Hàng năm, sau mỗi dịp Apple ra mắt mẫu điện thoại mới nhất của mình, trên báo chí, phương tiện truyền thông và các loại hình mạng xã hội lại xuất hiện không ít những chủ đề bàn tán xoay quanh chiếc điện thoại của Apple. Một trong những điều được nói đến nhiều nhất là mức giá trên trời của những chiếc iPhone mới.
Trong số rất nhiều lượt bình luận được chia sẻ trên facebook và các trang tin tức, nhiều người lên án việc bỏ ra cả đống tiền để sở hữu những chiếc iPhone của những kẻ lắm tiền. Theo suy luận của những người này, việc chi số tiền quá lớn chỉ để sở hữu chỉ một chiếc điện thoại di động là một sự lố bịch. Đặc biệt là khi số tiền ấy vượt xa quá nhiều so với giá trị thực của chiếc điện thoại đó. Thậm chí, nó còn bằng cả gia tài tích cóp được của nhiều người. Với dạng suy luận này, nó nhanh chóng thu hút được sự ủng hộ của số đông những người khác.
iPhone 6 đã trở thành món hàng hot ngay sau khi vừa xuất hiện (Ảnh: Thanh Phong)
Người mua iPhone 6 có đáng bị lên án?
Với những người có xu hướng lập luận kể trên, suy nghĩ của họ là không sai, tuy nhiên điều này chưa hẳn đã hoàn toàn chính xác, đặc biệt là khi áp đặt suy nghĩ đó lên tất cả mọi người.
Có thể thấy rõ điều này thông qua việc suy luận và chỉ ra đâu là các đối tượng sẽ dám bỏ cả núi tiền như đã nói ở trên để sở hữu iPhone mới. Theo lẽ thông thường, những người dám chi số tiền vượt quá cả giá trị sản phẩm như vậy để sở hữu iPhone trong đợt đầu thường thuộc về một trong các dạng: cửa hàng nhập về để làm truyền thông; giới kinh doanh mua về để làm quà tặng cho các đối tác tiềm năng; dân văn phòng mua về tặng sếp hòng tìm đường tiến thân trong sự nghiệp; những người có điều kiện mua để khẳng định vị thế của bản thân; các dân chơi chính hiệu và cuối cùng mới là số lượng không nhiều các fan hâm mộ đích thực của Táo khuyết.
Việc chi đậm để mua iPhone 6 là điều hết sức bình thường, bởi hành động của họ hoàn toàn có mục đích
Với 5/6 dạng đối tượng này, việc chi đậm để mua iPhone 6 là điều hết sức bình thường, bởi hành động của họ hoàn toàn có mục đích. Họ chấp nhận bỏ ra số tiền lớn để thu về những lợi ích khác lớn hơn trong tương lai, họ mua máy vì đam mê, và với phần còn lại, số tiền để sở hữu một chiếc iPhone 6 quá nhỏ bé so với phần tài sản kếch xù của họ. Nếu so sánh các đối tượng này với chỉ duy nhất một đối tượng là những người không có tiền nhưng muốn mua máy để đua đòi, việc gán cho họ cái mác đạo đức để rồi lên án tất cả rõ ràng là một sự oan ức nếu không muốn nói là lố bịch.
Nên hay không nên?
Nếu nhìn nhận vấn đề theo một góc độ vĩ mô hơn, bỏ qua mọi khía cạnh về mục đích thực hiện của những người mua iPhone 6 sang một bên, việc tiêu xài quá trớn như vậy liệu có gây thiệt hại gì cho nền kinh tế?
Một số ý kiến cho rằng, việc tiêu dùng mạnh của người dân sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đưa một lượng lớn tiền tệ vào lưu thông, qua đó thúc đẩy dòng chảy của tiền tệ và góp phần tạo ra sự tương tác giữa dòng chảy đó với các đối tượng khác của thị trường. Thông qua sự tương tác này, nền kinh tế sẽ luôn được vận động và phát triển theo đúng quy luật kinh tế thị trường. Tuy nhiên, điều này chưa hẳn đã hoàn toàn chính xác.
Rất nhiều sự quan tâm đã được dành cho mẫu máy vừa ra mắt của Apple (Ảnh: Thanh Phong)
Việc tồn tại một lượng lớn người dám bỏ ra số tiền lớn hơn cả giá trị thương mại của sản phẩm để mua về sản phẩm sẽ dẫn đến những tác động tiêu cực cho nền kinh tế. Điều này là bởi việc mua về những sản phẩm xách tay với giá cao như vậy vô tình sẽ cổ súy cho sự hoạt động ngầm của các doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm xách tay.
Với dạng doanh nghiệp này, hàng hóa không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ, không có chứng từ nhập khẩu, không có tem đăng kiểm của các bộ ngành chức năng (với iPhone 6 là tem ICT của Bộ TT&TT) và tất nhiên cùng với đó là việc không có cả thuế dành cho nhà nước. Thuế là một nguồn thu quan trọng của ngân sách quốc gia, đây là nguồn gốc của các khoản chi tiêu công như xây dựng đường xá, cầu cống, trường học, bệnh viện và chi trả cho các khoản phúc lợi xã hội. Với việc mua hàng xách tay, chúng ra đã vô tình tiếp tay cho các doanh nghiệp này trốn thuế.
Đây là hậu quả tất yếu của một nền kinh tế thị trường chưa hoàn chỉnh, khi mà các cơ chế quản lý lẫn nhau giữa các thành phần trong xã hội còn chưa thực sự toàn diện
Với những doanh nghiệp làm ăn chân chính mà cụ thể hơn là các doanh nghiệp kinh doanh các sản phẩm chính hãng, việc nhiều người mua iPhone xách tay từ trước cả khi có hàng chính hãng rõ ràng sẽ ảnh hưởng mạnh đến kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp này. Và như vậy, bên cạnh việc vô tình tiếp tay cho các doanh nghiệp trốn thuế, chúng ta cũng vô tình đả thương các doanh nghiệp làm ăn chân chính và có đóng góp cho xã hội.
Điều này cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý của các doanh nghiệp nước ngoài khi muốn đầu tư sản xuất hoặc đưa vào bày bán các sản phẩm chính hãng tại Việt Nam do cảm thấy nhà nước ko đảm bảo được quyền lợi và lợi ích chính đáng của họ.
Nhìn chung, đây là hậu quả tất yếu của một nền kinh tế thị trường chưa hoàn chỉnh, khi mà các cơ chế quản lý lẫn nhau giữa các thành phần trong xã hội còn chưa thực sự toàn diện.
Còn với những người đang hướng sự chỉ trích vào chủ nhân của những chiếc iPhone 6, có lẽ họ nên tự nhìn lại chính mình trước khi chỉ cho những gã nhà giàu cách tiêu tiền của họ.