Các đối tượng làm nổ cây ATM, sau đó cướp tiền, gây thiệt hại nặng nề trị giá hàng triệu đô la.
Hiện nay, tội phạm cướp ATM đã trở nên phổ biến ở châu Âu, hàng trăm vụ nổ đã diễn ra gây ra thiệt hại lớn.
Trước đó, vào ngày 23/3/2023, người dân thị trấn Kronberg của Đức đã bị đánh thức bởi một số vụ nổ. Bọn tội phạm đã cho nổ tung một máy ATM nằm bên dưới một tòa nhà chung cư ở trung tâm thị trấn. Vụ tấn công đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho tòa nhà và buộc cư dân phải sơ tán. Theo các phương tiện truyền thông địa phương đưa tin, các nhân chứng đã nhìn thấy những người mặc quần áo tối màu chạy trốn trên một chiếc xe màu đen về phía xa lộ gần đó.
Trong vụ trộm, bọn trộm đã lấy đi 130.000 euro tiền mặt. Chúng cũng gây ra thiệt hại tài sản ước tính lên tới nửa triệu euro, theo báo cáo của Văn phòng Cảnh sát Hình sự Liên bang Đức, BKA.
Thay vì dàn dựng các vụ cướp ngân hàng kịch tính và nguy hiểm, các nhóm tội phạm ở châu Âu đã nhắm vào các máy ATM như một mục tiêu dễ dàng và ít gây chú ý hơn.
Tại Đức – nền kinh tế lớn nhất châu Âu – những tên trộm đã phá hủy các máy ATM với tốc độ hơn một vụ mỗi ngày trong những năm gần đây. Ở một quốc gia mà tiền mặt vẫn là phương thức thanh toán phổ biến , những vụ trộm có thể trở nên cực kỳ béo bở, với những tên tội phạm bỏ túi hàng trăm nghìn euro chỉ trong một vụ tấn công. Europol đã và đang trấn áp các vụ cướp, tiến hành nhiều chiến dịch xuyên biên giới quy mô lớn nhằm triệt phá các băng đảng tội phạm có tổ chức chặt chẽ đứng sau chúng.
Đầu tháng này, chính quyền Đức, Pháp và Hà Lan đã bắt giữ ba thành viên của một mạng lưới tội phạm chuyên thực hiện các cuộc tấn công vào máy ATM bằng thuốc nổ, Europol cho biết trong một tuyên bố. Europol cho biết kể từ năm 2022, những người bị giam giữ được cho là đã cướp bóc hàng triệu euro và gây ra số tiền thiệt hại tài sản tương tự từ năm 2022 đến năm 2024.
Theo tuyên bố, mạng lưới tội phạm này đã sử dụng các địa điểm ở Pháp làm “nơi ẩn náu” và dựa vào những chiếc xe chạy trốn thuê từ một công ty cho thuê xe của Pháp.
Europol cho biết thủ phạm chủ yếu sử dụng chất nổ rắn, chủ yếu có nguồn gốc từ pháo hoa, để kích nổ các máy chứa tiền mặt - một chiến thuật nguy hiểm gây ra thiệt hại nặng nề. Theo BKA, riêng năm 2023, các vụ cướp bóc ở Đức đã gây ra thiệt hại thứ cấp trị giá 28,4 triệu euro. Europol cho biết các băng nhóm này thường có trụ sở tại Hà Lan và "chấp nhận rủi ro cực độ và hành động vô đạo đức", trong cả các vụ cướp và những vụ trốn thoát sau đó trên những chiếc xe có công suất lớn.
Các máy ATM được chọn thường nằm ở những khu dân cư yên tĩnh hơn – khiến chúng trở thành mục tiêu dễ dàng hơn. Theo Europol, điều này có nghĩa là chúng gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho các tòa nhà và cư dân. Các cuộc tấn công có thể làm sụp đổ mặt tiền tòa nhà và làm vỡ vụn các mảnh kính.
Vào ngày 11 tháng 11, một vụ cướp ATM tại thị trấn Wiernsheim thuộc bang Baden Württemberg của Đức đã kết thúc trong thảm họa. Sau khi đánh cắp 40.000 euro tiền mặt, một bộ ba tội phạm đến từ Hà Lan đã cố gắng tẩu thoát bằng một chiếc VW Golf với biển số xe bị đánh cắp, theo các báo cáo của phương tiện truyền thông địa phương. Bị cảnh sát truy đuổi, chúng lái xe ngược chiều trên đường cao tốc A6 của Đức. Hai trong số ba tên tội phạm đã bị bắt tại một trạm dừng chân, nhưng tài xế người Hà Lan 30 tuổi đã trốn thoát và tiếp tục lái xe ngược chiều với tốc độ lên tới 200 km/giờ, cho đến khi đâm trực diện vào một chiếc xe tải.
Tài xế và hành khách trên xe tải đều bị thương nặng, hành khách tử vong tại bệnh viện vài ngày sau đó. Tài xế, người cũng bị thương nặng, đã bị bắt và sau đó bị kết án tù chung thân.
Đức đã trở thành mục tiêu chính của các vụ đánh bom ATM ở châu Âu. Và với xu hướng thanh toán bằng tiền mặt, không khó để hiểu tại sao. Đất nước này có hơn 51.000 máy ATM. Để so sánh, Hà Lan có khoảng 5.000 máy. Theo ngân hàng trung ương Bundesbank, phần lớn trong số 83,3 triệu công dân Đức không phải di chuyển quá một km để đến máy ATM gần nhất.
