Các nhà dự báo thời tiết cho biết mùa bão năm nay sẽ có cường độ cao hơn mức trung bình và mức độ tàn phá sẽ tồi tệ hơn.
Mùa bão ở Đại Tây Dương mang đến nhiều hiện tượng thời tiết nguy hiểm và dữ dội, từ gió giật, mưa như trút nước, mất điện và lũ quét. Và khi biến đổi khí hậu gắn liền với cường độ bão tăng lên, những tác động này có thể tiếp tục trở nên tồi tệ hơn.
Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia đã dự đoán một mùa bão cao hơn bình thường, với tới 25 cơn bão được đặt tên, do biến đổi khí hậu và quá trình chuyển đổi từ El Niño sang La Niña .
Cơn bão nhiệt đới đầu tiên của năm 2024, Alberto, đổ bộ vào ngày 19 tháng 6. Tính đến ngày 11 tháng 9, ngay sau đỉnh điểm của mùa bão, năm cơn bão có tên khác đã hình thành. Bốn trong số các cơn bão của mùa này là bão cuồng phong.
Bão là gì?
Bão là xoáy thuận nhiệt đới. Khi sức gió liên tục của xoáy thuận nhiệt đới đạt 39 đến 73 dặm/giờ (63 đến 118 km/giờ), nó được coi là bão nhiệt đới và được đặt tên theo danh sách do Tổ chức Khí tượng Thế giới đưa ra. Khi sức gió liên tục đó đạt 74 đến 95 dặm/giờ (119 đến 153 km/giờ), cơn bão đó trở thành bão cấp 1. Theo thang Saffir-Simpson, sau đây là sức gió liên tục liên quan đến bão cấp 2 đến cấp 5:
Loại 2: 96 đến 110 dặm/giờ (154 đến 177 km/giờ)
Loại 3: 111 đến 129 dặm/giờ (178 đến 208 km/giờ)
Loại 4: 130 đến 156 dặm/giờ (209 đến 251 km/giờ)
Loại 5: 157 dặm/giờ trở lên (252 km/giờ trở lên)
Bão được hình thành như thế nào?
Theo NASA , bão là cơn bão dữ dội nhất trên Trái Đất . Về bản chất, bão chỉ được thúc đẩy bởi hai thành phần: nhiệt và nước. Bão được gieo mầm trên vùng nước ấm phía trên đường xích đạo, nơi không khí phía trên bề mặt đại dương hấp thụ nhiệt và độ ẩm. Khi không khí nóng bốc lên, nó để lại vùng áp suất thấp hơn bên dưới. Theo NASA, quá trình này lặp lại khi không khí từ các vùng áp suất cao hơn di chuyển vào vùng áp suất thấp hơn, nóng lên và bốc lên, tạo ra các vòng xoáy trong không khí. Khi không khí nóng này lên đủ cao vào khí quyển, nó nguội đi và ngưng tụ thành mây. Sau đó, dòng xoáy không khí và mây ngày càng lớn và có thể trở thành giông bão. Vì vậy, điều kiện đầu tiên cần có để hình thành bão là nước Đại Tây Dương ấm hơn, tạo ra một số điều kiện thuận lợi khác cho bão.
"Khi nước ấm hơn, điều đó có nghĩa là áp suất thấp hơn. Điều đó có nghĩa là bầu khí quyển không ổn định hơn, điều này có lợi cho các cơn bão mạnh lên", Phil Klotzbach , một nhà khoa học về khí quyển tại Đại học bang Colorado cho biết. "Những cơn giông bão này, là nền tảng của các cơn bão, có khả năng tổ chức và di chuyển tốt hơn".
Một yếu tố quan trọng khác: gió đứt, hay sự thay đổi hướng gió theo độ cao vào khí quyển, Klotzbach cho biết. "Khi bạn có Đại Tây Dương nhiệt đới ấm áp, bạn sẽ giảm mức độ gió đứt", Klotzbach nói với Live Science. "Khi bạn có nhiều gió đứt, về cơ bản nó sẽ xé toạc cơn bão".
