Kinh ngạc vượn lần đầu tiên tự điều trị vết thương bằng cây thuốc, khỏi sau chưa đầy 1 tháng
1 con vượn đã bôi nước và bột của lá thuốc lên trên vết thương trên mặt và chỉ chưa đầy 1 tháng sau, vết thương đã lành và hầu như không để lại sẹo. Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học nhìn thấy 1 con đười ươi tự chữa bệnh theo cách này.
Các nhà khoa học đã quan sát thấy một con đười ươi hoang dã tự bôi thuốc vào vết thương của mình lần đầu tiên trên thế giới. Theo đó, một con đười ươi Sumatra, tên là Rakus, được nhìn thấy đang nhai lá của một cây thuốc, tạo ra bột giấy và bôi chất này lên vết thương gần mắt.
Các nhà khoa học không chỉ ngạc nhiên khi con đười ươi biết loại cây này có tác dụng chữa bệnh, mà cảnh tượng nó đang điều trị vết thương cũng chưa từng thấy trước đây. Sau hai tháng, vết thương đã lành và khuôn mặt của con đười ươi không có nhiều dấu hiệu cho thấy nó đã từng bị thương. Quan sát đáng ngạc nhiên được thực hiện tại Công viên Quốc gia Gunung Leuser ở Nam Aceh, Indonesia vào mùa hè năm ngoái.
Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu Rakusce kể từ lần đầu tiên phát hiện ra nó vào năm 2009, nhưng ngày 22 tháng 6 năm 2022 nó đã bị một số vết thương trên mặt.
Mặc dù không biết vết thương xảy ra như thế nào nhưng nhóm nghiên cứu lưu ý rằng đười ươi đực thường bị thương như vậy khi đánh nhau với những con đực thống trị khác.
Sau lần nhìn thấy đầu tiên, ba ngày sau, nhóm nghiên cứu quay lại và phát hiện Rakus đang ăn lá của một loại cây mà người dân địa phương gọi là Akar Kuning (tên khoa học là Fibraurea tinctoria). Điều đó thật bất thường vì đười ươi hầu như không bao giờ ăn cây này. Người ta từ lâu đã sử dụng Akar Kuning để điều trị nhiều bệnh bao gồm tiểu đường, kiết lỵ và sốt rét. Nhưng chưa bao giờ họ thấy một con vượn nào sử dụng nó.
Nhóm nghiên cứu quan sát Rakus nhai lá trong khoảng 13 phút, sau đó dùng ngón tay lấy bã và đặt quanh mắt cho đến khi vết thương được che phủ hoàn toàn. Và trong nửa giờ tiếp theo, Rakus ăn lá từ cây nho. Ngày hôm sau, nó lại dành vài phút để ăn lá. Các nhà nghiên cứu đã theo dõi nó vài ngày sau đó để xem liệu vết thương có bị nhiễm trùng hay không - nhưng không có gì xảy ra. Vào ngày 30 tháng 6, chỉ tám ngày sau khi con vượn tự chữa trị, vết thương đã khép lại.
Nhóm nghiên cứu viết trong nghiên cứu đăng trên tạp chí Scientific Reports : “Đến ngày 19 tháng 7 năm 2022, vết thương dường như đã lành hoàn toàn và chỉ còn lại một vết sẹo mờ”. Các nhà nghiên cứu đã chụp những bức ảnh trong thời gian vết thương đang lành, nhưng đáng tiếc là họ không chụp được bức ảnh nào chụp nó đang dán những chiếc lá lên vết thương. Các nhà khoa học đã từng thấy đười ươi tự chữa bệnh trước đây, nhưng chưa bao giờ theo cách này.
Ví dụ, đười ươi bị ký sinh trùng đường ruột đôi khi sẽ ăn lá của cây thuốc được biết là có đặc tính chống ký sinh trùng.
Người ta từng nhìn thấy một con đười ươi con bị thương nặng đang ăn gừng rừng, một loại cây được người dân địa phương sử dụng để điều trị viêm nhiễm và chống nhiễm trùng.
Họ ước tính rằng Rakus sinh vào cuối những năm 1980, nghĩa là nó hiện đang ở độ tuổi giữa 30. Đười ươi đực có thể sống tới 58 năm trong tự nhiên, nhưng tuổi thọ trung bình của chúng là gần 40 năm.
“Theo hiểu biết tốt nhất của chúng tôi, nghiên cứu này là tài liệu có hệ thống đầu tiên về phương pháp điều trị vết thương tích cực giả định bằng một chất thực vật có hoạt tính sinh học ở loài vượn lớn và các loài không phải con người khác”, các tác giả nghiên cứu viết trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí.
