Cá mập Greenland có thể sống tới 400 năm mà không mắc ung thư nhờ vào bộ gen đặc biệt
Một nghiên cứu về hệ gen mới đây đã hé lộ cách loài cá mập ở vùng biển Greenland, một trong những sinh vật bí ẩn nhất thế giới, có thể sống hàng thế kỷ mà không mắc ung thư.
Các nghiên cứu trước đó chỉ ra rằng loài cá mập khổng lồ này, sinh sống ở vùng biển sâu thuộc Bắc Đại Tây Dương và Bắc Băng Dương, có thể sống gần 400 năm, trở thành động vật có xương sống sống lâu nhất trên Trái Đất.
Với chiều dài hơn 6 mét và trọng lượng lên tới 1.400 kg, loài cá mập này gần như miễn nhiễm với khối u, một bí ẩn khiến giới nghiên cứu đau đầu suốt nhiều năm qua.
Bí quyết trường thọ
Bằng cách giải mã bộ gen phức tạp của loài cá mập này, các nhà khoa học phát hiện ra rằng chúng sở hữu cơ chế sửa chữa DNA được nâng cao vượt trội cùng hệ miễn dịch mạnh mẽ, giúp bảo vệ cơ thể khỏi sự hình thành khối u.
Không giống như những loài cá mập có tuổi thọ ngắn, bộ gen của cá mập Greenland chứa số lượng bất thường các gen liên quan đến con đường tín hiệu NF-kB, yếu tố kiểm soát quá trình viêm nhiễm, miễn dịch và sự sống của tế bào. Cơ chế này giúp loài cá mập khổng lồ có khả năng chống lại tổn thương tế bào và ngăn ngừa ung thư một cách tự nhiên.
Ngoài ra, khả năng duy trì sự ổn định của bộ gen trong suốt nhiều thế kỷ của cá mập Greenland có thể liên quan đến một nhóm enzyme sửa chữa DNA được nâng cao, giúp chúng khắc phục lỗi và tổn thương một cách hiệu quả ngay khi phát sinh.
Những phát hiện này mang đến góc nhìn đầy thuyết phục về nghịch lý Peto, một quan sát cho thấy các loài động vật lớn không nhất thiết có tỷ lệ mắc ung thư cao hơn các loài nhỏ hơn, dù chúng có nhiều tế bào hơn và sống lâu hơn.
Nghiên cứu mang tính đột phá này, dù chưa được bình duyệt, có thể đặt nền móng cho các phương pháp điều trị ung thư mới, đồng thời mở ra cơ hội kéo dài tuổi thọ cho con người, theo nhận định của các nhà khoa học.
Đặc điểm di truyền độc đáo
Không chỉ mang ý nghĩa quan trọng trong lĩnh vực ung thư học, nghiên cứu này còn mở ra triển vọng trong việc khám phá các cơ chế phân tử hỗ trợ sự trường thọ. Bằng cách nghiên cứu cá mập Greenland, các nhà khoa học hy vọng xác định được những mục tiêu mới cho các loại thuốc có khả năng trì hoãn các bệnh liên quan đến lão hóa.
“Các phân tích bộ gen này mang đến cái nhìn sâu sắc về nền tảng phân tử đằng sau tuổi thọ phi thường của cá mập Greenland, đồng thời làm sáng tỏ các cơ chế di truyền có thể định hướng nghiên cứu trong tương lai về sự trường thọ”, các nhà khoa học viết trong nghiên cứu.
Bên cạnh đó, việc nghiên cứu hệ miễn dịch mạnh mẽ của cá mập có thể giúp phát triển các chiến lược tăng cường phản ứng miễn dịch ở con người.
Trong quá trình giải mã bộ gen của cá mập Greenland, các nhà khoa học cũng phát hiện ra những cơ chế thích nghi đặc biệt giúp loài này sống chậm rãi nhưng hiệu quả ở vùng biển sâu. Đáng chú ý, protein rhodopsin trong mắt cá mập này có các biến thể axit amin giúp nó xử lý tốt hơn bước sóng ánh sáng xanh, mang lại lợi thế khi sống ở vùng nước sâu của đại dương.
Theo Interesting Engineering