(Theo NASA, các cơn bão hình thành ở các phía khác nhau của đường xích đạo có hướng quay khác nhau, do trục nghiêng nhẹ của Trái Đất.)
Dự báo bão 2024
Mùa bão Đại Tây Dương năm 2024 chính thức bắt đầu vào ngày 1 tháng 6 và sẽ kéo dài đến ngày 30 tháng 11. Theo Cơ quan Thời tiết Quốc gia, mùa bão ở Đông Thái Bình Dương bắt đầu vào ngày 15 tháng 5 và kết thúc vào ngày 30 tháng 11. Tuy nhiên, hầu hết các cơn bão này đều đổ bộ vào thời điểm cao điểm của mùa bão từ tháng 8 đến tháng 10, ở cả hai bờ biển, theo Trung tâm Dự báo Khí hậu của NOAA .
Trung tâm Dự báo Khí hậu phân loại mùa bão thành các mùa trên mức bình thường (từ 12 đến 28 cơn bão nhiệt đới và từ 7 đến 15 cơn bão lớn); gần mức bình thường (từ 10 đến 15 cơn bão nhiệt đới và từ 4 đến 9 cơn bão lớn) và dưới mức bình thường (từ 4 đến 9 cơn bão lớn và từ 2 đến 4 cơn bão lớn).
Mùa bão Đại Tây Dương năm 2023 được dự đoán sẽ cao hơn mức trung bình và điều đó đã được chứng minh; tổng cộng có 21 cơn bão nhiệt đới, 20 trong số đó là bão được đặt tên và bảy trong số đó là bão cuồng phong, được hình thành trong năm đó.
Vào ngày 23 tháng 5, NOAA cho biết mùa sắp tới có khả năng sẽ phá kỷ lục. Cơ quan này dự đoán sẽ có từ 17 đến 25 cơn bão được đặt tên. Theo dự báo, 13 trong số những cơn bão này sẽ là bão cuồng phong, với sức gió từ 74 dặm/giờ (119 km/giờ) trở lên, và bốn đến bảy cơn bão sẽ là bão lớn, với sức gió từ 111 dặm/giờ (179 km/giờ) trở lên.
Để đưa ra dự đoán, các nhà khoa học phân tích một loạt các yếu tố, từ tốc độ gió đến nhiệt độ bề mặt biển. Bell cho biết, vì chu kỳ El Niño/La Niña thường xuất hiện vào mùa hè hoặc đầu mùa thu nên dự báo được thực hiện quá sớm sẽ có ý nghĩa hạn chế.
Vào năm 2024, El Niño mạnh của mùa trước đã biến mất và dự báo cho thấy hiện tượng tương tự, La Niña, đang đến. Hiện tượng sau dẫn đến gió mậu dịch yếu hơn, có nghĩa là có ít gió đứt hơn để phá vỡ các cơn bão nhiệt đới.
Trung bình, thế giới đang chứng kiến những cơn bão nhiệt đới mạnh hơn (một thuật ngữ bao gồm các cơn bão quay nhanh như bão cuồng phong và bão nhiệt đới) thường xuyên hơn so với những thập kỷ trước. Theo một phân tích về 4.000 cơn bão nhiệt đới từ năm 1979 đến năm 2017, các nhà nghiên cứu đã kết luận vào năm 2020 rằng do tình trạng nóng lên toàn cầu , những cơn bão này không chỉ ngày càng mạnh hơn mà chúng ta còn phải trải qua những cơn bão mạnh nhất trong số các cơn bão, Live Science đưa tin. Trong một nghiên cứu khác, các nhà khoa học phát hiện ra rằng so với sáu thập kỷ trước, những cơn bão tấn công Bermuda mạnh gấp đôi, họ đã báo cáo trực tuyến vào ngày 2 tháng 3 năm 2021 trên tạp chí Environmental Research Letters .