Không giống như các nước láng giềng châu Âu, những nước đã phần lớn chuyển từ thanh toán bằng tiền mặt do đại dịch Covid-19 , tiền mặt vẫn đóng vai trò quan trọng ở Đức. Một nửa trong số tất cả các giao dịch vào năm 2023 được thực hiện bằng tiền giấy và tiền xu, theo Bundesbank.
Người Đức có sự gắn bó về mặt văn hóa với tiền mặt, theo truyền thống coi đó là phương thức thanh toán an toàn. Một số người cho rằng nó mang lại mức độ riêng tư cao hơn và giúp họ kiểm soát chi tiêu tốt hơn.
Một nghiên cứu năm 2016 của Bundesbank cho thấy tiền mặt đặc biệt phổ biến trong các thế hệ người Đức lớn tuổi, nghĩa là những ký ức còn sót lại về lịch sử đầy biến động gần đây của đất nước có thể đóng vai trò khiến Đức miễn cưỡng chuyển sang kỹ thuật số. “Cả số hóa và đại dịch đều không thể thay thế tiền mặt. Khi nói đến việc thanh toán, tiền mặt vẫn là phương tiện phổ biến nhất ở Đức”, Johannes Beermann của Bundesbank cho biết trong thông cáo báo chí hậu đại dịch năm 2022.
Xét về vị trí, Đức cũng là mục tiêu lý tưởng cho tội phạm xuyên biên giới: Nằm cạnh Hà Lan và được nối bằng đường cao tốc, một số tuyến đường không áp dụng giới hạn tốc độ. Theo Reuters, trích dẫn nguồn tin từ cảnh sát Hà Lan, sự suy giảm số lượng máy ATM ở Hà Lan và việc áp dụng các biện pháp an ninh tăng cường để trấn áp tội phạm - bao gồm lắp đặt hệ thống bảo vệ bằng keo có thể khiến tiền giấy trở nên vô giá trị - cũng khiến tội phạm Hà Lan phải tìm kiếm xa hơn .
Một báo cáo năm 2023 của BKA lưu ý rằng tình trạng cướp ATM ở Đức đã gia tăng kể từ năm 2005, mặc dù đã giảm nhẹ từ năm 2022 đến năm 2023. Tuy nhiên, Đức vẫn thống kê được tổng cộng 461 vụ cướp như vậy vào năm 2023 - con số cao thứ hai kể từ khi các cuộc khảo sát bắt đầu vào năm 2005.
Báo cáo cũng phát hiện ra rằng, giống như những năm trước, số vụ trộm cắp đã giảm trong những tháng mùa hè năm 2023 – khi thời gian ban ngày dài hơn mang lại nguy cơ bị bắt cao hơn. Phần lớn các vụ phạm tội xảy ra vào các ngày trong tuần làm việc, từ 2 giờ sáng đến 5 giờ sáng, theo BKA.
Người phát ngôn của Ủy ban Ngân hàng Đức, đại diện cho tất cả các hiệp hội ngân hàng lớn tại Đức, nói với CNN: “Đức duy trì một trong những mạng lưới ATM rộng khắp nhất châu Âu… “Mạng lưới rộng lớn này một phần đã thu hút các nhóm tội phạm có tổ chức từ nước ngoài, coi mật độ máy ATM và nhu cầu sử dụng tiền mặt của Đức là những yếu tố có lợi cho chúng.”
Người phát ngôn cho biết thêm, các ngân hàng Đức đã đầu tư hơn 300 triệu euro vào việc tăng cường an ninh để giải quyết vấn đề này, bao gồm "hệ thống báo động, giải pháp nhuộm mực, cơ chế khóa gia cố và công nghệ phun sương". Tuy nhiên, người phát ngôn cũng cho biết thêm rằng một số kỹ thuật như hệ thống dán keo để vô hiệu hóa tiền mặt bị đánh cắp hiện không được phép sử dụng ở Đức.
Người phát ngôn cho biết: "Những nỗ lực này, cùng với sự hợp tác chặt chẽ hơn với cảnh sát, đã làm giảm hiệu quả các cuộc tấn công ATM, khi Cục Cảnh sát Hình sự Liên bang (BKA) báo cáo rằng số liệu năm 2024 đã 'thấp hơn đáng kể so với năm ngoái'".
Vào tháng 7, chính phủ Đức đã thông báo rằng các vụ cướp ATM sẽ phải chịu hình phạt nặng hơn. Kẻ trộm phải bị kết án ít nhất hai năm tù, trong khi mức án tối thiểu trước đây là một năm. Nếu sức khỏe của người hoặc những người không liên quan bị ảnh hưởng, thủ phạm phải chịu án tù từ năm đến mười lăm năm, tăng từ mức ít nhất hai năm trước đây.
Bộ trưởng Nội vụ Nancy Faeser cho biết: "Bất kỳ ai làm nổ tung máy ATM đều gây nguy hiểm đến tính mạng của những người không liên quan". “Chúng ta đang đối phó với những kẻ thủ ác vô đạo đức và chất nổ cực kỳ nguy hiểm. Do đó, những hành vi này phải bị trừng phạt nghiêm khắc hơn.”
