8 năm tới, người Việt sẽ đón giao thừa vào ngày 29 Tết, lý do nào không có ngày 30 Tết?
Như vậy, phải đến năm 2033, người Việt mới lại được đón giao thừa vào đêm 30 Tết.
Trong văn hóa Việt Nam, giao thừa là khoảnh khắc thiêng liêng chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, thường diễn ra vào đêm 30 tháng Chạp. Tuy nhiên, trong 8 năm tới, người Việt sẽ phải làm quen với việc đón giao thừa vào ngày 29 Tết, bởi vì lịch âm dương (âm lịch) không phải lúc nào cũng có ngày 30 Tết. Điều này không phải hiện tượng bất thường mà là kết quả của cách tính toán thời gian trong lịch âm.
Âm Lịch Và Chu Kỳ Mặt Trăng
Theo nhà nghiên cứu Đặng Vũ Tuấn Sơn - Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam (VACA), cho biết Âm lịch được xây dựng dựa trên chu kỳ vận động của Mặt trăng quanh Trái đất. Ánh sáng mà chúng ta thấy từ Mặt trăng thực chất là ánh sáng Mặt trời được phản chiếu. Do vị trí của Mặt trăng thay đổi liên tục trong quỹ đạo, chúng ta không phải lúc nào cũng quan sát được toàn bộ phần sáng của nó, tạo ra các pha như trăng tròn, trăng khuyết...
Chu kỳ quay của Mặt trăng quanh Trái đất không chính xác 29 hay 30 ngày mà trung bình là 29,53 ngày. Vì vậy, các tháng trong Âm lịch được thiết kế luân phiên có 29 hoặc 30 ngày để đảm bảo phù hợp với chu kỳ tự nhiên này. Do đó, mỗi tháng âm lịch có thể có 29 hoặc 30 ngày, tùy thuộc vào việc tháng đó là "thiếu" hay "đủ". Việc xác định tháng thiếu hay đủ được quyết định bởi sự quan sát thiên văn về chu kỳ trăng mới.
Để đảm bảo tính chính xác, các nhà thiên văn học phương Đông sử dụng thời điểm "sóc" làm mốc, tức là khi Mặt trăng không hề phát sáng từ góc nhìn của Trái đất, hay còn gọi là "Trăng non" (New Moon). Đây là lúc toàn bộ phần được chiếu sáng của Mặt trăng quay lưng hoàn toàn về phía chúng ta.
Theo quy ước, ngày mà điểm sóc xảy ra sẽ được chọn là mùng 1 của tháng Âm lịch. Nếu điểm sóc xuất hiện sau ngày 30, tháng đó được gọi là tháng đủ; ngược lại, nếu điểm sóc rơi vào ngày 29, thì đó là tháng thiếu.
Tại Sao Liên Tiếp 8 Năm Không Có Ngày 30 Tết?
Trong giai đoạn 8 năm tới, việc tháng Chạp thường xuyên thiếu ngày 30 là do sự cộng dồn sai biệt giữa lịch âm và lịch dương. Một năm âm lịch thường ngắn hơn năm dương lịch khoảng 10-12 ngày, dẫn đến việc phải thêm một tháng nhuận sau mỗi 2-3 năm để đồng bộ hóa. Tuy nhiên, ngay cả với việc thêm tháng nhuận, không phải lúc nào tháng Chạp cũng đủ 30 ngày.
Dựa trên tính toán thiên văn học, chu kỳ mặt trăng trong các năm tới sẽ thường xuyên rơi vào trường hợp mà tháng Chạp chỉ có 29 ngày. Điều này khiến việc đón giao thừa vào ngày 29 Tết trở thành xu hướng phổ biến trong khoảng thời gian này.
