Ý tưởng gây sốc của Tổng thống Donald Trump có thể khiến hàng trăm nghìn người thiệt mạng
Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa qua nêu ý tưởng đẩy hơn 1 triệu người Palestine ra khỏi Dải Gaza để người Mỹ biến nơi đó thành ‘Riviera của Trung Đông’. Theo chuyên gia Phạm Phú Phúc, điều này có thể sẽ khiến hàng trăm nghìn người Palestine nữa thiệt mạng.
Trong cuộc trao đổi mới đây với báo Tiền Phong, chuyên gia bình luận quốc tế Phạm Phú Phúc đã thẳng thắn nhận định rằng tuyên bố của cựu Tổng thống Donald Trump về việc Mỹ sẽ “tiếp quản” Dải Gaza và biến nơi này thành “Riviera của Trung Đông” là phi thực tế và đi ngược lại các nguyên tắc quốc tế.
Theo ông Phúc, chưa từng có tổng thống Mỹ nào đưa ra đề xuất như vậy. Việc Mỹ muốn kiểm soát đất đai của người Palestine mà không có sự đồng thuận của họ là điều không thể chấp nhận. Người Palestine có quyền sở hữu vùng đất của mình, dù họ chưa thể thành lập nhà nước do những yếu tố chính trị phức tạp.
Lịch sử cho thấy Israel từng chiếm giữ Dải Gaza nhưng buộc phải rút lui vào năm 2005. Việc nước này muốn “bán” vùng đất này cho Mỹ để xây dựng lại là hành động không có cơ sở trong quan hệ quốc tế. Nếu Mỹ kiểm soát Dải Gaza và xây dựng những khu đô thị sang trọng, liệu người Palestine nào đủ tiền để ở lại? Khi đó, cư dân nơi này có thể chỉ là những người giàu có từ nơi khác đến, trong khi dân bản địa bị buộc phải di dời.
Thủ tướng Palestine Mohammad Mustafa và Tổng thống Mahmoud Abbas đã khẳng định rằng người Palestine sẽ không từ bỏ dù chỉ một tấc đất. Hiện tại, khoảng 1,4 triệu người vẫn đang sống tại Dải Gaza, và việc ép họ rời đi là điều không tưởng. Nếu Mỹ và Israel cố thực hiện kế hoạch này, có thể dẫn đến một thảm họa khốc liệt hơn nhiều so với chiến dịch tấn công mà Israel thực hiện ở Dải Gaza từ ngày 7/10/2023, khiến khoảng 47.000 người Palestine thiệt mạng.
Bản thân người Palestine có tinh thần kiên cường, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ quê hương. Vì vậy, ông Phúc nhận định tham vọng của ông Trump sẽ không bao giờ thành hiện thực.
Đề xuất của ông Trump không nhận được sự ủng hộ, ngoài Israel. Các tổ chức như Liên đoàn Ả-rập, Liên minh châu Âu, Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh, Tổ chức Hợp tác Hồi giáo, cùng các cường quốc như Nga và Trung Quốc đều lên tiếng phản đối. Ngay tại Mỹ, đảng Dân chủ cũng không đồng tình, trong khi một bộ phận đảng Cộng hòa cũng giữ thái độ thận trọng.
Ông Phúc cho rằng kế hoạch này sẽ không có tương lai, giống như những tuyên bố gây tranh cãi trước đây của ông Trump về việc giành lấy Greenland, kiểm soát kênh đào Panama hay sáp nhập Canada.
Khi nhìn lại lịch sử Trung Đông, Mỹ đã từng phải chịu nhiều thất bại khi can thiệp vào khu vực này. Từ việc lính Mỹ bị kéo lê trên đường phố Mogadishu (Somalia), đến cuộc khủng hoảng con tin tại Đại sứ quán Mỹ ở Iran năm 1979, hay thất bại trong việc kiểm soát Afghanistan. Theo vị chuyên gia, tất cả đều là những bài học nhãn tiền.
Nhận xét về những ngày đầu tiên của chính quyền ông Donald Trump, theo ông Phúc, kể từ khi nhậm chức vào ngày 20/1, vị Tổng thống Mỹ này tiếp tục thể hiện tính cách bốc đồng và khó đoán. Nếu Mỹ tiếp tục chính sách can thiệp sâu vào Trung Đông, một mực ủng hộ Israel mà không quan tâm đến quyền lợi của người Palestine và thế giới Ả-rập, khu vực này sẽ không bao giờ có hòa bình.
Theo ông Phúc, giải pháp duy nhất để đạt được hòa bình ở Trung Đông là thực hiện mô hình hai nhà nước. Điều này cần sự công bằng, mang tính xây dựng và thiện chí. Nếu không, xung đột sẽ còn kéo dài và trở nên ngày càng phức tạp hơn.
