Thân thế Đại tướng duy nhất của quân đội Việt Nam là người Hà Nam, từng là ‘hiện tượng’ trong lịch sử quân đội
Trong số 16 vị Đại tướng hiện nay của Quân đội nhân dân Việt Nam, chỉ có duy nhất một người đến từ Hà Nam. Ông là Đại tướng Ngô Xuân Lịch (sinh năm 1954), ông nguyên là đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa XIV thuộc Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Nam. Ông từng là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Quốc phòng và An ninh Việt Nam. Trong Đảng Cộng sản Việt Nam, ông từng là Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch xuất thân từ một gia đình bình thường ở phố Lương Xá, phường Yên Bắc, thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Trong nhà ông không có ai theo binh nghiệp. Bố ông từng làm công tác chính quyền ở thị xã, có được 5 người con nhưng chỉ giữ được 2 người là con trai thứ 2 Ngô Văn Vĩnh và con trai thứ 4 Ngô Xuân Lịch.
Nói về người em trai tài giỏi của mình, năm 2016 ông Vĩnh từng chia sẻ với Dân Việt: “Cả nhà tôi chỉ có chú Lịch theo con đường binh nghiệp… Nhà có hai anh em nên chúng tôi yêu quý và nhường nhịn nhau lắm, đến các cháu bây giờ cũng không phân biệt con tôi hay con chú Lịch cơ mà”.
Là một sĩ quan cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam, dĩ nhiên Đại tướng Ngô Xuân Lịch bận trăm công nghìn việc. Thế nhưng, ông vẫn dành sự quan tâm đặc biệt cho gia đình anh trai. Cả 3 người con của ông Vĩnh đều đi bộ đội, nhưng không vì chú làm to mà được ưu ái. Họ luôn được dặn phải phấn đấu rèn luyện, tự lập trong mọi chuyện.
Bạn bè trong thôn xóm của Đại tướng Lịch thì kể lại, ông vốn là người giỏi văn có tiếng trong vùng. Từ bé đã thấy ông thường xuyên nằm trong danh sách học sinh giỏi văn của xã, huyện. Sau này, Đại tướng Lịch có sự nghiệp rực rỡ nhưng không quên quê hương mà luôn đứng ra đóng góp tích cực, ủng hộ làng xóm.
Bà Trần Thị Nữ (một giáo viên tiểu học nghỉ hưu) tiết lộ thêm về con người vị Đại tướng này: “Chú Lịch không chỉ là một tấm gương ham học hỏi mà trong đời sống gia đình cũng hết sức điềm đạm, ngay cả đám hiếu của cụ thân sinh ra chú ấy, dân làng cũng không ai chê vào đâu được. Nhiều nhà trong làng có tí máu mặt thì tổ chức kèn tây trống đồng, nhưng nhà anh Lịch chỉ nhẹ nhàng phường bát âm truyền thống rất đúng lề luật địa phương, đám rất đông dân làng, khách viếng nhưng trật tự răm rắp”.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch từng khẳng định chủ trương quân đội làm kinh tế là đúng đắn. Ảnh: Hoàng Triều
Con đường binh nghiệp của Đại tướng Ngô Xuân Lịch đi lên dần dần từng bước một. Ông từng chỉ là một chiến sĩ nhỏ bé khi mới nhập ngũ. Ngày ấy, đồng chí Phạm Xuân Lịch tham gia biên chế Sư đoàn 308, khi Chiến tranh Việt Nam đã bước vào giai đoạn cuối. Sau đó ông còn có mặt ở chiến trường Tây Nam, dần dần thăng cấp đi lên làm Chính trị viên Tiểu đoàn, Thượng úy và chính thức được phong hàm Đại tướng vào tháng 10/2015.
Gần 1 năm sau đó, đồng chí được Quốc hội phê chuẩn, Chủ tịch nước bổ nhiệm giữ chức Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Thời điểm đó, PGS- TS Đại tá Trần Ngọc Long - Phó Viện trưởng Viện lịch sử quân sự Việt Nam đánh giá, đây là lần đầu tiên nước ta có một vị Đại tướng, chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, được Quốc hội phê chuẩn giữ chức Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.
Đến ngày 7/4/2021, Chủ tịch nước miễn nhiệm chức danh Bộ trưởng của Đại tướng Ngô Xuân Lịch. Ông luôn được đánh giá là cán bộ ưu tú, xuất sắc, đóng góp nhiều cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, sự trưởng thành của Quân đội.
Tháng 9/2023, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã vinh dự được nhận Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng. Chia sẻ ở buổi lễ hôm đó, ông tâm sự: “Tôi nguyện tiếp tục tu dưỡng, rèn luyện, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân; chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; giữ gìn phẩm chất đạo đức cách mạng; suốt đời học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tiếp tục phát huy bản chất tốt đẹp của "Bộ đội Cụ Hồ", gương mẫu về mọi mặt, làm tròn chức trách, nhiệm vụ của người đảng viên cộng sản”.