4 mặt hàng có thể tăng giá ‘phi mã’ nếu ông Trump phát động cuộc chiến thương mại gây chấn động
Ông Donald Trump đã tuyên bố tăng thuế mạnh với 3 nước Mexico – Canada – Trung Quốc nếu 3 nước này không tuân thủ yêu cầu về việc siết chặt tình trạng di cư và ma túy vào Hoa Kỳ.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống đắc cử Donald Trump, ông tuyên bố sẽ tăng thuế, thông báo này của ông như 1 'phát súng' phát động một cuộc chiến thương mại toàn diện với Trung Quốc để thúc đẩy sản xuất của Hoa Kỳ, bảo đảm lợi ích an ninh quốc gia của Hoa Kỳ và giải quyết những gì ông Trump cho là mối quan hệ thương mại mất cân bằng nghiêm trọng.
Tổng thống Joe Biden vẫn giữ nguyên hầu hết các mức thuế đó và cũng thêm một số mức thuế mới. Trong khi các nhà lãnh đạo của hai quốc gia tiếp tục bất đồng quan điểm, người tiêu dùng Hoa Kỳ đã phải trả giá, chi nhiều tiền hơn cho hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
Bây giờ ông Trump đang tập trung sự chú ý của mình vào các đối tác thương mại lớn nhất và lớn thứ ba của Hoa Kỳ: Mexico và Canada. Và ông ấy đang cam kết một điều phi thường: Đến ngày 20 tháng 1, ngày ông Trump nhậm chức, ông ấy đã cam kết sẽ áp dụng mức thuế mới 25% trên toàn diện đối với tất cả hàng hóa mà Hoa Kỳ nhập khẩu từ hai quốc gia này những hàng hóa hầu như đều được miễn phí qua biên giới vì Thỏa thuận Hoa Kỳ-Mexico-Canada do ông Trump đàm phán, hay USMCA.
Sau đây là một số mặt hàng tiêu dùng hàng đầu mà người Mỹ mua từ các nước láng giềng ở phía bắc và phía nam có thể trở nên đắt đỏ hơn nếu ông Trump thực hiện kế hoạch thuế quan của mình:
Khí đốt
Dầu thô, được tinh chế để sản xuất xăng và dầu sưởi, là một trong những mặt hàng nhập khẩu hàng đầu vào Hoa Kỳ từ Canada. Vào tháng 7, nó đạt mức kỷ lục 4,3 triệu thùng mỗi ngày sau khi mở rộng đường ống Trans Mountain của Canada, theo dữ liệu từ Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ.
Máy bơm dầu và bể chứa được chụp ảnh trên cánh đồng của một người nông dân gần Kindersley, Saskatchewan, Canada, vào ngày 5 tháng 9. Todd Korol/Reuters
Việc mở rộng này đã giúp vận chuyển nhiều dầu hơn để lọc tới nhiều vùng của Bờ Tây, ngoài vùng Trung Tây, nơi trước đây dầu này chủ yếu được sử dụng.
“Sẽ mất nhiều khoản đầu tư/nhiều năm. Nguồn cung cấp nhiều hơn của Hoa Kỳ sẽ không giúp ích được gì”, Patrick De Haan, giám đốc phân tích dầu mỏ tại GasBuddy, cho biết trong một bài đăng trên X.
De Haan cho biết mức thuế 25% mà ông Trump đưa ra hôm thứ Hai sẽ có "tác động rất lớn" đến giá xăng, lên tới mức tăng từ 25 xu đến 75 xu một gallon. Điều đó sẽ tác động trực tiếp nhất đến người Mỹ sống quanh vùng Ngũ Đại Hồ, Trung Tây và Rockies.
Ông Trump đã đề xuất tăng cường cấp phép khai thác dầu của Mỹ, nhưng sẽ mất thời gian để nguồn cung đó có thể thay thế dầu từ Canada. Và không rõ liệu các công ty năng lượng của Hoa Kỳ có muốn sản xuất nhiều dầu hơn đáng kể hay không, nhu cầu toàn cầu đang chậm lại và lợi nhuận từ việc tăng cường khoan sẽ khó kiếm hơn.
