Các đồng minh của Ukraine đang hỗn loạn khi ông Trump sắp lên nắm quyền, Nga được ‘mở khóa’ sau 2 năm bị NATO cô lập ?
Sau gần 2 năm các nhà lãnh đạo NATO cô lập Putin, tiếng súng khởi đầu từ Đức dường như đã ‘nổ’ cho các cuộc đàm phán hòa bình tiếp theo.
Theo CNN đưa tin, một nghìn ngày sau cuộc chiến tranh tài khốc nhất châu Âu kể từ thời Đức Quốc xã, tiếng súng hiệu lệnh cho các cuộc đàm phán hòa bình ở Ukraine dường như đã vang lên. Động thái đơn phương của Thủ tướng Đức Olaf Scholz vào thứ sáu khi gọi điện cho Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chấm dứt gần hai năm các nhà lãnh đạo NATO cô lập người đứng đầu Điện Kremlin.
Đây được xem là tin xấu đối với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sau 72 giờ được được Nhà Trắng chấp thuận yêu cầu của ông về việc có thể bắn vũ khí ATACM tầm xa của Mỹ vào Nga.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết cuộc gọi của ông với Putin cho thấy lập trường cứng rắn của nhà lãnh đạo Nga về Ukraine không hề thay đổi. Theo hơn 10 cuộc phỏng vấn mà CNN đã thực hiện với các quan chức và nhà ngoại giao hiện tại và trước đây trong tuần qua, cuộc gọi này đã gây bất ngờ cho một liên minh phương Tây đang trải qua sự lo lắng sâu rộng về kết quả của cuộc xung đột sau cuộc bầu cử của Trump . Một quan chức phương Tây cho biết: “Người Đức nói chuyện với Putin - điều đó sẽ gây ảnh hưởng xấu" đối với các đồng minh của Ukraine. Việc trao cho Putin sự hỗ trợ tích cực đó sẽ khiến Pháp và những quốc gia khác khó chịu". Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đặc biệt lên tiếng về việc tiếp tục ủng hộ Ukraine.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz phát biểu tại Phủ Thủ tướng ở Berlin vào ngày 6 tháng 11 năm 2024, sau cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ. Odd Andersen/AFP/Hình ảnh Getty
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã đăng trên X rằng cuộc tấn công bằng tên lửa đáng kể của Nga vào Ukraine vào đêm Chủ Nhật rằng: "Không ai có thể ngăn Putin bằng các cuộc gọi điện thoại ... ngoại giao qua điện thoại không thể thay thế sự ủng hộ thực sự từ toàn bộ phương Tây đối với Ukraine. Những tuần tiếp theo sẽ mang tính quyết định, không chỉ đối với bản thân cuộc chiến, mà còn đối với tương lai của chúng ta."
Quyết định cho phép bắn tên lửa ATACM vào lãnh thổ Nga của chính quyền Biden có lẽ phản ánh tâm lý leo thang ngày càng gia tăng trong cuộc chiến, ngay cả khi các cuộc đàm phán hòa bình có thể diễn ra, khi tất cả các bên đều tìm cách cải thiện vị thế của mình trước nhiệm kỳ tổng thống của Trump.
Các nhà phân tích cho biết động thái của Scholz được thúc đẩy bởi cuộc bầu cử sắp diễn ra ở Đức. Alena Epifanova, nghiên cứu viên tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Đức, cho biết: "Scholz tham gia chiến dịch tranh cử với tư cách là 'người gìn giữ hòa bình' để đảm bảo số phiếu bầu có thể bị thu hút theo khuynh hướng ủng hộ Moscow của một số đảng đối lập Đức". Epifanova cho biết động thái này có thể nhận được sự đồng tình tương tự trong chính đảng SPD của Scholz, nhưng "nếu không thì đây là điều rất không may cho Ukraine".
Một nhà ngoại giao hiểu rõ những gì đang diễn ra bên trong trụ sở NATO đã mô tả sự không chắc chắn trong liên minh về việc Trump sẽ đứng về phía nào trong việc tiếp tục ủng hộ và đàm phán hòa bình, đồng thời cho biết vài tháng tới là thời điểm quan trọng trên chiến trường Ukraine. Sự không chắc chắn này được một quan chức tình báo cấp cao của Ukraine nhắc lại, người đã nói với CNN: "Rất nguy hiểm khi đưa ra dự đoán vào lúc này. Chúng tôi hy vọng điều tốt nhất!"
Hầu hết các nhà phân tích suy đoán rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng sẽ liên quan đến việc đóng băng gần đúng các tuyến đầu, với việc Moscow và Kyiv đưa ra hoặc nhận được các đảm bảo an ninh để ngăn chặn xung đột bùng phát trở lại. Nga tiếp tục đạt được những thành quả nhỏ nhưng nhất quán ở tuyến đầu phía đông và sẽ nuốt chửng khoảng một phần năm Ukraine nếu các tuyến đầu được đàm phán thành các đường biên giới cố định mới. Những người chỉ trích Điện Kremlin cũng cảnh báo về lịch sử sử dụng ngoại giao như một sự tạm dừng hoặc sự phản đối để theo đuổi các mục tiêu quân sự của mình.
Những cam kết từ chính quyền Biden và châu Âu đã tăng cường hỗ trợ cho Kyiv trong những tuần qua, nhằm mục đích cho thấy sự hỗ trợ của Kyiv sẽ được đảm bảo trong nhiều tháng tới.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trong cuộc gặp với tổng thống Đức trước cuộc trò chuyện riêng tại Schloss Bellevue ở Berlin vào ngày 11 tháng 10 năm 2024. Ebrahim Noroozi/Pool/Reuters
Một quan chức phương Tây thứ hai cho biết thỏa thuận gần đây của G7 về việc cho Ukraine vay 50 tỷ đô la, dựa trên lợi nhuận từ các tài sản bị đóng băng của Nga, "có nghĩa là về cơ bản Ukraine sẽ an toàn về mặt tài chính trong suốt năm 2025".
Một số nhà phân tích cho rằng chi tiết về bất kỳ kế hoạch hòa bình nào của Trump vẫn chưa rõ ràng vì tổng thống đắc cử vẫn chưa xây dựng chiến lược hoặc quyết định về nhân sự có thể làm được điều đó. Ông nổi tiếng với câu nói rằng ông có thể chấm dứt chiến tranh trong một ngày mà không nói ông sẽ đạt được điều đó như thế nào.
Cố vấn an ninh quốc gia sắp tới của ông, Mike Waltz, hầu như không nói gì về chính sách kể từ khi nhận việc, nhưng ông đã viết ba ngày trước cuộc bầu cử trên tờ The Economist rằng chiến đấu "'cho đến khi nào cần' trong một cuộc chiến tiêu hao chống lại một thế lực lớn hơn là công thức cho sự thất bại."
Các đồng minh đã phải vật lộn để đọc được những tín hiệu hạn chế từ Nhà Trắng sắp tới. Một nhà ngoại giao châu Âu cho biết: "Chúng tôi tin vào lời Trump nói rằng ông ấy sẽ tiến tới một giải pháp đàm phán". Những người ủng hộ Trump một phần đã tìm cách bác bỏ ý tưởng rằng tổng thống đắc cử sẽ tìm kiếm hòa bình bằng mọi giá đối với Kyiv.
