Loài vật quý hiếm chỉ có ở Việt Nam: Cả thế giới chung tay bảo vệ, gần như không còn trong tự nhiên

Tại vùng đất ngập nước ở miền Trung Việt Nam có loài rùa quý hiếm, tên khoa học là Mauremys annamensis (Siebenrock, 1903), bộ Rùa (Testudinata), họ Rùa đầm (Emydidae). Loài này kích thước nhỏ, chiều dài tối đa chỉ 28 – 30cm. Chúng có đầu màu nâu sẫm hoặc xám đen, mỗi bên có 3 sọc vàng. Hiện loài này được nuôi ở Trung tâm bảo tồn rùa, Vườn quốc gia Cúc Phương.

Rùa Trung bộ ưa sống ở đầm lầy, nơi có nước chảy chậm hoặc tĩnh. Chúng ăn tạp, thức ăn chủ yếu là côn trùng, giun, cá, thực vật thủy sinh. Gọi là rùa Trung bộ bởi tại Việt Nam chỉ có thể tìm thấy chúng ở Đà Nẵng trở vào đến Phú Yên.

Những năm 1980, rùa Trung bộ vẫn còn xuất hiện trong tự nhiên, thậm chí ngay trên ruộng lúa cằn cỗi, các vũng nước nhỏ hoặc bụi cây dứa dại ven biển Nam Trung Bộ. Thế nhưng, càng ngày số lượng rùa Trung bộ càng giảm đi. Đến thời điểm hiện tại, việc bắt gặp một con rùa Trung bộ trong tự nhiên là điều vô cùng khó, gần như không thể.

Rùa Trung bộ hiếm như vậy là vì chúng bị săn bắt quá nhiều. Tình trạng buôn bán trái phép loài rùa này từng là vấn đề nhức nhối. Bên cạnh đó, việc chuyển đổi nhanh các vùng đất ngập nước nội địa trong tự nhiên thành đất nông nghiệp, ô nhiễm môi trường cũng là yếu tố đẩy rùa Trung bộ đến bờ vực tuyệt chủng vì không còn nơi cư trú, kiếm ăn.

Cộng đồng quốc tế rất quan tâm đến rùa Trung bộ vì chúng quá quý hiếm. Rùa Trung bộ cũng nằm trong danh sách nguy cấp nhất thế giới. Vấn đề bảo tồn loài này trở nên cấp bách hơn bao giờ hết, được cả Việt Nam và thế giới quan tâm.

Năm 2013, Trung tâm Bảo tồn rùa, Vườn quốc gia Cúc Phương đã nhận 71 con rùa Trung bộ do vườn thú Rotterdam (Hà Lan) và vườn thú Munter (Đức) nhân nuôi. Mục tiêu của việc này là để rùa Trung bộ có được môi trường sống tự nhiên phù hợp nhất. Đến hiện tại, các nhà khoa học trong nước và quốc tế vẫn đang nỗ lực bảo vệ rùa Trung bộ, thành lập khu bảo vệ sinh cảnh loài này và Trung tâm cứu hộ chúng trong môi trường tự nhiên.