Sức mạnh quân sự Mỹ - Trung: Không ít con số Trung vượt trội so với cường quốc phát triển nhất TG

Những phân tích dưới đây sẽ đưa ra cái nhìn tổng quát nhất về sức mạnh quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ. Từ tổng nhân lực, chi tiêu quân sự và năng lực trên bộ, trên biển và trên không.

1. Chi tiêu quốc phòng

Sau 2 thập niên chi tiêu đều đặn về quân sự, Trung Quốc tuyên bố tăng 6,8% ngân sách quốc phòng trong năm nay. Nhờ thế mà Trung Quốc trở thành quốc gia chi tiêu quân sự lớn thứ hai trên thế giới.

Tuy nhiên, theo dữ liệu của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm, Mỹ vẫn đang là nước chi mạnh tay nhất về mặt quân sự. Cụ thể, Mỹ chi khoảng 778 tỷ USD ngân sách cho quân sự vào năm ngoái, chiếm 39% tổng chi tiêu quân sự toàn cầu.

2. Tổng nhân lực

Theo đề xuất ngân sách của Lầu Năm Góc, Mỹ có khoảng 1,35 triệu quân nhân tại ngũ và 800.000 quân dự bị. Nhưng con số này vẫn bị bỏ xa khi Trung Quốc có đến 2 triệu quân nhân tại ngũ vào năm 2019, trở thành nước có quân đội đông nhất thế giới.

Trong chiến tranh hiện đại, công nghệ và thiết bị quân sự đóng vai trò quan trọng hơn số lượng binh sĩ. Vậy nên cả Mỹ và Trung Quốc đều đang giảm bớt sự tập trung vào số lượng quân nhân.

3. Lực lượng trên bộ

Dựa vào thông tin từ Lầu Năm Góc, lực lượng trên bộ của quân đội Trung Quốc được đánh giá là lớn nhất thế giới với 915.000 quân tại ngũ, cao gần gấp đôi so với 486.000 quân của Mỹ.

Tuy nhiên, nhìn chung lực lượng trên bộ của quân đội Trung Quốc vẫn đang sử dụng các thiết bị lỗi thời và cần thêm nhiều thời gian để làm quen với các vũ khí hiện đại.

Nắm được tình hình trên, Trung Quốc đang bắt đầu triển khai các loại vũ khí tự động nhẹ hơn và mạnh hơn cho các lực lượng trên bộ, chuyển phần lớn gánh nặng tác chiến sang công nghệ kỹ thuật số.

Theo tạp chí Forbes, Mỹ đang có 6.333 xe tăng, trở thành nước có số lượng phương tiện thiết giáp lớn thứ hai thế giới sau Nga. Về phía Trung Quốc, con số có phần khiêm tốn hơn với .800 xe tăng.

4. Không lực

Dựa theo báo cáo Sức mạnh Quân sự Trung Quốc năm 2020, không lực nước này đang xếp vị trí thứ ba trên thế giới với hơn 2.500 máy bay, trong đó có khoảng 2.000 máy bay chiến đấu. Dù vậy, Trung Quốc vẫn phải nỗ lực rất nhiều trước con số 13.000 máy bay quân sự của Mỹ.

Theo Báo cáo Lực lượng Không quân Thế giới năm 2021 do trang Flight Global công bố, Mỹ đang sở hữu F-35 Lightning và F-22 Raptor - những máy bay chiến đấu hiện đại bậc nhất thế giới. Về phía Trung Quốc, nước này cũng đang có trong tay máy bay tàng hình J-20, được thiết kế để cạnh tranh với F-22 của Mỹ. 

Hiện tại, 2 nước  cũng đang nghiên cứu chế tạo máy bay ném bom mới. Cụ thể, Trung Quốc đang phát triển máy bay ném bom chiến lược Xian H-20. Trong khi đó, Không quân Mỹ đã công bố những hình ảnh và thông tin chi tiết mới về mẫu máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider thế hệ tiếp theo của nước này.

