Bức thư có chữ ký của Albert Einstein được viết 85 năm trước có thể được bán giá hơn 100 tỷ đồng
Bức thư của nhà vật lý nổi tiếng Albert Einstein thúc giục Tổng thống Franklin D. Roosevelt phát triển quả bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới có thể được bán đấu giá với giá 4 triệu đô la.
Bức thư dài hai trang, được viết vào năm 1939, kêu gọi Hoa Kỳ "hành động nhanh chóng" để thiết lập một chương trình hạt nhân, đồng thời cảnh báo rằng Đức Quốc xã có thể đã có khả năng này.
Bức thư này được biết bởi nhà phát minh Leo Szilard, trong thư có chữ ký của Einstein nhằm thu hút sự chú ý của Tổng thống. Bức thư này sẽ được bán tại Christie's ở New York vào ngày 10 tháng 9 cùng với bộ sưu tập hiện vật từng thuộc về cố đồng sáng lập Microsoft Paul Allen, người đã qua đời vào năm 2018. Bức thư gốc của Einstein hiện được lưu giữ tại Thư viện và Bảo tàng Franklin D. Roosevelt ở New York, bức thư được bán đấu giá là bức thư thứ hai Einstein để lại cho nhà khoa học đồng nghiệp Leo Szilard giữ gìn.
Trong bức thư, Einstein và Szilard gợi ý rằng một phản ứng dây chuyền của urani có thể chuyển thành năng lượng hạt nhân dẫn tới việc chế tạo ra những quả bom cực kỳ mạnh. 'Một quả bom loại này… rất có thể sẽ phá hủy toàn bộ cảng cùng với một số vùng lãnh thổ xung quanh.' Einstein và Szilard khuyên tổng thống nên 'duy trì liên lạc thường xuyên giữa chính quyền và nhóm các nhà vật lý đang nghiên cứu phản ứng dây chuyền tại Mỹ. 'Một cách khả thi để đạt được điều này là có thể giao phó nhiệm vụ này cho một người tin tưởng và có thể phục vụ ở một vị trí không chính thức.' 1 đoạn nội dung trong bức thư viết.
Mặc dù tên của Einstein có trong lá thư, nhưng nó được viết bởi Leo Szilard, người tin rằng nó sẽ thu hút sự chú ý của tổng thống nên nhà vật lý nổi tiếng thế giới đã ký vào đó.
Mặc dù tên của Einstein có trong lá thư, nhưng nó được viết bởi Leo Szilard, người tin rằng nó sẽ thu hút sự chú ý của tổng thống nên nhà vật lý nổi tiếng thế giới đã ký vào đó.
Einstein là người Do Thái, đã chạy trốn sang Hoa Kỳ từ Đức trong thời kỳ Đức Quốc xã nắm quyền và ông đã gửi bức thư cho Tổng thống Roosevelt chưa đầy một tháng trước khi Đức xâm lược Ba Lan. Hai năm sau khi bức thư được viết, Dự án Manhattan do J. Robert Oppenheimer đứng đầu đã được thành lập để chế tạo bom nguyên tử thả xuống Hiroshima và Nagasaki ở Nhật Bản vào năm 1945.
Szilard giữ bức thư này trong suốt quãng đời còn lại, nhưng những người thừa kế của ông đã bán nó cho Malcolm Forbes - một ứng cử viên tổng thống của đảng thứ ba năm 1996 - với giá 200.000 đô la vào năm 1986. 'Bức thư này đánh dấu một cột mốc lịch sử đáng kinh ngạc; với tôi, đó là lý do chúng ta có được hòa bình trong 40 năm qua', Forbes nói với tờ The New York Times sau khi mua bức thư. Sau đó, Forbes đã bán bức thư cho Allen vào năm 2002 với giá 2,1 triệu đô la.
