Thế giới

Châu Âu ‘đau đầu’ tìm cách giải quyết 300 tỷ USD bị đóng băng của Nga

Châu Âu đang đối mặt với lựa chọn khó khăn về việc nên tịch thu tài sản của Nga hay tiếp tục đóng băng.

Những thách thức ngày càng gia tăng đối với vị thế đồng euro như một loại tiền tệ dự trữ trong nền kinh tế toàn cầu đầy biến động đang khiến các thủ đô châu Âu do dự khi cân nhắc hậu quả của việc tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga.

Tuy nhiên, châu Âu đang đối mặt với nhu cầu cấp bách hơn bao giờ hết trong việc hỗ trợ tài chính để Ukraine duy trì sự tồn tại, trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đang tìm cách cắt viện trợ của Mỹ và thay vào đó đàm phán với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Screenshot 2025-03-11 105033
Các quốc gia châu Âu tìm kiếm giải pháp mới tăng cường sự ủng hộ cho Ukraine.
Ảnh: GETTY IMAGES

Điều này làm dấy lên sự chú ý đến khoảng 300 tỷ USD tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga bị phương Tây phong tỏa sau khi ông Putin ra lệnh đưa quân vào Ukraine 3 năm trước. Phần lớn số tài sản này được giữ tại châu Âu – chủ yếu dưới dạng trái phiếu chính phủ, lợi nhuận từ đó được dùng để bảo đảm các khoản vay cho Ukraine.

Screenshot 2025-03-11 104947
Trụ sở Ngân hàng Trung ương ở Moscow, Nga. Ảnh: Reuters

Mặc dù việc tịch thu trực tiếp những tài sản này có thể rất hấp dẫn, nhưng hành động như vậy có lịch sử dài và đầy tranh cãi về mặt pháp lý, đồng thời có thể khiến các ngân hàng trung ương khác e ngại khi gửi tài sản tại châu Âu.

Một ví dụ điển hình được các nhà kinh tế châu Âu trích dẫn trong nghiên cứu năm ngoái là việc Liên Xô tịch thu số vàng mà Ngân hàng Quốc gia Romania gửi đến Moscow vào năm 1918. Các cuộc chiến tranh trong thế kỷ 20 đã để lại hàng chục ví dụ tương tự.

Tuy nhiên, các quan chức châu Âu, những người tự hào tôn trọng pháp quyền của khu vực, vẫn e ngại vi phạm quyền miễn trừ đối với tài sản có chủ quyền, vốn đã được quy định trong luật pháp.

"Đây không phải là vấn đề để Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) tranh luận, nhưng tôi chắc chắn rằng cơ sở luật pháp quốc tế làm nền tảng cho bất kỳ quyết định nào cũng sẽ có tác động đến các nhà đầu tư khác", bà Christine Lagarde, Chủ tịch ECB, phát biểu vào tuần trước.

ECB
Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde (giữa) phát biểu trong cuộc họp báo ngày 6.3.2025. Ảnh: Xinhua

Quyết định cuối cùng không thuộc về ECB, mà nằm trong tay các nhà lãnh đạo chính trị ở Berlin, Paris và 18 thủ đô khác của các quốc gia thuộc khu vực đồng euro. Tuy nhiên, họ chắc chắn sẽ không xem nhẹ lập luận của bà Lagarde.

"Không ai có lợi ích trong việc làm suy yếu hệ thống của chúng ta vào thời điểm này, khi nó cũng đang bị tấn công từ nhiều phía thông qua các chính sách thương mại, thuế quan và hải quan", Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sébastien Lecornu nói tuần trước, đề cập đến mối đe dọa của ông Trump về việc áp đặt các mức thuế mới nặng nề đối với hàng xuất khẩu của châu Âu.

Theo Reuters