Sao Diêm Vương từng là hành tinh thứ 9 trong quỹ đạo nhưng nó đã bị loại bỏ. Những bí ẩn về hành tinh này vẫn khiến nhiều người không khỏi tò mò. Các nhà khoa học tin rằng Sao Diêm Vương có thể có vệ tinh riêng và một số người thậm chí còn tin rằng có thể có sự sống trên hành tinh xa xôi đó.
Kích thước tương đối nhỏ của Sao Diêm Vương là một trong những lý do chính khiến nó bị loại bỏ. Theo định nghĩa của Liên minh Thiên văn Quốc tế, một thiên thể chỉ có thể được gọi là hành tinh nếu nó đáp ứng được ba điều kiện sau: thứ nhất, nó phải quay quanh mặt trời; thứ hai, nó phải có đủ khối lượng để tạo thành hình dạng gần như hình cầu; thứ ba , nó phải dọn sạch các thiên thể khác trong quỹ đạo của nó. Theo định nghĩa này, Sao Diêm Vương không đáp ứng điều kiện cuối cùng vì có những tảng đá băng giá khác có kích thước tương tự trong quỹ đạo của nó.
Vị trí quỹ đạo của Sao Diêm Vương cũng đóng một vai trò trong việc loại bỏ nó. Quỹ đạo của Sao Diêm Vương nằm gần Sao Hải Vương và lệch khỏi quỹ đạo của 8 hành tinh còn lại. Vị trí quỹ đạo này làm cho Sao Diêm Vương khác biệt với các hành tinh khác và do đó khiến Liên minh Thiên văn Quốc tế có lý do cho quyết định của mình.
Sự khác biệt giữa Sao Diêm Vương và các hành tinh khác là gì?
Vị trí quỹ đạo của Sao Diêm Vương khác với các hành tinh khác. Nó nằm bên trong quỹ đạo của Sao Hải Vương, cách xa mặt trời hơn. Quỹ đạo của Sao Diêm Vương cũng có hình elip hơn, trong khi các hành tinh khác có hình tròn hơn. Do vị trí độc nhất của quỹ đạo, Sao Diêm Vương di chuyển chậm hơn các hành tinh khác, mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành mỗi vòng quay. Kích thước và khối lượng của Sao Diêm Vương cũng hơi khác so với các hành tinh khác. Với đường kính chỉ 2.274 km, Sao Diêm Vương là một trong những hành tinh nhỏ nhất. Đường kính của các hành tinh khác lớn hơn Sao Diêm Vương rất nhiều, chẳng hạn đường kính của Trái đất là khoảng 12.742 km. Khối lượng của Sao Diêm Vương chỉ bằng một phần nhỏ so với các hành tinh khác và trọng lực bề mặt của nó thấp đến mức không thể duy trì bầu khí quyển trên bề mặt. Điều kiện bề mặt của Sao Diêm Vương cũng khác với các hành tinh khác. Do nhiệt độ cực thấp, bề mặt của Sao Diêm Vương được bao phủ bởi băng nitơ và metan dày. Môi trường bề mặt của các hành tinh khác rất đa dạng, một số thường xuyên phun trào núi lửa, một số có nhiệt độ cực cao, một số cực kỳ lạnh và đóng băng.
Hệ thống vệ tinh của Sao Diêm Vương cũng khác với các hành tinh khác. Sao Diêm Vương có năm mặt trăng được biết đến, trong đó lớn nhất là Charon, có cùng kích thước với Sao Diêm Vương. Số lượng, kích thước và tính chất của các mặt trăng của các hành tinh khác nhau khác nhau, một số hành tinh có tới hàng chục mặt trăng và những hành tinh khác chỉ có một hoặc hai mặt trăng nhỏ hơn.
Quỹ đạo của Sao Diêm Vương có đặc điểm gì?
Quỹ đạo của Sao Diêm Vương có hình elip. Quỹ đạo hình elip có nghĩa là khi một thiên thể quay quanh một thiên thể khác, quỹ đạo của nó có dạng hình elip. Quỹ đạo của Sao Diêm Vương có độ nghiêng tương đối lớn. Góc nghiêng là góc giữa quỹ đạo của thiên thể và mặt phẳng tham chiếu. Đây là lý do tại sao Sao Diêm Vương đôi khi bị coi là một hành tinh "xấu" vì đặc điểm quỹ đạo của nó khác với các hành tinh khác.
