Tình trạng mất nước tích trữ không chỉ là cảnh báo về biến đổi khí hậu mà còn là hồi chuông báo động cho những yếu tố sống còn khác của nhân loại.
Theo một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Science, sự suy giảm đáng báo động và có khả năng không thể đảo ngược của lượng nước tích trữ trên đất liền của Trái đất đang diễn ra từng ngày. Các yếu tố tác động đến tình trạng này là sự thay đổi trong mô hình lượng mưa và nhiệt độ toàn cầu gia tăng, khiến quá trình bốc hơi diễn ra mạnh mẽ hơn.
Năng lượng dự trữ trên đất liền (viết tắt TWS) bao gồm ẩm trong đất, nước ngầm và các nguồn nước mặt như sông, hồ. Tính trong giai đoạn 2000 – 2002, lượng độ ẩm trong đất đã giảm tới 1.614 gigaton nước. Tiếp đến giai đoạn 2003 - 2016, đã có thêm 1.009 gigaton nước tiếp tục bị mất đi mà không có dấu hiệu phục hồi nào cho đến năm 2021. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng cơ hội khôi phục lượng nước này là rất thấp nếu điều kiện khí hậu tiếp tục diễn biến như hiện tại.
Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính của tình trạng suy giảm TWS là sự thay đổi trong lượng mưa và sự gia tăng của nhiệt độ toàn cầu, dẫn đến hiện tượng bốc hơi nước ngày càng mạnh mẽ hơn.
Đáng chú ý, việc mất nước trên đất liền cũng đang góp phần làm mực nước biển dâng cao. Ước tính rằng sự suy giảm TWS đã khiến mực nước biển tăng thêm khoảng 4,4 mm. Không chỉ vậy, sự mất cân bằng nước trên hành tinh còn gây ra sự dịch chuyển của trục quay Trái Đất khoảng 45 cm - một tác động nghiêm trọng đến động lực học của hành tinh.
Sự cấp thiết của việc cải thiện các mô hình khí hậu để phản ánh chính xác hơn các tác động của con người, bao gồm hoạt động nông nghiệp, hệ thống tưới tiêu quy mô lớn và việc xây dựng đập thủy điện. Những yếu tố này đang tác động mạnh mẽ đến chu trình nước tự nhiên của Trái đất.
Ngoài ra, tình trạng mất nước tích trữ không chỉ là cảnh báo về biến đổi khí hậu mà còn là hồi chuông báo động cho các nhà hoạch định chính sách, yêu cầu những giải pháp cấp bách nhằm bảo vệ tài nguyên nước - một trong những yếu tố sống còn của nhân loại.
