Trạng nguyên duy nhất của Việt Nam mất mạng ngay sau khi đỗ đạt vì khiến vợ ghen
Chỉ vừa mới đỗ đạt, còn chưa kịp ra làm quan mà Trạng Hổ đã mất mạng. Nguồn cơn lại xuất phát từ cơn ghen của vợ ông.
Trong lịch sử khoa cử Việt Nam, Nghiêm Viên, còn gọi là Nghiêm Hoãn, là một trạng nguyên đặc biệt, được dân gian lưu truyền với biệt danh Trạng Hổ. Ông sinh ra tại làng Bồng Lai, xã Bồng Chi, huyện Quế Dương, phủ Từ Sơn, trấn Kinh Bắc (nay thuộc huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh).
Năm 1496, dưới triều Lê Thánh Tông, Nghiêm Viên tham gia kỳ thi Đình cùng 43 thí sinh khác. Sau khi xem xét dung mạo từng người, nhà vua chỉ chọn 30 người đỗ Tiến sĩ, và Nghiêm Viên đứng đầu danh sách.
Trước đó, vua Lê Thánh Tông từng mơ thấy một con hổ ăn đầu người. Khi gặp Nghiêm Viên, vua nhận thấy ông cao lớn, tướng mạo dữ tợn, râu tóc rậm rạp giống hổ. Biết ông sinh năm Dần, vua càng tin đây là điềm báo ứng nghiệm, bởi chữ “Viên” (con khỉ) trong Hán tự có nét tương đồng với chữ “Hổ”. Vì vậy, nhà vua quyết định chọn Nghiêm Viên làm trạng nguyên, từ đó dân gian gọi ông là Trạng Hổ.
Sau khi đỗ trạng nguyên, Nghiêm Viên được vua ban hôn với công chúa. Những tưởng đây là niềm vui lớn, nhưng bất ngờ thay, đó lại là khởi đầu của bi kịch.
Người vợ ở quê của Nghiêm Viên khi hay tin chồng vừa đỗ đạt vừa làm phò mã đã vô cùng tức giận. Không thể trút giận lên công chúa, bà đã lén bỏ thuốc độc vào bữa tiệc mừng của chồng.
Kết quả, Nghiêm Viên qua đời ngay sau khi đỗ trạng nguyên, chưa kịp nhậm chức quan, còn công chúa vừa thành thân đã trở thành góa phụ. Đây là trường hợp hiếm có trong lịch sử Việt Nam, khi một trạng nguyên ra đi ngay sau ngày vinh quang.
Câu chuyện về Nghiêm Viên được ghi lại trong “Khâm định Việt sử thông giám cương mục”, một bộ sử lớn do triều Nguyễn biên soạn: “Nghiêm Viên, người làng Bồng Lai, huyện Quế Dương, sau khi đỗ, lấy công chúa, đến lúc về nhà, bị vợ đánh thuốc độc chết”.
Tuy nhiên, danh tính vị công chúa mà Nghiêm Viên cưới vẫn chưa được lịch sử tiết lộ. Còn số phận người vợ ghen tuông, sau khi gây ra bi kịch này, cũng không rõ ra sao.
