Những loài thực vật nhanh nhất thế giới, tốc độ phát tán tính bằng mili giây

Thực vật thường được coi là những sinh vật chậm chạp, nhưng có một số loài thực vật có khả năng phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc. Dưới đây là 3 loài thực vật nhanh nhất thế giới có thể hành động rất nhanh với thời gian tính bằng mili giây.

Béo phấn (Wolffia microscope)

Tre được coi là loài cây phát triển nhanh nhất thế giới. Website Kỷ lục Guinness Thế giới vẫn ghi nhận rằng một số loài tre phát triển với tốc độ 0,00003 km/h, tăng thêm 91 cm chiều cao mỗi ngày.

Tuy nhiên mới đây, 1 nghiên cứu đã chỉ ra rằng bèo phấn là loài có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất khi có thể tăng gấp đôi kích thước chỉ trong 29,3 tiếng. Bèo phấn là loài thực vật thủy sinh thuộc chi Wolffia, trong đó có cả loài thực vật có hoa nhỏ nhất thế giới. Dù có kích thước nhỏ bé, bèo phấn phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc. Các nhà khoa học cho rằng sở dĩ chúng phát triển nhanh như vậy là việc loại bỏ chu kỳ sáng - tối thường chi phối sự phát triển của thực vật.

 

"Điều ngạc nhiên là Wolffia chỉ có một nửa số gene được chu kỳ sáng - tối điều chỉnh so với các loại cây khác. Chúng tôi nghĩ đây là lý do khiến chúng phát triển nhanh như vậy. Chúng không chịu tác động của các quy định giới hạn thời điểm phát triển", Todd Michael, tác giả của nghiên cứu về sự phát triển của Wolffia năm 2021, giáo sư tại Phòng thí nghiệm Sinh học Tế bào và Phân tử Thực vật thuộc Viện Salk, giải thích.

Bèo phấn cũng loại bỏ một số gene khác, bao gồm cả những gene liên quan đến cơ chế bảo vệ và phát triển rễ. "Dường như chúng đã tiến hóa để tập trung vào sự tăng trưởng nhanh không kiểm soát", Michael nói.

Rêu Sphagnum

 

Rêu Sphagnum đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành các đầm lầy than bùn, lưu trữ nước, cung cấp chất dinh dưỡng và ngăn chặn sự phân hủy của thực vật chết. Chúng có tốc độ phát tán rất nhanh nhờ các bào tử đựng trong bao. Vào mùa hè, bao bào tử khô và co lại, tạo sức ép khiến bao vỡ ra và các bào tử bay đi.

Hai nhà nghiên cứu Joan Edwards và Dwight Whitaker đã quan sát được điều này trong thực tế với nghiên cứu về sự phát tán bào tử Sphagnum đăng trên tạp chí Science. Họ phát hiện, phần nắp đậy bao bào tử bắn ra trong chưa đầy 0,01 mili giây. Các bào tử ban đầu tăng tốc với lực g lên tới 36.000. Trong khi đó, lực g trong một vụ phóng tàu vũ trụ con thoi chỉ khoảng 3 g.

Nhĩ cán thủy sinh (thuộc chi Utricularia)

 

Nói đến thực vật săn mồi người ta sẽ nghĩ ngay đến những cây ăn thịt như cây bắt ruồi Venus (Dionaea muscipula) nổi tiếng. Tuy nhiên, trên thế giới còn có loài bắt mồi nhanh hơn đó là nhĩ cán thủy sinh (thuộc chi Utricularia). Chúng ăn những con mồi tí hon, côn trùng, ấu trùng đến nòng nọc con, với tốc độ lên đến 4m/giây, gia tốc 2.800g.

Theo đó, cách săn mồi của chúng là dùng lông cảm ứng của mình, 1 khi con mồi đến gầy, cây sẽ mở cửa bẫy, hút con mồi và đóng cửa. Trung bình, toàn bộ quá trình này chỉ diễn ra trong vòng 9 mili giây.