Phát hiện gây sốc về thiên hà: NASA ‘tóm’ được 2 ngôi sao đâm nhau mạnh tới mức tạo ra được vàng

Mới đây kính viễn vọng không gian James Webb (JWST ) đã ghi lại khoảnh khắc vụ nổ tia gamma (GRB) được gọi là kilonova với cường độ vô cùng sáng, được biết đây là vụ va chạm dữ dội giữa hai ngôi sao neutron. Điều đáng chú ý lực này mạnh đến nỗi có thể tạo ra vàng, bạch kim và uranium trong vũ trụ. Vụ nổ kilonova có thể xảy ra khi hai ngôi sao neutron là những ngôi sao siêu lớn bị sụp đổ sẽ hấp dẫn xung quanh nhau và cuối cùng va chạm.

Vụ va chạm liên tiếp và mạnh mẽ được giới khoa học gọi là vụ nổ tia gamma sẽ tạo ra một làn sóng năng lượng tia cực tím, tia hồng ngoại và tia X, NASA đặt ký hiệu cho vụ này là GRB 230307A, các cảm biến do con người tạo ra treent rái đất và vũ trụ có thể phát hiện được năng lượng của những vụ nổ như thế này.

Trong quá khứ, vụ nổi Big Bang (lý thuyết vật lý mô tả cách vũ trụ giãn nở với mật độ và nhiệt độ cao) chỉ tạo ra helium, hydro và lithium. Còn vụ va chạm giữa các ngôi sao sẽ dẫn tới phản ứng nhiệt hạch hàng triệu độ tạo ra các nguyên tố phức tạp hơn như carbon và oxy. Vaf đặc biệt khi hai ngôi sao neutron va chạm nhau sẽ tạo ra những nguyên tố nặng như vàng, uranium trong điều kiện vô cùng khắc nghiệt.

Cơ chế hình thành các nguyên tố này là "bắt neutron" hoặc quá trình r, cho phép các hạt nhân nguyên tử bắt neutron tạo ra các nguyên tố mới và nặng hơn gồm nguyên tố như vàng, bạch kim và uranium. Đặc biệt hơn cả, quá trình r chỉ có thể xảy ra trong điều kiện khắc nghiệt và dữ dội nhất.