Trận lở đất lớn gây ra 'siêu sóng thần' cao bằng tòa nhà chọc trời đã làm rung chuyển Trái Đất 9 ngày
Trận lở đất lớn đã tạo ra một 'siêu sóng thần' cao bằng một tòa nhà chọc trời làm rung chuyển Trái Đất trong chín ngày liên tiếp, khiến các nhà khoa học trên toàn thế giới bối rối.
Ngày 16/9/2023, 1 đỉnh núi đá đã sụp xuống biển ở Greenland đã tạo ra 1 ‘siêu sóng thần’ cao bằng một tòa nhà chọc trời đã làm rung chuyển Trái Đất trong chín ngày liên tiếp. Không có thiệt hại về người, nhưng con sóng siêu khủng đã phá hủy cơ sở hạ tầng trị giá khoảng 200.000 USD tại 1 trạm nghiên cứu không có người trên Đảo Ella. Hơn nữa, các sự kiện xảy ra gần một tuyến đường thường có tàu du lịch đi qua. Nếu có tàu nào đi qua vào thời điểm này, có thể dẫn đến thảm kịch.
Cho đến nay, không ai biết nguyên nhân gây ra hoạt động địa chấn bí ẩn này, phải mất 1 thời gian các nhà khoa học quốc tế mới lần ra được nguyên nhân dẫn đến vụ lở đất.
Kristian Svennevig, tác giả chính của nghiên cứu và là nhà địa chất tại Cục Khảo sát Địa chất Đan Mạch và Greenland, cho biết: 'Khi chúng tôi bắt đầu cuộc phiêu lưu khoa học này, mọi người đều bối rối và không ai có ý tưởng mơ hồ nhất về nguyên nhân gây ra tín hiệu này'. Svennevig và các đồng nghiệp hiện tin rằng biến đổi khí hậu đã tạo điều kiện cho trận lở đất này bằng cách làm tan chảy một sông băng ở chân núi và làm mất ổn định lượng băng và đá đủ để lấp đầy 10.000 bể bơi Olympic.
Và khi nhiệt độ toàn cầu tăng cao tiếp tục làm tan chảy các vùng cực của Trái Đất, những trận lở đất tàn khốc như thế này có thể trở nên phổ biến hơn. Nhóm nghiên cứu đã công bố phát hiện của mình trên tạp chí Science ngày hôm nay .
Khi các mạng lưới giám sát địa chấn lần đầu phát hiện hoạt động này, các nhà khoa học đã bối rối vì hai lý do. Đầu tiên, tín hiệu lan tỏa rộng hơn nhiều so với các đường ngoằn ngoèo thông thường mà động đất tạo ra trên máy đo địa chấn - một thiết bị dùng để ghi lại rung chuyển mặt đất. Theo tuyên bố của Đại học California San Diego, một trong những tổ chức đóng góp vào nghiên cứu, "Nó dao động với khoảng thời gian 92 giây giữa các đỉnh, quá chậm để con người có thể nhận biết".
Thứ hai, tín hiệu vẫn mạnh trong chín ngày liên tiếp. Các sự kiện địa chấn thông thường suy yếu nhanh hơn nhiều - động đất trung bình chỉ kéo dài vài giây đến vài phút. Các nhà khoa học trên khắp thế giới đã nhanh chóng bắt tay vào nghiên cứu để tìm hiểu nguyên nhân của tín hiệu kỳ lạ này.
Để xác định xem trận lở đất có liên quan đến hiện tượng rung lắc bí ẩn này hay không, một nhóm nghiên cứu do Svennevig đứng đầu đã tái tạo lại hiện tượng lở đất và rung lắc do đó bằng kỹ thuật số. Họ đã thực hiện điều này bằng cách kết hợp các bản ghi địa chấn từ khắp nơi trên thế giới, các phép đo thực địa, hình ảnh vệ tinh và mô phỏng máy tính.
Các nhà nghiên cứu cũng sử dụng siêu máy tính để mô phỏng cơn sóng thần lớn cao 650 feet do 33 triệu mét khối đá và băng đổ xuống vịnh hẹp gây ra. Sóng đập qua lại bên trong vịnh hẹp trong một hiện tượng được gọi là seiche. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng sự đập này là nguyên nhân gây ra hoạt động địa chấn kéo dài chín ngày làm rung chuyển Trái Đất vào năm ngoái.
'Cuối cùng, cần phải có rất nhiều quan sát địa vật lý và mô hình số từ các nhà nghiên cứu trên nhiều quốc gia để ghép lại với nhau và có được bức tranh toàn cảnh về những gì đã xảy ra', đồng tác giả Robert Anthony, một nhà địa vật lý thuộc chương trình Nguy cơ động đất của Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ, cho biết trong một tuyên bố.
Theo các nhà nghiên cứu, những phát hiện này chứng minh "những mối nguy hiểm phức tạp, liên tiếp" do tác động của biến đổi khí hậu ở các vùng cực của Trái Đất. 'Biến đổi khí hậu đang làm thay đổi những gì bình thường trên Trái Đất và có thể gây ra những sự kiện bất thường', đồng tác giả Alice Gabriel, nhà địa chấn học tại Đại học California San Diego, cho biết trong một tuyên bố.
May mắn thay, không có người nào ở khu vực đó khi trận lở đất lớn và sóng thần xảy ra. Nhưng sự cố này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi các vùng cực khi biến đổi khí hậu diễn ra nhanh hơn.