Szilard (phải) đã yêu cầu Einstein (trái) ký vào bức thư vì ông tin rằng Tổng thống Roosevelt sẽ có nhiều khả năng coi trọng nó hơn nếu nó được viết bởi nhà vật lý nổi tiếng
Marc Porter, chủ tịch của Christie's Americas, nói với tờ Wall Street Journal rằng Allen 'chắc chắn biết rằng đây là một trong những tài liệu quan trọng nhất trong lịch sử thế kỷ 20, và đó không phải là thứ có thể treo trong văn phòng của mình'. Ông cho biết Allen đã cẩn thận cất giữ bức thư tránh xa ánh sáng mặt trời, để bảo quản hiện vật này.
Người phát ngôn của Christie's nói với DailyMail.com rằng bức thư ở "tình trạng tuyệt vời" và đang được bất động sản của Allen bán đấu giá trong phiên đấu giá "Gen One".
Đây là 'một cuộc đấu giá các đồ vật và tác phẩm nghệ thuật trưng bày thành tựu khoa học và cải tiến công nghệ', tất cả đều thuộc bộ sưu tập của Allen.' Theo mong muốn của Allen, toàn bộ số tiền thu được từ cuộc đấu giá sẽ được dành cho mục đích từ thiện.
Lật lại lịch sử sau khi bức thư này ra đời, thời điểm đó theo lệnh của Tổng thống Roosevelt, Oppenheimer thành lập một nhóm các nhà khoa học ở một vùng xa xôi của New Mexico để nghiên cứu uranium và chế tạo bom nguyên tử, nhưng khi bom được thử nghiệm vào năm 1945, quân Đức đã bị đánh bại và Thế chiến II đã bắt đầu. Sau khi quả bom được chế tạo, Tổng thống Harry Truman đã ra lệnh sử dụng vũ khí này để chấm dứt chiến tranh một cách đột ngột.
Tổng thống Franklin D. Roosevelt đã ra lệnh cho J. Robert Oppenheimer lãnh đạo một nhóm các nhà khoa học sẽ tiếp tục tạo ra quả bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới, được gọi là Dự án Manhattan.
Hoa Kỳ đã thả quả bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới xuống Hiroshima , tạo ra một vụ nổ tương đương với 15.000 tấn thuốc nổ TNT, biến bốn dặm vuông thành phố thành đống đổ nát và giết chết 80.000 người.
Trong những tuần tiếp theo, khoảng 50.000 người chết vì vết thương do mảnh bom và ngộ độc phóng xạ, nâng tổng số người chết lên 140.000. Ba ngày sau, quả bom nguyên tử thứ hai được thả xuống Nagasaki, giết chết 40.000 người và chỉ vài ngày sau, Nhật Bản tuyên bố đầu hàng. Sự tàn phá lớn đến mức không còn quốc gia nào sử dụng bom nguyên tử kể từ đó nữa.
Albert Einstein (trong ảnh) kêu gọi 'hành động nhanh chóng' để Hoa Kỳ thiết lập một chương trình hạt nhân trong bức thư gửi cho Tổng thống Roosevelt, cảnh báo rằng Đức Quốc xã có thể có khả năng tạo ra bom
Vào thời điểm đó, Einstein nghĩ rằng mình có trách nhiệm phải cảnh báo Tổng thống Roosevelt về khả năng Đức có thể tạo ra bom hạt nhân sau khi ông tìm nơi ẩn náu tại Hoa Kỳ và sau đó từ bỏ quốc tịch Đức để trở thành người Mỹ. Việc ông phát hiện ra thuyết tương đối rộng, còn được gọi là thuyết hấp dẫn, và là người nhận giải Nobel Hòa bình cho những đóng góp của ông cho vật lý lý thuyết đã giúp Einstein chuyển đến Hoa Kỳ, nơi ông giữ chức giáo sư tại Princeton.
Sau này Einstein hối hận vì đã viết bức thư gửi Roosevelt vì nó đóng vai trò quan trọng trong việc biến Mỹ trở thành quốc gia duy nhất sản xuất vũ khí hạt nhân vào thời điểm đó. Trong bài viết năm 1947 có tựa đề 'Người đàn ông khởi đầu tất cả', Einstein đã nói: 'Nếu biết rằng người Đức sẽ không thành công trong việc chế tạo bom nguyên tử, tôi sẽ không bao giờ động tay vào'.
