Loại bí đao nặng 60kg/quả: Duy nhất 1 làng ở Bình Định trồng ra quả nặng, bí ẩn nằm ở nước tưới
Giống bí đao khổng lồ ở làng Chánh Trạch (xã Mỹ Thọ, huyện Phù Mỹ, Bình Định) nặng từ 40 - 60kg, có những trái ‘đột biến’ còn nặng đến hơn 70kg.
Từ bao năm nay, làng Chánh Trạch (xã Mỹ Thọ, huyện Phù Mỹ, Bình Định) nổi tiếng với giống bí đao khổng lồ nặng từ 40 - 60kg, có những trái “đột biến” còn nặng đến hơn 70kg. Đây là giống cây bản địa thuần chủng 100%, cứ hết mùa lại giữ hạt làm giống gieo vụ mới.
Theo chia sẻ của ông Ba Biên (67 tuổi), 1 trong 30 hộ dân còn gắn bó với vườn bí khổng lồ ở Chánh Trạch: “Cha tôi năm nay 92 tuổi vẫn còn kể lại, từ khi cha sinh ra đã thấy nhà có trồng bí đao. Trước đó, đời ông cố, ông sơ cũng có bí đao to như vậy. Đến đời con cháu cũng cứ thế mà trồng, trái nhỏ nhất cũng cỡ 40kg.
Mà lạ là, chỉ duy nhất chỉ bí đao ở làng này trồng ra nặng được như vậy. Tôi có cho giống bà con trong Sài Gòn, ngoài Bắc trồng, họ nói lại là chăm dữ lắm, trái to cũng chỉ 15 - 20kg, không thể lớn hơn. Cũng cùng xã này, nhưng làng khác trồng trái cũng nhỏ nhỏ thôi, kỳ vậy chứ”.
Thông thường, cứ sau Tết Nguyên đán, khi bí bắt đầu ra, người dân lại phải canh đêm để soi bí. Nhìn thấy quả nào đậu là phải kéo xuống, lọt qua đám lá và vướng giàn, nếu không trái không lớn nổi.
Vợ chú Ba Biên cho biết, mỗi năm gia đình trồng khoảng 100 - 150 dây bí, nhưng chỉ giữ lại mỗi dây 1 trái đẹp nhất. Tới khi quả trĩu nặng quá thì phải làm võng cho bí “ngủ” dưới giàn. Cách làm này hỗ trợ cuống bí không bị quá sức và để giữ cho trái bí không bị rớt, gãy giữa chừng.
Theo người dân trong làng Chánh Trạch, bí đao khổng lồ dày cơm, có hương thơm, ngon ngọt hơn hẳn so với bí đao loại nhỏ. Bí thường được dùng để nấu canh, làm mứt, làm trà bí đao...
Không chỉ thế, đọt bí, lá bí cũng to hơn so với bí nhỏ, người dân cắt ăn hàng ngày như một loại rau. Khi cắt dây, các chủ vườn còn hứng nước chảy ra từ dây bí, làm bài thuốc giải nhiệt, hạ sốt cho trẻ em và dưỡng da cho chị em phụ nữ.
Nói về việc chăm sóc bí đao khổng lồ, ông Ba Biên thông tin, các hộ dân sử dụng kỹ thuật và bón phân chuồng, phân bánh dầu (bã đậu phộng đã ép dầu) và chỉ tưới thêm nước sạch ở mạch ngầm.
Bên cạnh đó, ông Ba Biên còn bật mí, lý do chỉ riêng làng Chánh Mỹ trồng được bí khổng lồ là do gần biển, có đất pha cát nên xốp, ưa bí.
“Làng có mạch nước ngầm tự nhiên, mát ngọt, người dân đào chừng 1m là trúng mạch nước. Chắc dùng nước đó để tưới bí, cộng với giống tốt và chăm sóc thì mới được vậy. Xích qua chút xíu là không còn mạch nước ngầm chảy qua nữa, có trồng thì bí cũng khó đạt trọng lượng tối đa như ở đây”, ông Ba Biên cho hay.
Được biết, hiện trại, số hộ dân trồng bí đang ngày một ít đi do khó khăn trong việc tìm đầu ra và thu nhập không hấp dẫn. Mỗi năm người dân chỉ trồng được 1 vụ. Dù thu hoạch được cỡ 4 - 5 tấn bí, nhưng giá rẻ, không thấm tháp vào đâu. Giờ cả làng chỉ có 30 hộ còn giữ giống và duy trì trồng bí đao khổng lồ.
Để cải thiện thu nhập, một số hộ tự làm trà bí đao, mở thêm các tour du lịch cho khách phương xa đến tham quan vườn bí. Khoảng tháng 3 - tháng 5, thời điểm bí đao khổng lồ đã già và chuẩn bị thu hoạch, người du lịch hè có thể ghé qua chiêm ngưỡng, chụp ảnh kỷ niệm.
