Bạn đọc hãy chú ý những điểm khác biệt này khi có nhu cầu mua một chiếc máy ảnh ở thời điểm hiện tại, nhất là khi không quá quan tâm vấn đề tiền bạc.
Ranh giới giữa những chiếc DSLR và máy ảnh du lịch, thậm chí là camera điện thoại đang dần bị xóa nhòa. Ấy thế nhưng giữa những chiếc máy ảnh nhỏ gọn và những “đàn anh” to lớn luôn có một khoảng cách. Bạn đọc hãy chú ý những điểm khác biệt này khi có nhu cầu mua một chiếc máy ảnh ở thời điểm hiện tại, nhất là khi không quá quan tâm vấn đề tiền bạc.
DSLR từ lâu luôn được coi là những chiếc máy ảnh cho giới chuyên nghiệp (hoặc ít nhất là có kinh nghiệm chụp ảnh) và những người có công việc liên quan, với giá thành cao và nhiều thông số phức tạp. Phải nói là đến thời điểm này, vẫn còn nhiều ưu điểm của DSLR mà chưa dòng máy nào đạt được.
Ưu điểm của máy ảnh DSLR
- Chất lượng hình ảnh: Máy ảnh DSLR luôn có kích thước của cảm biến lớn hơn, giúp mang lại kích thước điểm ảnh lớn hơn, cho phép chụp ở ISO cao hơn, tốc độ màn trập nhanh hơn và ít xảy ra nhiễu hạt, nếu các yếu tố về công nghệ và giá thành là tương đương với các đối thủ khác.
Cảm biến của các máy DSLR (APS-C và Full Frame) lớn hơn nhiều các máy ảnh compact
- Khả năng tùy chỉnh hình ảnh theo ý muốn: Do máy ảnh DSLR sử dụng ống kính rời nên bạn có thể thay đổi các ống kính khác nhau để tạo các hiệu ứng khác nhau, thể hiện được sự sáng tạo của người chụp ảnh. Bạn có thể lắp vào thân máy DSLR hàng chục loại ống kính khác nhau, từ loại ống góc rộng cho đến loại có tiêu cự siêu lớn, cùng với đó là rất nhiều phụ kiện như đèn, kính lọc, tấm hắt sáng… có thể hỗ trợ bạn chụp được những bức ảnh ưng ý. Có thể nói, chất lượng ảnh của máy DSLR phụ thuộc phần lớn vào chất lượng của các ống kính bạn dùng.
Việc thay đổi được ống kính là lợi điểm lớn nhất của DSLR so với compact
- Tốc độ: Tốc độ của máy DSLR vượt trội so với máy compact, cả về tốc độ khởi động, lấy nét, hay độ trễ màn trập. Tất nhiên, lại một lần nữa phải nhắc lại, là nếu so với các sản phẩm cùng mức giá.
- Kính ngắm quang học: nhờ gương phản xạ trong máy DSLR mà bạn có thể chụp được bức ảnh như những gì bạn thấy qua kính ngắm. Chất lượng của một kính ngắm quang học luôn tốt hơn những ống ngắm điện tử, hay “ống ngắm” qua màn hình LCD, ít nhất là cho tới thời điểm hiện tại.
Kính ngắm quang học luôn có chất lượng tốt hơn kính ngắm điện tử hay ngắm bằng màn hình LCD
- Điều chỉnh thông số chụp bằng tay: mặc dù các máy ảnh compact ngày càng được bổ sung các tính năng chỉnh tay phong phú, nhưng hệ thống chỉnh tay trên máy DSLR cho người chụp cảm giác "làm chủ" chiếc máy ảnh và điều khiển được mọi thông số mong muốn, phục vụ hiện thực hóa ý tưởng sáng tạo nhiếp ảnh của họ. Việc chỉnh các thông số trên các máy DSLR dễ dàng hơn vì có nhiều không gian bố trí nhiều nút bấm hơn.
Nhiều nút bấm chuyên dụng nên DSLR cho phép chỉnh các thông số rất thuận tiện
- Duy trì giá trị lâu dài: máy ảnh DSLR thường có giá trị lâu hơn máy ảnh compact, chỉ cần nâng cấp ống kính tương thích với nó, do đó khoản đầu tư ban đầu cho máy DSLR sẽ kéo dài được nhiều năm.
- Ảnh chụp có chiều sâu hơn: các máy ảnh DSLR luôn cho ảnh có chiều sâu, độ nổi khối tốt hơn máy compact, nhờ dải động và độ sâu màu tốt hơn (do cảm biến lớn hơn).
