Đời sống

Cá voi sát thủ ngang nhiên trở thành ‘thợ săn’ nguy hiểm nhất hành tinh

Cá voi sát thủ ngang nhiên trở thành ‘thợ săn’ nguy hiểm nhất hành tinh

Một đàn cá voi sát thủ ở Thái Bình Dương ngoài khơi bờ biển Mexico đã nghĩ ra một chiến lược khôn ngoan để săn và giết cá mập voi - loài cá lớn nhất thế giới có thể dài tới 18 mét (60 feet).

Trong khi các bằng chứng giai thoại trước đây cho thấy cá voi sát thủ có thể hạ gục cá mập voi, các nhà khoa học biển hiện đã lần đầu tiên ghi lại hành vi này một cách chi tiết, phân tích bốn sự kiện săn mồi riêng biệt được camera ghi lại.

"Cá mập voi có bộ não nhỏ nhất so với khối lượng cơ thể. Bộ não có kích thước bằng một quả trứng", Francesca Pancaldi -  Nhà nghiên cứu tại Centro Interdisciplinario de Ciencias Marinas ở Mexico cho biết.

Pancaldi nói thêm, đây là một con cá rất lớn, rất chậm so với các loài cá mập khác. Nó có những chiếc răng rất nhỏ mà nó không sử dụng như một cơ chế phòng thủ. Cách phòng thủ duy nhất của nó là quẫy đạp hoặc lặn xuống. Nó có thể lặn xuống độ sâu 2.000 mét hoặc hơn.

Một số con cá voi sát thủ được phát hiện có xác cá mập voi trong miệng vào ngày 26/5 vừa qua. Ảnh: Kelsey Williamson

Các cuộc săn bắt được mô tả trong nghiên cứu, được công bố vào thứ sáu trên tạp chí Frontiers in Marine Science diễn ra từ năm 2018 đến năm 2024 và được ghi lại bằng hình ảnh và video do các nhà khoa học và công chúng thực hiện.

Một con cá voi sát thủ đâm trực diện vào bụng một con cá mập voi. Ảnh: Kelsey Williamson

Các tác giả đã có thể xác định được những con cá voi sát thủ liên quan bằng cách xem xét các đặc điểm riêng biệt như vây lưng hoặc vết sẹo trên cơ thể của chúng. Trong ba trong bốn sự kiện săn bắn, một con cá voi sát thủ đực - có biệt danh là Moctezuma - dài khoảng 8 mét (26 feet) đã xuất hiện.

Phân tích của các nhà nghiên cứu đã tiết lộ chính xác cách cá voi sát thủ, thường săn mồi theo bầy đàn, chế ngự cá mập voi. Đầu tiên, cá voi sát thủ dùng cơ thể để tấn công cá mập voi ở tốc độ cao. Sau đó, chúng lật con cá mập voi để nó nổi bụng lên và không thể lặn xuống để trốn thoát. Sau đó, cá voi sát thủ cắn bụng con mồi, cho máu chảy ra trước khi ăn nội tạng của nó.

Higuera Rivas - nhà sinh vật biển cho biết: "Có thể thấy rõ ràng tất cả các thành viên trong đàn cá voi sát thủ đang cố gắng hạ gục cá mập voi. Trong khi một con cá voi sát thủ đang húc vào bụng nó, con còn lại đang húc vào đầu nó. Sau đó, cuối cùng con cá mập voi được đưa vào tư thế lộn ngược”.

Động tác này đưa cá mập voi vào trạng thái mà các loài động vật khác thường gặp gọi là “bất động cứng” - về cơ bản là tê liệt tạm thời do quá sợ hãi.

Cá voi sát thở ngoi lên thở trước khi 'tung' ra 'đòn kết liễu' với cá mập voi. Ảnh: Kelsey Williamson

Các tác giả nghiên cứu tin rằng cá voi sát thủ đang cướp lá gan lớn và giàu chất dinh dưỡng của cá mập voi, chiếm một lượng đáng kể trong trọng lượng cơ thể của cá mập, nhưng các nhà nghiên cứu không quan sát thấy cá voi sát thủ ăn nội tạng này.

Sarah Teman - Một nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Khoa Khoa học Thủy sản và Ngư nghiệp thuộc Đại học Washington, cho biết: "Là loài săn mồi đỉnh cao, cá voi sát thủ được biết đến là loài săn cá mập để lấy gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, điều khiến khám phá này trở nên thú vị là đây là lần đầu tiên chúng tôi thấy hành vi này được ghi chép rõ ràng ở cá mập voi, loài cá mập lớn nhất hành tinh”. 

Được tìm thấy trên toàn thế giới, cá voi sát thủ là loài săn mồi đỉnh cao của đại dương. Chúng săn bắt nhiều loại sinh vật khác nhau: cá, động vật có vú biển như hải cẩu hay cá heo, rùa biển và động vật chân đầu như mực.

Mặc dù chỉ có một loài cá voi sát thủ nhưng có nhiều kiểu sinh thái hoặc nhóm có điểm tương đồng về ngoại hình và hành vi.

Ở Nam Phi, cá voi sát thủ đã phát triển các kỹ thuật giết cá mập trắng - một trong những loài săn mồi đáng sợ nhất của đại dương. Hành vi này đã khiến cá mập tránh xa một số vùng bờ biển quanh Cape Town, điều mà một số chuyên gia cho là sự thay đổi sinh thái đáng lo ngại.

Tuy nhiên, Pancaldi cho biết nhu cầu ăn cá mập voi của cá voi sát thủ không gây ra hậu quả đáng kể nào đối với quần thể cá mập voi tụ tập ở Vịnh California hay hệ sinh thái rộng lớn hơn.

Theo CNN