5. Hải quân

Theo báo cáo của Quốc hội Mỹ, Trung Quốc hiện có lực lượng hải quân lớn nhất thế giới, với khoảng 360 tàu các loại, so với hạm đội gồm 297 tàu của Mỹ. Tuy nhiên, nếu xét kỹ, Trung Quốc sở hữu các tàu nhỏ hơn, chẳng hạn tàu tuần tra ven biển. Còn Mỹ lại có lợi thế hơn khi sở hữu các tàu chiến cỡ lớn với công nghệ hiện tại và kinh nghiệm tác chiến lâu năm.

Tính đến hiện tại, Mỹ có 11 tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân có thể chở theo 60 máy bay trở lên và di chuyển được khoảng cách xa hơn so với các tàu sân bay chạy bằng năng lượng truyền thống. 

Về phía Trung Quốc chỉ có 2 tàu sân bay - Liêu Ninh và Sơn Đông. Cả hai đều dựa trên tàu sân bay lớp Kuznetsov do Liên Xô thiết kế từ những năm 1980 và chỉ chở được 24-36 máy bay chiến đấu J-15.

Để sớm cân bằng sức mạnh hải quân với Mỹ, năm 2019, Trung Quốc triển khai hàng chục tàu chiến cỡ lớn - từ tàu hộ tống, tàu khu trục cho đến các tàu đổ bộ. Trung Quốc cũng có kế hoạch hạ thủy tàu sân bay thứ ba được trang bị máy phóng điện từ tiên tiến và bắt đầu đóng tàu sân bay thứ tư trong 2021.

6. Đầu đạn hạt nhân

Theo xếp hạng của trang World Civil Review tại Mỹ, Nga đang là quốc gia sở hữu kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, tiếp đến là Mỹ, Pháp, Trung Quốc. 

Dựa vào báo cáo gần đây nhất của Bộ Quốc phòng Mỹ về quân đội Trung Quốc, kho dự trữ đầu đạn của nước này "ước tính có khoảng 200 đầu đạn", trong khi Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm ước tính Trung Quốc có khoảng 350 đầu đạn.

Vào tháng 1/2021, SCMP thông tin, kho dự trữ đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc đã tăng lên 1.000 trong những năm gần đây, nhưng chỉ có chưa đầy 100 đầu đạn sẵn sàng hoạt động.

Tất cả những con số ước tính trên đều quá khiêm tốn so với 5.800 đầu đạn hạt nhân của Mỹ, trong đó 3.000 đầu đạn sẵn sàng được triển khai và khoảng 1.400 đầu đạn chờ sẵn.

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn có cơ hội thu hẹp khoảng cách, sau khi Mỹ và Nga đồng ý gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) đến năm 2026. Hiệp ước này yêu cầu Washington và Moscow không được triển khai quá 1.550 đầu đạn chiến lược mỗi bên.

7. Tên lửa

Vào tháng 8 năm 2019, Mỹ rút khỏi Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) ký năm 1987 với Liên Xô. 2 tuần sau khi rút khỏi hiệp ước, Mỹ đã thử nghiệm một phiên bản phóng trên mặt đất của tên lửa hành trình phóng trên biển. 

Khoảng 4 tháng sau, Mỹ thử tên lửa đạn đạo tầm trung (IRBM) đầu tiên kể từ những năm 1980. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn chiếm thế "thượng phong" về loại tên lửa này cho đến thời điểm hiện tại.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), IRBM duy nhất của Trung Quốc là Đông Phong 26, được mệnh danh là "sát thủ Guam" vì được cho là có khả năng tiến hành các cuộc không kích nhằm vào căn cứ quan trọng của Không quân Mỹ trên đảo Guam.

Đáng nói, số lượng bệ phóng IRBM trong kho vũ khí của Trung Quốc đã tăng từ con số 0 vào năm 2015 lên 72 vào năm 2020.