Nhóm chuyển giao quyền lực của ông Trump đang chuẩn bị cuộc chiến pháp lý để chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh
Theo hai nguồn tin thân cận, nhóm của Tổng thống đắc cử Donald Trump đang đánh giá nhiều phương án để cố gắng chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh, chuẩn bị cho một cuộc chiến pháp lý với kỳ vọng rằng Tòa án Tối cao cuối cùng sẽ phải ra phán quyết về vấn đề này.
Trong nhiều năm, ông Trump đã phản đối quyền công dân theo nơi sinh, được bảo vệ bởi luật sử đổi lần thứ 14, và ám chỉ rằng ông sẽ sử dụng hành động hành pháp để cấm quyền này. "Chúng ta sẽ phải thay đổi nó, hoặc có lẽ tôi sẽ quay lưng với người dân, nhưng chúng ta phải chấm dứt nó. Chúng ta là quốc gia duy nhất có luật này", ông Trump nói với Kristen Welker của NBC.
Theo hai nguồn tin thân cận với kế hoạch này, các đồng minh của ông đã vạch ra các chiến lược riêng để thực hiện điều đó, bao gồm chỉ đạo Bộ Ngoại giao không cấp hộ chiếu cho trẻ em có cha mẹ không có giấy tờ và thắt chặt các yêu cầu về thị thực du lịch để trấn áp việc "du lịch sinh con".
Nhiều đồng minh của ông Trump đang cân nhắc nhiều phương án để thắt chặt cách diễn giải, họ nhận thức rõ rằng bất kỳ hành động nào cũng có khả năng bị thách thức về mặt pháp lý và cuối cùng sẽ được đưa ra Tòa án Tối cao. "Phải có điều gì đó khởi động cuộc chiến pháp lý", một trong những nguồn tin nói với CNN.
Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Những người ủng hộ ông Trump cho rằng Luật sử đổi lần thứ 14 đã bị hiểu sai và không áp dụng cho trẻ em sinh ra tại Hoa Kỳ có cha mẹ không có giấy tờ. Một số người theo đường lối cứng rắn về nhập cư cho rằng con cái của những người nhập cư không có giấy tờ không "thuộc thẩm quyền" của Hoa Kỳ và không nên được coi là công dân theo Hiến pháp.
Khoảng 30 quốc gia cung cấp quyền công dân tự động cho những người sinh ra trên đất nước của họ, bao gồm các nước láng giềng của Hoa Kỳ là Canada và Mexico và phần lớn các quốc gia Nam Mỹ. Theo Trung tâm nghiên cứu Pew, có khoảng 4,4 triệu trẻ em sinh ra ở Hoa Kỳ dưới 18 tuổi sống với cha mẹ không có giấy tờ.
Các tiếp viên hàng không đỡ đẻ thành công cho 1 phụ nữ Trung Quốc trên chuyến bay sang Mỹ.
Một cuộc chiến pháp lý là điều không thể tránh khỏi, nhưng việc khiến Tòa án Tối cao thụ lý một thách thức như vậy không phải là điều đảm bảo, và tòa án cấp cao sẽ ít có khả năng làm như vậy nếu không có sự bất đồng giữa các tòa án cấp cao về ý nghĩa của quyền công dân theo nơi sinh. Nhưng nếu chính quyền ông Trump đưa tranh chấp này lên hồ sơ khẩn cấp của tòa án, yêu cầu tòa án cấp cao tạm dừng lệnh của tòa án cấp dưới chặn chính sách này, các thẩm phán sẽ phải thực hiện một số hành động. Nếu Tòa án Tối cao thực sự xem xét toàn diện vụ án, họ cũng có thể né tránh các câu hỏi hiến pháp trung tâm bằng cách phán quyết chống lại ông Trump dựa trên luật bảo đảm quyền công dân theo nơi sinh.
Steve Vladeck, nhà phân tích pháp lý của CNN và là giáo sư tại Trung tâm Luật của Đại học Georgetown, cho biết: "Tôi không nghĩ điều đó có khả năng xảy ra, nhưng đây là một bước đi khôn ngoan nếu họ muốn".
