Đảng khóa III và khóa IV. Vị thượng tướng này được mệnh danh là “Anh cả của ngành vận tải quân sự Việt Nam”.
Người con trai út trong nhà lại chính là Đại tướng đầu tiên của Bộ Công an – Đồng chí Mai Chí Thọ. Ông là người có nhiều công lao gắn liền với đường mòn Hồ Chí Minh, từng làm Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IV, V và VI (1978-1991), ủy viên Bộ Chính trị khóa VI (1986-1991), là đại biểu Quốc hội các khóa VI, VII, VIII; Ủy viên Hội đồng Quốc phòng khóa VIII.
Có thể nhiều người không biết, cả ba anh em nhà họ Phan ở thôn Địch Lễ, Nam Định đều có đóng góp nổi bật. Trong đó, cố vấn Lê Đức Thọ thể hiện tài năng kiệt xuất về ngoại giao thì 2 người em của ông liên tiếp lập những chiến công vang dội, góp phần xoay chuyển tình thế trên chiến trường.
