Đại tướng quân duy nhất trong sử Việt xuất thân là phạm nhân, từng cầm đầu băng đảng côn đồ
Lịch sử Việt Nam ghi nhận một trường hợp độc nhất vô nhị khi đại tướng quân lừng lẫy thời Lê Trung Hưng lại có xuất thân thấp kém, thậm chí còn là phạm nhân. Ông là Đinh Văn Tả, người làng Hàm Giang, tỉnh Hải Dương. Từ bé Đinh Văn Tả đã nổi tiếng khỏe mạnh nhưng tính tình hung hăng. Lớn hơn một chút, Đinh Văn Tả lại chơi với bọn côn đồ, được chúng bầu làm anh cả dẫn đầu.
Một hôm cả lũ đang chơi thì nghe tiếng chiêng, trống tế thần bên kia sông. Nói rồi họ kéo nhau bơi sang sông, lẻn vào đình trộm chiêng rồi bơi về. Giữa đường Đinh Văn Tả sung sướng quá mà khua chiêng vang dội. Dân làng kia biết mất chiêng thì đuổi theo nhưng đáng tiếc đã quá muộn.
Nhưng cuối cùng Đinh Văn Tả cũng bị bắt giam trong ngục Đông Môn. Triều đình khi đó đang cần tuyển lính. Chúa Trịnh ra lệnh cho tướng võ phải đến lầu Ngũ Long tập bắn. Thấy các tướng bắn đều lệch, Đinh Văn Tả cười chê. Họ lại thách đố “tên phạm nhân” này bắn thử. Nào ngờ, vừa dứt 3 tiếng súng thì vỡ 3 cái bia. Tất cả mọi người có mặt đều kinh ngạc nhìn Đinh Văn Tả, công nhận ông có tài.
Chuyện đến tai chúa Trịnh, chúa ra lệnh tha cho Đinh Văn Tả rồi cho ra trận. Trên chiến trường, Đinh Văn Tả lập hàng loạt chiến công, được phong làm Quận công. Thế nhưng khi có được chức sắc cao, ông lại xin trả cho vua, chỉ mong được rút tên trong sổ án. Vua chẳng những đáp ứng mà còn giữ nguyên chức vụ Quận công cho vị tướng này.
Chuyện kể rằng đến thời vua Lê Hy Tông, Mạc Kính Vũ cùng dư đảng vẫn làm loạn trên Cao Bình. Đinh Văn Tả đã thống lĩnh đại quân đại phá nhà Mạc. Mạc Kính Vũ sau lần đó phải bỏ chạy sang Long Châu, nhà Mạc chính thức chấm dứt.
Năm Đinh Văn Tả 80 tuổi, ông bị bệnh nặng. Biết chuyện chúa Trịnh đã đích thân đến thăm vị đại tướng quân năm nào và hỏi xem ông có nguyện vọng gì. Ông đáp lại: “Giá thử đang lúc tôi chưa chết, mà chúa phong cho tôi làm Phúc thần, thì tôi nhắm mắt cũng không còn điều gì hối hận nữa”.
Quả thật chúa Trịnh liền sai người soạn thảo sắc phong cho Đinh Văn Tả làm Phúc thần thành hoàng làng. Sau khi tạ ơn chúa, vị danh tướng cũng ra đi, thọ 87 tuổi. Năm đó là Ất Sửu niên hiệu Chính Hòa (1685). Sau đời Đinh Văn Tả, con cháu ông tiếp tục tiếp nối truyền thống, làm tướng đánh giặc nổi tiếng. Hiện ở TP Hải Dương vẫn còn cụm di tích đình, lăng, miếu thờ Đinh Văn Tả.
Bậc kỳ tài kiệt xuất trong sử Việt, ngoài 70 cưới ca kỹ 17 tuổi, hơn 80 vẫn xin cầm quân đánh giặc
Lịch sử phong kiến Việt Nam ghi nhận hiếm có vị danh tướng nào lại văn võ song toàn, đa tài như nhân vật này. Ở ông luôn tồn tại sự “ngông nghênh” đặc trưng, hiếm ai so bì được.