Quỹ đạo của Sao Diêm Vương cũng tương đối lệch tâm. Độ lệch tâm được sử dụng để mô tả mức độ của quỹ đạo hình elip so với quỹ đạo tròn. Độ lệch tâm của Sao Diêm Vương lớn hơn, có nghĩa là hình dạng quỹ đạo của nó gần với hình elip hơn và ít đều đặn hơn. Đây cũng là một đặc điểm đáng chú ý trong đặc điểm quỹ đạo của Sao Diêm Vương. Sao Diêm Vương có chu kỳ quỹ đạo dài. Sao Diêm Vương mất một thời gian dài để quay quanh mặt trời, khoảng 248 năm, khiến con người khó quan sát và nghiên cứu về thời kỳ của Sao Diêm Vương hơn các hành tinh khác. Chu kỳ quỹ đạo dài của Sao Diêm Vương cũng cho thấy tính chất ổn định và lâu dài của quỹ đạo của nó.
Các địa hình trên bề mặt Sao Diêm Vương được hình thành như thế nào?
Đặc điểm địa chất của Sao Diêm Vương chủ yếu bao gồm đồng bằng, hẻm núi, núi và tảng băng trôi. Bắt mắt nhất chính là chỏm băng. Chỏm băng là một lớp băng lớn bao phủ vùng cực bắc của Sao Diêm Vương. Sự hình thành của nó chủ yếu là do sự thay đổi khí hậu khắc nghiệt do độ nghiêng quỹ đạo và độ nghiêng trục quay của Sao Diêm Vương, dẫn đến lớp băng bao phủ dày hơn ở các vùng cực. Sự hình thành đặc điểm địa hình này có liên quan mật thiết đến độ nghiêng của trục quay của Sao Diêm Vương.
Đồng bằng của Sao Diêm Vương là một đặc điểm địa hình khác rất được quan tâm. Các nhà khoa học tin rằng đồng bằng có thể được hình thành từ bùn băng hoặc nitơ lỏng đông lạnh. Ở nhiệt độ cực lạnh của Sao Diêm Vương, nitơ sẽ chuyển sang trạng thái rắn, dần dần hình thành các đồng bằng theo thời gian. Ở một số khu vực, có thể có các chất băng giá khác như amoniac và metan, những chất này cũng đóng vai trò nhất định trong việc hình thành cấu trúc địa hình. Các hẻm núi và núi của Sao Diêm Vương có thể được tạo ra do tác động hoặc hoạt động địa chất. Trên bề mặt Sao Diêm Vương có thể thấy rõ một số vết nứt và ngọn núi, những địa hình này có thể do tác động của sao chổi hoặc tiểu hành tinh. Cũng có thể có các hoạt động địa chất bên trong Sao Diêm Vương, chẳng hạn như phun trào núi lửa và những hoạt động địa chất này cũng sẽ có tác động đến cấu trúc cảnh quan.
Một số nhà khoa học tin rằng những đặc điểm kỳ lạ của Sao Diêm Vương có thể liên quan đến sự tồn tại của sự sống ngoài hành tinh. Họ tin rằng trong môi trường khắc nghiệt như Sao Diêm Vương, có thể tồn tại một dạng sống hoàn toàn khác với sự sống trên Trái đất. Dạng sống này có thể đã thích nghi với nhiệt độ và áp suất khắc nghiệt của Sao Diêm Vương cũng như bầu khí quyển mỏng của nó để tồn tại trên hành tinh này. Nếu giả thuyết này là đúng thì Sao Diêm Vương sẽ trở thành cửa sổ khám phá sự sống ngoài Trái đất và hé lộ thêm nhiều bí ẩn về sự sống trong vũ trụ cho con người. Tuy nhiên, một số nhà khoa học tỏ ra hoài nghi về giả thuyết này. Họ tin rằng dù Sao Diêm Vương kỳ lạ nhưng không có nghĩa là phải có sự sống ngoài hành tinh. Môi trường của Sao Diêm Vương cực kỳ khắc nghiệt và khó có thể đáp ứng được những điều kiện thích hợp cho sự sống. Ngoài ra, định nghĩa và hiểu biết của con người về sự sống ngoài Trái đất cũng có những hạn chế, chúng ta khó hình dung ra những dạng sống khác biệt hoàn toàn với sinh vật trên Trái đất. Vì vậy, những đặc điểm kỳ lạ của Sao Diêm Vương không nhất thiết có nghĩa là có sự tồn tại của sự sống ngoài hành tinh.
