Để đạt được thỏa thuận hòa bình tiềm năng với Ukraine, Nga đưa ra điều kiện tiên quyết là NATO không kết nạp Ukraine làm thành viên và Kiev phải duy trì vị thế trung lập.
Hãng tin Reuters vừa đưa tin, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko tuyên bố Moscow sẽ yêu cầu Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cam kết không kết nạp Ukraine làm thành viên và Kiev phải duy trì vị thế trung lập trong mọi thỏa thuận hòa bình nào.
Trả lời cơ quan truyền thông Nga Izvestia hôm 16/3, ông Alexander Grushko nhấn mạnh: "Chúng tôi sẽ yêu cầu các đảm bảo an ninh chặt chẽ được đưa vào thỏa thuận hòa bình với Ukraine. Một phần trong những đảm bảo này phải là vị thế trung lập của Ukraine, rằng các nước NATO từ chối kết nạp Ukraine vào liên minh".
Một cuộc thăm dò do Viện Xã hội học Quốc tế Kiev (KIIS) công bố gần đây cho thấy, 47,1% người Ukraine hoàn toàn không chấp nhận việc đồng ý nhượng bộ lãnh thổ và từ bỏ tham vọng gia nhập NATO như một điều kiện tiên quyết để chấm dứt xung đột với Nga.
Trong khi đó, số người cho rằng lựa chọn tuy khó khăn nhưng “nhìn chung chấp nhận được” chiếm 38,1%, số người “dễ dàng đồng ý” với kịch bản này chiếm 8,2%.
Trong độ tuổi từ 18 - 29, hơn 50% số người được hỏi cho rằng việc nhượng bộ lãnh thổ và từ chối gia nhập NATO để chấm dứt chiến sự là "hoàn toàn không thể chấp nhận được". Ở miền Đông Ukraine, gần 50% người được hỏi cho biết, kịch bản này "nhìn chung là chấp nhận được".
Cuộc khảo sát được thực hiện trên hơn 2.000 người, trong khoảng thời gian từ ngày 5/2 - 10/3.
Liên quan đến vấn đề này, ngày 16/3, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz trả lời phỏng vấn kênh truyền hình ABC News cho biết, Ukraine có thể phải chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ theo thỏa thuận chấm dứt xung đột với Nga để đổi lấy "sự đảm bảo an ninh trong tương lai".
Ông Waltz không nêu rõ những đảm bảo an ninh này có thể là gì, nhưng nhắc lại lập trường của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng việc Ukraine gia nhập NATO rất khó có thể xảy ra.
Trước đó, các quan chức trong chính quyền ông Trump cũng nêu rõ quan điểm, việc Ukraine khôi phục toàn bộ lãnh thổ và gia nhập NATO là "không thực tế".
Giới chức Ukraine tuyên bố nước này sẵn sàng đàm phán một thỏa thuận hòa bình với Nga, nhưng vẫn kiên định về một số khía cạnh quan trọng.
"Chúng tôi thực sự muốn tạo ra hòa bình, nhưng chúng tôi cần một nền hòa bình lâu dài chứ không phải lệnh ngừng bắn tạm thời. Chúng tôi không muốn con em mình phải chiến đấu trong trận chiến này", một nguồn tin cấp cao giấu tên của Ukraine nói.
Nguồn tin liệt kê ra 4 khía cạnh được coi là "lằn ranh đỏ" của Ukraine trong bất cứ thỏa thuận hòa bình tiềm năng nào với Nga.
Thứ nhất, Ukraine sẽ không nhượng thêm phần lãnh thổ nào cho Nga, bao gồm cả lãnh thổ ở các khu vực bị kiểm soát một phần.
Thứ hai và thứ ba, hàng nghìn trẻ em, dân thường Ukraine bị Nga bắt giữ phải được hồi hương.
Thứ tư, đề phòng Moscow vi phạm thỏa thuận trong tương lai, Ukraine phải có được các cam kết an ninh từ các đối tác quốc tế.
