Xứ Thanh Hoa nổi tiếng lịch sử là nơi sản sinh ra nhiều vua nhất Việt Nam, được mệnh danh 'quê vua, đất chúa'
Vùng đất này được ca ngợi là nơi có nhiều nhân tài, sản sinh ra nhiều vị vua nhất lịch sử Việt Nam. Có thể nhiều người chưa biết, trong quá khứ nơi đây từng được gọi là xứ Thanh Hoa.
Trong Khâm định Việt sử thông giám cương mục có nhắc đến chuyên nhà Đinh và nhà Lê gọi Thanh Hóa là Ái Châu. Năm Thiên Thành thứ 2 (1029), nhà Lý đổi nơi đây thành Thanh Hóa Phủ. Nhưng từ năm Quang Thuận thứ 10 thời Hậu Lê, đích thân vua Lê Thánh Tông ra chỉ, Thanh Hóa Phủ lại được đổi thành Thanh Hoa thừa tuyên.
Cũng kể từ đó, cái tên Thanh Hoa gắn liền với địa phương này cho đến năm 1843. Vua Thiệu Trị là người đã quyết định lấy lại cái tên Thanh Hóa, giống với nhà Đinh, nhà Lê. Việc làm này dược chép trong Đại Nam thực lục như sau: “Xét các sử sách nước Nam, tỉnh Thanh đời xưa là Thanh Hóa. Vậy chuẩn cho lấy lại tên cổ, các dấu quan phòng và ấn triện cũng đổi lại mà ban cấp”.
Lại nói về cái tên Thanh Hoa, thời nhà Mạc, vì nằm cạnh Thanh Hoa mà Ninh Bình từng được gọi là Thanh Hoa ngoại trấn.
Nói đến Thanh Hóa, không thể không kể đến chuyện địa phương này là nơi phát tích của 4 triều đại trong lịch sử Việt Nam. Thanh Hóa được ghi nhận là quê hương của nhiều vị vua nhất với 44 người, gồm nhà Tiền Lê (2 vua), nhà Hồ (2 vua), nhà Hậu Lê (27 vua) và nhà Nguyễn (13 vua). Ngoài ra còn 2 dòng chúa Trịnh và chúa Nguyễn cũng xuất thân từ Thanh Hóa.
Cũng vì sự đặc biệt này mà dân gian vẫn lưu truyền câu nói: “Vua xứ Thanh, thần xứ Nghệ”. Ý muốn chỉ Thanh Hóa là nơi nhiều vua sinh ra, còn Nghệ An là nơi các vị tướng, bậc hiền tài xuất hiện. Thanh Hóa cũng được mệnh danh là “quê vua, đất chúa”, “đất đế vương chung hội.
Điểm đặc biệt không kém, ở Thanh Hóa, mỗi ngọn núi, dòng sông, ngôi làng đều gắn liền với những truyền thuyết, có tính lịch sử sâu sắc.
Có lời đồn cho biết, xứ Thanh vốn có long mạch nên xưa kia nhiều thầy phong thủy phương Bắc đã đến đây tìm cách trấn yểm. Chúng nói với nhau rằng vùng này đắc địa, sợ sẽ sản sinh ra nhiều bậc đế vương chống lại mình.