Chất độc xyanua là gì mà có thể khiến con người tử vong nhanh đến thế? Dưới đây chính là nguyên nhân tại sao.
Xyanua là chất độc tác dụng nhanh có thể gây tử vong, chúng được sử dụng làm vũ khí hóa học lần đầu tiên trong Thế chiến thứ nhất. Nồng độ xyanua thấp được tìm thấy trong tự nhiên và trong các sản phẩm chúng ta thường ăn và sử dụng. Xyanua có thể được tạo ra bởi một số loại vi khuẩn, nấm và tảo. Chất này cũng được tìm thấy trong khói thuốc lá, trong khí thải xe cộ và trong các loại thực phẩm như rau bina, măng, hạnh nhân, đậu lima, hạt trái cây và sắn.
Tính chất của xyanua là gì?
Có một số dạng hóa chất của xyanua. Hydro xyanua là chất lỏng màu xanh nhạt hoặc không màu ở nhiệt độ phòng và là khí không màu ở nhiệt độ cao hơn, nó có mùi hạnh nhân đắng. Natri xyanua và kali xyanua là bột màu trắng có thể có mùi hạnh nhân đắng. Các hóa chất khác được gọi là xyanua có thể tạo ra xyanua.
Xyanua clorua là khí hóa lỏng không màu, nặng hơn không khí và có mùi hăng. Mặc dù một số hợp chất xyanua có mùi đặc trưng, nhưng mùi không phải là cách tốt để biết xyanua có hiện diện hay không. Một số người không thể ngửi thấy xyanua. Những người khác có thể ngửi thấy lúc đầu nhưng sau đó quen dần với mùi.
Xyanua được sử dụng như thế nào?
Trong lịch sử, hydro xyanua đã được sử dụng như một loại vũ khí hóa học. Xyanua và các hợp chất chứa xyanua được sử dụng trong thuốc trừ sâu và thuốc xông hơi, nhựa, mạ điện, quang phát triển và khai thác mỏ, các công ty thuốc nhuộm và dược phẩm cũng sử dụng xyanua. Một số quy trình công nghiệp như sản xuất sắt và thép, công nghiệp hóa chất và xử lý nước thải có thể tạo ra xyanua. Trong quá trình clo hóa nước, xyanua clorua có thể được tạo ra ở mức thấp.
Con người có thể bị phơi nhiễm xyanua bằng cách nào?
Mọi người có thể tiếp xúc với nồng độ xyanua thấp trong cuộc sống hàng ngày từ thực phẩm, hút thuốc và các nguồn khác. Ăn hoặc uống thực phẩm có chứa xyanua có thể gây ra các tác động đến sức khỏe. Hít phải khí xyanua, đặc biệt là trong không gian thông gió kém, có khả năng gây hại lớn nhất. Việc tiếp xúc gây tử vong với xyanua chỉ xảy ra do tai nạn hoặc hành động cố ý. Do bản chất tác dụng nhanh, xyanua có thể được sử dụng làm tác nhân khủng bố.
Xyanua hoạt động như thế nào trong cơ thể?
Sau khi tiếp xúc, xyanua nhanh chóng đi vào máu, cơ thể xử lý lượng xyanua nhỏ khác với lượng lớn. Ở liều lượng nhỏ, xyanua trong cơ thể có thể chuyển thành thiocyanate, ít gây hại hơn và được bài tiết qua nước tiểu. Trong cơ thể, xyanua ở liều lượng nhỏ cũng có thể kết hợp với một chất hóa học khác để tạo thành vitamin B12 giúp duy trì sức khỏe của dây thần kinh và tế bào hồng cầu. Ở liều lượng lớn, khả năng chuyển hóa xyanua thành thiocyanate của cơ thể bị quá tải, xyanua sẽ ngăn cản các tế bào sử dụng oxy và cuối cùng các tế bào này chết. Tim, hệ hô hấp và hệ thần kinh trung ương dễ bị ngộ độc xyanua nhất.
Bạn có thể làm gì nếu nghĩ mình có thể đã tiếp xúc với chất độc xyanua?
Nếu bạn bị phơi nhiễm với chất xyanua, hãy thực hiện các bước sau:
1.Nhanh chóng di chuyển ra khỏi khu vực mà bạn nghĩ mình đã tiếp xúc. Nếu nơi phát tán là trong nhà, hãy ra ngoài để tránh tiếp xúc.
2. Cởi bỏ bất kỳ quần áo nào có thể có xyanua. Nếu có thể, quần áo thường được cởi qua đầu (như áo phông và áo len) nên được cắt khỏi cơ thể để tránh tiếp xúc thêm với chất này. Đặt quần áo vào trong một túi nhựa và đóng chặt miệng túi. Không chạm vào túi nhựa và chờ hướng dẫn về cách thải bỏ đúng cách. Vứt bỏ quần áo trong túi kín giúp bảo vệ bạn và những người khác khỏi nguy cơ phơi nhiễm thêm.
3. Rửa sạch xyanua trên da bằng nhiều xà phòng và nước, đồng thời rửa mắt bằng nhiều nước, tháo và vứt bỏ kính áp tròng. Không sử dụng thuốc tẩy để loại bỏ xyanua khỏi da. Sau đó hãy liên hệ với cơ sở y tế ngay lập tức để được cấp cứu kịp thời.
*Thông tin trên chỉ là tham khảo.
Theo Health.ny.gov
