Khoa học thưởng thức

Hết 'Trăng máu' lại đón nhật thực vào tuần sau: Diễn ra ở đâu, khung thời gian nào?

Sau bữa tiệc "Trăng máu" tuần trước, trong tháng 3 này người dân lại tiếp tục được chiễm ngưỡng hiện tượng thiên văn học mang tên "Nhật thực". 

Theo thông tin từ Hội Thiên văn học Séc công bố, ngày 29 tháng 3 sẽ xảy ra hiện tượng nhật thực một phần khi Mặt Trăng che khuất khoảng 10% Mặt Trời. Điều này đã từng xảy ra cách đây 3 năm kể từ 2022. Cho đến ngày 21/9/2025, nhật thực một phần lại tiết tục xảy ra một lần nữa.

Về thời gian, nhật thực một phần lần này sẽ diễn ra vào vào khoảng 15h50 phút chiều 29/3 (theo giờ Việt Nam), đạt cực đại lúc 17h47 và kết thúc lúc 19h43. Khi nhìn từ Trái đất, Mặt trăng giống như một bóng đen cực lớn, "ăn" gần trọn Mặt trời. Khi chiêm ngưỡng nhật thực, người quan sát cần phải bảo vệ mắt bằng kính quan sát nhật thực và bộ lọc năng lượng mặt trời cho tất cả máy ảnh và ống nhòm.

Hiện tượng nhật thực một phần sâu đang diễn ra ở phía tây Bắc bán cầu. (Ảnh: Getty Images)

Chi tiết hơn về hiện tượng này, thì đây sẽ là nhật thực một phần sâu; khoảng 93% đĩa mặt trời sẽ bị che khuất bởi trăng non. Sự kiện này có thể nhìn thấy vào lúc mặt trời mọc ở một số vùng của Bắc Mỹ. Sau đó từ Greenland, Iceland, châu Âu và Tây Bắc Phi, những nơi này sẽ chứng kiến nhật thực nhỏ hơn khi mặt trời lên cao trong suốt buổi sáng.

Vào cuối ngày, người dân ở Tây Bắc nước Nga có thể quan sát được với cảnh hoàng hôn bị che khuất một phần xảy ra ở các vùng của Siberia.

Đặc biệt những địa điểm tốt nhất để xem nhật thực là phía bắc Quebec, Canada, nơi có tối đa 93,1% mặt trời sẽ bị mặt trăng che khuất. Bất kỳ vị trí nào càng gần Akulivik ở phía bắc Quebec, thì nhật thực sẽ càng sâu vì khu vực này cũng thấy nhật thực vào lúc mặt trời mọc. 

Nhật thực một phần khi quan sát từ Trái đất - Ảnh: TIME AND DATE

Theo tìm hiểu thêm, thông thường có 4 kiểu nhật thực được xác định nhờ các vùng bóng tối của Mặt trăng khi nhìn từ Trái đất:

Nhật thực toàn phần: Xảy ra khi Mặt trăng đi qua giữa Mặt trời và Trái đất, che khuất hoàn toàn bề mặt Mặt trời. Bầu trời sẽ tối dần, như thể trời đang bình minh hay hoàng hôn.

Nhật thực một phần: Xảy ra khi Mặt trăng đi qua giữa Mặt trời và Trái đất nhưng chúng không thẳng hàng một cách hoàn hảo. Chỉ một phần của Mặt trời bị che phủ, khiến nó có hình lưỡi liềm.

Nhật thực hình khuyên: Xảy ra khi Mặt trăng đi qua giữa Mặt trời và Trái đất nhưng nó nằm ở điểm xa Trái đất nhất. Vì thế nên nó có vẻ nhỏ hơn Mặt trời và không che phủ hoàn toàn Mặt trời. Kết quả là Mặt trăng xuất hiện dưới dạng một đĩa tối nằm trên một đĩa sáng lớn hơn.

Nhật thực lai: Vì bề mặt Trái đất cong nên đôi khi nhật thực có thể chuyển đổi giữa hình khuyên và toàn phần khi bóng của Mặt trăng di chuyển trên toàn cầu. Hiện tượng này được gọi là nhật thực lai.