Nông sản
Do biến đổi khí hậu khiến điều kiện trồng trọt ở một số vùng của Hoa Kỳ trở nên kém thuận lợi hơn, Hoa Kỳ ngày càng phụ thuộc vào Mexico về sản phẩm nông nghiệp.
Theo số liệu của Bộ Thương mại, năm 2022, Hoa Kỳ nhập khẩu 44,1 tỷ đô la sản phẩm nông nghiệp từ Mexico, chiếm 1/5 tổng số sản phẩm nông nghiệp của Hoa Kỳ.
Một người nông dân làm việc tại đồn điền bơ ở trang trại bơ Los Cerritos ở Ciudad Guzman, tiểu bang Jalisco, Mexico, ngày 10 tháng 2 năm 2023. Ulises Ruiz/AFP/Hình ảnh Getty
Ví dụ, 90% lượng bơ mà người Mỹ tiêu thụ vào năm 2022 là nhập khẩu. Trong số những quả bơ được nhập khẩu vào Hoa Kỳ, 89% đến từ Mexico. Nói cách khác, giá bơ và bánh mì nướng bơ của bạn có thể tăng vọt nếu Mexico bị đánh thuế 25%.
Xe ô tô
Theo dữ liệu của Bộ Thương mại, Hoa Kỳ đã nhập khẩu 44,76 tỷ đô la xe từ Mexico vào năm 2023, trở thành mặt hàng nhập khẩu số một.
Khi nhiều nhà sản xuất ô tô tìm cách né tránh thuế quan áp dụng đối với hàng hóa Trung Quốc, nhiều nhà sản xuất đã chuyển hoạt động sản xuất sang Mexico, biến nơi đây thành trung tâm toàn cầu cho các nhà máy sản xuất ô tô, bao gồm General Motors, Ford, Stellantis và gần chục nhà máy khác.
Khu phức hợp của General Motors ở Silao, Mexico, vào năm 2022. Maurico Palos/Bloomberg/Hình ảnh Getty
Vào thứ Ba, cổ phiếu của các nhà sản xuất ô tô Hoa Kỳ đã lao dốc, trong đó General Motors có mức giảm lớn nhất, đóng cửa ở mức 9%.
Hầu như mọi nhà sản xuất ô tô Mỹ đều phụ thuộc vào các bộ phận từ Mexico để chế tạo ô tô hoặc xe tải của mình, vì những bộ phận đó có thể rẻ hơn đáng kể so với những bộ phận được sản xuất tại Hoa Kỳ. Nhưng mức thuế 25% có thể sẽ thay đổi cuộc chơi ở đó. Và, sau ô tô, phụ tùng ô tô là mặt hàng nhập khẩu nhiều thứ hai từ Mexico vào năm ngoái.
Rượu bia
Phần lớn rượu mà Hoa Kỳ nhập khẩu đều có nguồn gốc từ Mexico.
Ví dụ, theo dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, Mexico đã cung cấp cho Hoa Kỳ hơn 80% tổng lượng bia nhập khẩu trong ba quý đầu năm tài chính 2024. Ngoài ra, rượu tequila từ Mexico và rượu mùi từ Canada là “động lực chính thúc đẩy tăng trưởng nhập khẩu” rượu chưng cất, theo USDA.
Năm ngoái, Hoa Kỳ đã nhập khẩu 4,6 tỷ đô la rượu tequila và 108 triệu đô la rượu mezcal từ Mexico, theo dữ liệu từ Hội đồng rượu chưng cất, một nhóm thương mại. Cùng năm, Hoa Kỳ cũng nhập khẩu hơn nửa tỷ đô la rượu mạnh từ Canada.
Chris Swonger, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc điều hành của Hội đồng rượu chưng cất cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Ba: "Cuối cùng, thuế quan đối với các sản phẩm rượu mạnh từ các nước láng giềng ở phía bắc và phía nam sẽ gây tổn hại cho người tiêu dùng Hoa Kỳ và dẫn đến tình trạng mất việc làm trên toàn ngành dịch vụ nhà hàng tại Hoa Kỳ ngay khi các doanh nghiệp này tiếp tục quá trình phục hồi lâu dài sau đại dịch".