- Chất lượng ống kính tốt: ống kính dành cho máy ảnh DSLR luôn có kích thước lớn hơn và chất lượng tốt hơn, đặc biệt là các dòng ống kính cao cấp. Bạn nên chọn mua ống kính có chất lượng tốt nhất có thể. Một ống kính cao cấp đi với một máy ảnh tầm trung sẽ cho ảnh tốt hơn là một ống kính tầm trung đi với một thân máy cao cấp.
Tuy vậy DSLR vẫn có nhiều nhược điểm cần cân nhắc có thể “gỡ gạc” bởi những máy ảnh compact:
- Giá: mặc dù giá máy ảnh DSLR đã giảm nhiều, song chỉ giảm mạnh nhất ở các dòng thấp cấp (lower end hay entry level) và giá máy DSLR vẫn cao hơn máy ảnh compact. Chưa kể, khi mua máy ảnh DSLR là bạn sẽ phải chi thêm kha khá tiền cho các loại ống kính. Ngoài ra, bạn cũng có thể phải mua thêm các phụ kiện khác nữa.
- Kích cỡ và trọng lượng: rất nhiều nhiếp ảnh gia, đặc biệt là phóng viên, sắm thêm một chiếc máy ảnh compact bên cạnh chiếc DSLR, để tiện mang theo khi đi ra ngoài trong những dịp không muốn vác lỉnh kỉnh máy và các loại ống. Những tay máy chuyên nghiệp thường xuyên phải vác trên vai bộ máy ảnh và ống kính nặng tới vài chục kg, và luôn phải cẩn thận giữ gìn, đặc biệt là với tình hình an ninh rất phức tạp ở Việt Nam.
- Bảo dưỡng: việc bảo dưỡng máy ảnh DSLR phức tạp hơn máy ảnh compact nhiều. Bạn cần phải là chuyên gia, hoặc sẽ mất một khoản tiền không nhỏ mỗi khi chiếc máy bị trục trặc.
Máy ảnh DSLR là một đồ dùng công nghệ cao, khi sửa chữa rất tốn kém
- Tiếng ồn: máy ảnh DSLR thường "ồn ào" hơn máy compact, mỗi lần chụp là tiếng máy chớp hình kêu tách tách liên tục, có thể gây khó chịu cho người xung quanh. Tuy vậy, nhiều người dùng thích cảm giác nghe những chuỗi tách tách này.
- Phức tạp: dùng máy ảnh DSLR không hề đơn giản, bạn sẽ choáng ngợp nếu không hiểu cách sử dụng máy bởi quá nhiều thông số và tính năng.
Ưu điểm của máy ảnh compact
Máy ảnh compact, dù thế nào, vẫn có chỗ đứng riêng của chúng. Tùy theo ngân sách, mục đích chụp ảnh, đối tượng chụp mà bạn có thể lựa chọn cho mình một chiếc máy ảnh compact vừa gọn nhẹ, thời trang, vừa dễ sử dụng mà lại không quá đắt.
- Kích cỡ và trọng lượng: nhờ kích thước nhỏ gọn bỏ vừa túi áo hay túi xách mà máy ảnh compact có thể được mang theo tới mọi nơi. Trọng lượng nhẹ nhàng của máy cũng dễ cho bạn cầm máy khi chụp đỡ bị rung tay, có thể sử dụng trong hầu hết mọi hoàn cảnh chụp.
DSLR là "quái vật" nếu so kích thước với máy ảnh compact
- Hoạt động yên tĩnh: ít khi máy ảnh compact gây ồn khi bạn chụp ảnh, trừ phi bạn thiết lập để nghe tiếng màn trập giả lập cho “sướng tai”.
- Chế độ tự động: chất lượng ảnh của máy ảnh compact thay đổi theo các tùy chọn thông số, nhưng chế độ tự động luôn cho chất lượng ảnh khá tốt. Các nhà sản xuất cũng thừa biết rằng chế độ này được người dùng thường xuyên sử dụng, nên máy ảnh compact ngày càng được cải tiến để có thể chụp ảnh tự động thông minh hơn.
- Giá cả: nói chung giá máy ảnh compact rẻ hơn khá nhiều so với máy DSLR, mặc dù các model cao cấp cũng có giá chẳng kém những mẫu DSLR cao cấp.
