Thể thao không chỉ mang lại những lợi ích về thể chất mà nó còn giúp trí não của chúng ta tốt hơn.
Để chiến thắng đối thủ, các vận động viên phải là những người nhanh nhất, mạnh nhất hoặc nhanh nhẹn nhất trong các cuộc thi. Những người phá kỷ lục sau đó còn phải tiến xa hơn nữa, vượt qua giới hạn khả năng của người bình thường.
Bên cạnh sức mạnh thể chất, các vận động viên còn sở hữu một bộ kỹ năng tinh thần độc đáo cho phép họ thành công trong các môn thể thao tương ứng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng não của vận động viên khác với não của những người bình thường ở một số điểm như sau.
Xử lý tín hiệu thị giác
Khả năng tiếp thu thông tin trực quan một cách nhanh chóng và đưa ra quyết định phù hợp là một kỹ năng quan trọng đối với các vận động viên, đặc biệt là những người chơi các môn thể thao đồng đội như bóng đá hoặc bóng rổ.
Một nghiên cứu năm 2013 trên tạp chí Scientific Reports cho thấy các cầu thủ khúc côn cầu trên băng, bóng đá và bóng bầu dục chuyên nghiệp có khả năng học trực quan tốt hơn những người có khả năng kém hơn trong cùng môn thể thao. Nói cách khác, não của họ có kỹ năng xử lý cảnh thị giác động hoặc thế giới chuyển động xung quanh họ tốt hơn. Kiến thức này có thể được sử dụng để nâng cao quá trình luyện tập của vận động viên và xác định thời điểm tốt nhất để họ quay trở lại với môn thể thao của mình sau chấn thương.
.jpg)
Bộ nhớ cơ bắp
Các vận động viên nhào lộn như thợ lặn và vận động viên thể dục dụng cụ, cần phải thực sự giỏi trong việc thực hiện các chuỗi động tác mà không cần phải suy nghĩ một cách có ý thức về nó - một hiện tượng thường được gọi là "trí nhớ cơ bắp".
Một nghiên cứu năm 2023 trên Tạp chí Khoa học Thần kinh cho thấy não bộ lập kế hoạch và điều phối các chuyển động lặp đi lặp lại như các chuyển động được thực hiện bởi các vận động viên và nhạc sĩ được đào tạo bằng cách nhanh chóng "nén" và "giải nén" thông tin quan trọng về chúng. Lúc đầu, trình tự và thời gian của các bước được lập trình riêng biệt trong não, nhưng với quá trình đào tạo, các yếu tố riêng lẻ này trở nên tích hợp liền mạch thành một đợt hoạt động não được phối hợp. Quá trình này liên quan đến một mạng lưới các tế bào thần kinh trong vỏ não, lớp ngoài của não và khả năng điều chỉnh chuyển động.
Dự đoán
Trong bóng chày, một cầu thủ đánh bóng phải đưa ra dự đoán nhanh chóng và chính xác về số phận của mỗi quả bóng mà cầu thủ ném bóng ném. Ví dụ, nó có vào vùng tấn công không và nó sẽ đến với họ nhanh như thế nào?
Hóa ra, tùy thuộc vào những gì người đánh bóng dự đoán, hoạt động não của họ sẽ thay đổi. Cụ thể, các tế bào thần kinh trong một vùng não gọi là vỏ não ngoài vân bụng trái thay đổi trong những tình huống này, theo một nghiên cứu năm 2022 trên tạp chí Cerebral Cortex. Điều này có thể là do khả năng độc đáo của người đánh bóng trong việc liên hệ các tín hiệu thị giác về chuyển động của người ném bóng với đường đi tiềm năng của quả bóng.
Về mặt cấu trúc, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thợ lặn chuyên nghiệp, ví dụ, có rãnh thái dương trên (STS) dày hơn người mới vào nghề . STS là vùng não đóng vai trò quan trọng trong việc nhận thức chuyển động của các sinh vật sống khác và cũng giúp giải mã ý định đằng sau những chuyển động đó.
.jpg)
Sự cân bằng
Các vận động viên nhào lộn như vận động viên thể dục dụng cụ, có kỹ năng cảm nhận vị trí cơ thể đáng chú ý, hoặc khả năng cảm nhận vị trí của cơ thể trong không gian. Một mạng lưới phức tạp các tế bào thần kinh trong tiểu não, một vùng ở đáy não, cho phép các vận động viên này nhanh chóng điều chỉnh hướng đi trong không khí hoặc giữ thăng bằng trên một thiết bị khi một động tác không diễn ra theo kế hoạch.
Sự tập trung và chú ý
Các vận động viên phải có khả năng phân chia sự chú ý của mình một cách hợp lý và chuyển đổi linh hoạt giữa các cách suy nghĩ khác nhau. Ví dụ, trong một trận đấu, một cầu thủ bóng đá đang rê bóng theo một hướng có thể cần phải nhanh chóng chuyển hướng nếu bị một cầu thủ của đội đối phương tiếp cận. Các kỹ năng nhận thức cần thiết để chuyển sự chú ý của bạn cũng mở rộng sang các nhiệm vụ trong cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như nghe podcast trong khi dọn dẹp nhà cửa.
Đáng chú ý là các vận động viên được đào tạo trong các môn thể thao đồng đội đòi hỏi phải tập luyện aerobic hoặc cường độ cao ngắt quãng có các kỹ năng đặc biệt được cải thiện trong lĩnh vực này. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng họ nổi bật vì sự linh hoạt về nhận thức và khả năng phân bổ sự chú ý một cách thích hợp.
Khả năng chống lão hóa của não
Lợi ích về nhận thức của việc luyện tập thể thao cũng có thể kéo dài trong suốt cuộc đời. Có lẽ không ai minh họa điều này tốt hơn vận động viên điền kinh người Canada quá cố Olga Kotelko, người đã nắm giữ hơn 30 kỷ lục thế giới. Trước khi qua đời vào năm 2014 ở tuổi 95, Kramer và các đồng nghiệp đã nghiên cứu não của bà trong phòng thí nghiệm. Khi chúng ta già đi, chất trắng là các kết nối giữa các tế bào thần kinh ở các vùng khác nhau của não bị suy yếu. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng Olga mặc dù đã ở độ tuổi giữa 90 vào thời điểm đó nhưng có chất trắng còn nguyên vẹn một cách đáng kinh ngạc.
Trên đây là những điểm khác biệt giữa não của vận động viên và người bình thường, chúng ta có thể tập luyện thể dục thể thao hàng ngày để nâng cao thể lực và tinh thần nhé!
*Thông tin trên chỉ là tham khảo.
Theo Live Science.