Chiến lược của nhóm ông Trump nhằm chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh đã được chuẩn bị tương ứng bởi những người muốn phản đối động thái này tại tòa án. "Chúng tôi dự kiến sẽ kiện, và những người khác cũng sẽ làm như vậy", Cody Wofsy, phó giám đốc Dự án Quyền của Người nhập cư của ACLU, cho biết. "Chúng tôi đã rất tập trung vào những gì chúng tôi sẽ làm trong tình huống này và chúng tôi đã sẵn sàng thực hiện".
Việc ủng hộ cho lập luận khẳng định quyền công dân theo nơi sinh nằm trong cả Luật sử đổi lần thứ 14 của Hiến pháp, trong đó nêu rằng "tất cả những người sinh ra hoặc nhập tịch tại Hoa Kỳ và chịu sự quản lý của Hoa Kỳ đều là công dân Hoa Kỳ" và luật tương tự có nguồn gốc trước điều khoản hiến pháp.
Tiền lệ lâu đời của Tòa án Tối cao cũng là rào cản lớn đối với chính quyền Trump sắp tới. Một phán quyết của Tòa án Tối cao năm 1898 đã duy trì việc áp dụng Luật sửa đổi đối với những người sinh ra trên đất Hoa Kỳ có cha mẹ không phải là công dân, trong khi một vụ kiện năm 1982 nêu rõ rằng Luật sửa đổi cũng áp dụng cho trẻ em sinh ra từ cha mẹ nhập cư không có giấy tờ.
“Lịch sử rất rõ ràng. Văn bản hiến pháp ở đây rất rõ ràng. Tiền lệ lâu đời cũng rất rõ ràng”, Wofsy nói. “Vì vậy, chúng tôi tin tưởng rằng, cuối cùng, Hiến pháp sẽ thắng thế và những người sinh ra ở đây sẽ tiếp tục được công nhận là công dân Hoa Kỳ”.
Các tổng chưởng lý đảng Dân chủ cũng háo hức tham gia vào cuộc chiến. Tổng chưởng lý New Jersey Matthew Platkin chỉ ra rằng đề xuất này có thể ảnh hưởng đến vợ ông, con gái của một người nhập cư Trung Quốc sinh ra ở Philadelphia.
Tổng chưởng lý California Rob Bonta cho biết lập luận của ông Trump về việc chấm dứt quyền này là "kiểu lập luận cực đoan điển hình" và "sẽ không hiệu quả". “Chúng tôi chắc chắn sẽ kiện ông ấy ra tòa nếu có hành vi trục xuất công dân Hoa Kỳ”, ông nói với CNN.
Các chuyên gia pháp lý vẫn tin tưởng rằng quyền công dân theo nơi sinh sẽ vẫn được duy trì ngay cả khi Tòa án Tối cao có khuynh hướng cánh hữu đã thể hiện thiện chí lật ngược các tiền lệ lâu đời về các vấn đề khác, chẳng hạn như quyền phá thai hoặc quyền lực quản lý.
Hiroshi Motomura, một học giả về nhập cư và quyền công dân tại Trường Luật, Đại học California, Los Angeles, cho biết việc Tòa án Tối cao đảo ngược phán quyết về quyền công dân theo nơi sinh năm 1898 sẽ "khá khác biệt" và "cực đoan hơn nhiều" so với cách mà phe bảo thủ đa số đã lật ngược các tiền lệ khác như Roe v. Wade.
Motomura nói với CNN: “Điều này thực sự liên quan đến cách quốc gia nhìn nhận chính mình và cách quốc gia tự định nghĩa mình là một nền dân chủ. Luật sửa đổi lần thứ 14 và cách giải thích của nó xuất phát từ lịch sử của một quốc gia và nhận ra rằng để có đủ dân số và định cư cho quốc gia, bạn cần phải cấp tư cách thành viên cho những người sinh ra ở quốc gia này”.