Nhược điểm của máy ảnh compact
- Chất lượng ảnh: máy ảnh compact thường có cảm biến nhỏ nên chất lượng ảnh thấp hơn. Mặc dù vậy, nếu bạn không có ý định dùng các bức ảnh chụp được để phóng to hoặc sử dụng vào các mục đích chuyên nghiệp thì chất lượng ảnh của máy compact hoàn toàn đáp ứng nhu cầu của bạn.
- Tốc độ: chậm hơn nhiều so với máy DSLR. Hiếm khi có mẫu máy nào có khả năng chụp liên tục nhiều bức hình / giây.
- Tính năng chỉnh tay hạn chế: ngày càng nhiều máy ảnh compact có chế độ chỉnh tay phong phú, song vẫn là một nút Av (ưu tiên khẩu độ) hay Tv (ưu tiên tốc độ) mà nhiều người dùng phải mày mò nhiều trong menu của máy mới sử dụng được. Chúng không thuận tiện như trên máy DSLR.
Việc chỉnh các thông số trên máy compact khó khăn vì không có nhiều nút bấm như trên DSLR
- Khả năng tùy biến kém hơn. Khi bạn mua một chiếc máy ảnh compact là bạn đã gắn liền với các tính năng của nó trong nhiều năm mà không thay đổi gì được, trừ khi mua một chiếc máy khác. Máy ảnh DSLR thì khác, cho bạn thay đổi ống kính để tìm kiếm những hiệu ứng khác lạ. Một số máy ảnh compact cũng cho phép bạn sử dụng thêm phụ kiện, nhưng đa số người dùng không mua thêm các phụ kiện này.
Một giải pháp "trung hòa" nếu bạn phân vân giữa hai loại máy ảnh trên, đó là máy ảnh ống kính rời không gương lật.
Đây là loại máy ảnh mới được các nhà sản xuất đưa ra gần đây, trong đó điển hình là Panasonic G-Series, Olympus PEN, Sony NEX, Samsung NX.
Máy ảnh không gương lật dung hòa giữa chất lượng ảnh và độ nhỏ gọn
Ưu điểm: Nếu bạn không cần tới kính ngắm, máy ảnh không gương lật cung cấp cho bạn hầu hết các tính năng của máy ảnh DSLR trên một thân máy compact nhỏ gọn hơn nhiều: cảm biến lớn, cơ chế màn trập nhanh, ống kính thay đổi được, chất lượng ảnh và video tốt hơn, nhiều chế độ chỉnh tay...
Điểm yếu: không có kính ngắm quang, có ít chủng loại ống kính hơn máy DSLR, vẫn chưa thật tiện lợi trong sử dụng hàng ngày. Giá thành của những mẫu không gương lật tốt vẫn còn khá “chát”, ngang tầm những máy DSLR trung cấp.
Kết luận
Nếu bạn ưa thích nhiếp ảnh và muốn được tự mình khám phá thế giới nhiếp ảnh đầy màu sắc và thú vị chứ không chỉ dừng ở việc ghi lại các hình ảnh cuộc sống xung quanh, máy ảnh DSLR là thứ bạn cần. Tuy nhiên, khi mới tập chụp ảnh bằng máy DSLR, bạn nên chọn các dòng máy khởi điểm và ống kính đi kèm để thử nghiệm trước đã, sau đó có thể bán đi và nâng cấp lên đời cao hơn. Bạn phải xác định đây là một thú chơi tốn kém cả thời gian và tiền bạc.
Những máy DSLR vẫn là lựa chọn cho tốc độ, chất lượng hình ảnh cao nhất
Nếu bạn chỉ muốn "chơi" và giải trí với chiếc máy ảnh và mục đích chụp chủ yếu là chân dung, gia đình, du lịch... thì máy ảnh compact sẽ phù hợp hơn. Kích thước nhỏ gọn của máy giúp bạn dễ dàng mang theo trong mọi hoàn cảnh, việc bảo dưỡng máy cũng không phức tạp và mất thời gian, chi phí cũng không quá cao. Bạn vẫn có thể thử nghiệm các ý tưởng nghệ thuật của mình trên các dòng compact cao cấp với chất lượng hoàn toàn chấp nhận được.
Vẫn có nhiều mẫu máy compact cho chất lượng ảnh rất khá
Máy ảnh không gương lật, như đã nói ở trên là một giải pháp trung hòa giữa hai trường phái DSLR và compact, cho bạn chất lượng ảnh gần tương đương DSLR, khả năng hoán đổi ống kính, với giá rẻ hơn và kích thước máy gọn nhẹ hơn rất nhiều.
Đọc thêm: 8 điều cần làm với DSLR mới