Người giữ chức Thủ tướng Việt Nam lâu nhất lịch sử: Là Bộ trưởng Tài chính đầu tiên, học trò xuất sắc của Bác Hồ
Nhà lãnh đạo này không chỉ được người dân Việt Nam yêu quý mà còn có uy tín cao trên trường quốc tế. Sinh thời, ông là Bộ trưởng đầu tiên của ngành Tài chính, cũng là vị Thủ tướng tại vị lâu nhất.
Trong số những người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, có một vị lãnh đạo rất đặc biệt. Ông được Bác trực tiếp giáo dục và rèn luyện, chịu ảnh hưởng sâu sắc của Người về tư tưởng, đạo đức, tác phong và tư duy văn hóa – chính trị. Trong sự nghiệp của mình, vị lãnh đạo này đã có 35 liên tục làm Ủy viên Bộ Chính trị (1951 – 1986), 32 năm làm Thủ tướng Chính phủ (1955 – 1987), 10 năm làm Cố vấn BCH Trung ương Đảng (1986 – 1997). Với người dân Việt Nam, ông là một nhà lãnh đạo tài năng, nhà văn hóa lớn. Còn với bạn bè quốc tế, nhân cách, tư duy của ông được họ trân trọng và nể phục. Người được nhắc đến chính là cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng.
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng (1906 – 2000), quê ở xã Đức Tân, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Ông xuất thân trong một gia đình trí thức quan lại, tham gia hoạt động cách mạng khi là một trí thức yêu nước. Trong suốt sự nghiệp cách mạng, nhà lãnh đạo này còn mang những cái tên khác như Lâm Bá Kiệt, Tô, Tống…
Đồng chí Phạm Văn Đồng sớm giác ngộ cách mạng và biết đến lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc từ sớm vì tìm hiểu tư tưởng cách mạng của Người qua sách báo. Năm 1926, ông dự lớp huấn luyện chính trị cho chính lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc tổ chức, giảng dạy. Sau lần đó, đồng chí Phạm Văn Đồng được kết nạp vào Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí hội, được gặp Bác nhiều hơn.
Năm 1940, đồng chí Phạm Văn Đồng được Bác giao nhiều nhiệm vụ quan trọng, chuẩn bị để Người về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng. Kể từ đó, suốt 30 năm (cho đến khi Bác mất), đồng chí Phạm Văn Đồng luôn kề cận bên Bác. Ông không chỉ là người học trò xuất sắc mà còn là cộng sự gần gũi, thân thiết của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, đồng chí Phạm Văn Đồng đảm nhận vai trò người đứng đầu ngành Tài chính. Đặt trong bối cảnh khó khăn trăm bề lúc bấy giờ, đây là nhiệm vụ vô cùng khó khăn. Câu hỏi đặt ra là làm sao vừa đảm bảo lợi ích quốc gia, vừa phù hợp với quyền lợi và nguyện vọng của nhân dân?
Những cải cách bắt đầu được đồng chí Phạm Văn Đồng và ngành Tài chính đưa ra. Tuy chỉ giữ cương vị này trong thời gian ngắn (9/1945 – 3/1946) nhưng đồng chí Phạm Văn Đồng đã cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng và Nhà nước ta khi đó từng bước củng cố, xây dựng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cung cấp cho các nhu cầu chi tiêu to lớn và cấp bách của cuộc kháng chiến.
Tháng 6/1949, sau khi trở lại Tuyên Quang nhận công tác, đồng chí Phạm Văn Đồng được bổ sung là Ủy viên chính thức BCH Trung ương Đảng. Trong phiên họp Hội đồng Chính phủ từ 25 – 27/7/1949, ông được cử làm Phó Thủ tướng Chính phủ, đồng thời là Phó Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng tối cao.
Tháng 9/1953, Bộ Chính trị đã đề ra phương hướng, nhiệm vụ trong Chiến lược Đông - Xuân 1953 - 1954. Hội đồng Chính phủ quyết định thành lập “Hội đồng cung cấp Mặt trận” do Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng làm Chủ tịch. Đến tháng 3/1954, ông với cương vị Phó Thủ tướng Chính phủ kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao – Trưởng đoàn đại biểu Việt Nam Dân chủ Cộng hoà đã lên đường tham dự Hội nghị Genève.
Từ năm 1955 – 1987, đồng chí Phạm Văn Đồng là Thủ tướng Chính phủ. Từ năm 1986 – 1997, ông là Cố vấn BCH Trung ương Đảng. Tính đến hiện tại, đồng chí Phạm Văn Đồng là người tại vị lâu nhất với cương vị Thủ tướng Việt Nam với 32 năm.
Ngày 29/4/2000, người lãnh đạo cả đời tận tụy vì nước, vì dân đã ra đi ở tuổi 94, tại Hà Nội. Ông đã có 75 cống hiến cho cách mạng liên tục, không ngừng nghỉ. Cuộc đời vị chính khách này là những năm tháng mang hết tài năng, trí tuệ, nhiệt huyết để phục vụ cho Tổ quốc.
