Đời sống

Việt Nam gây chấn động khi phát hiện loại rắn độc mới, khoa học thế giới sửng sốt vì ngoại hình kỳ lạ

Việt Nam gây chấn động khi phát hiện loại rắn độc mới, khoa học thế giới sửng sốt vì ngoại hình kỳ lạ

Loài rắn độc mới được phát hiện ở Việt Nam góp phẩn củng cố tầm quan trọng của khu vực rừng nhiệt đới duyên hải Nam Trung Bộ nước ta.

Mới đây, báo VnExpress đưa tin, các nhà khoa học Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga và cộng sự đã tìm thấy loài rắn độc mới có mắt vàng, thân xanh lá. Tên khoa học của nó được đặt là Trimeresurus cyanolabris, thuộc giống Rắn lục châu Á (Trimeresurus), họ Rắn lục (Viperridae). Phát hiện này được công bố trên tạp chí Zootaxa hồi tháng 7, qua đó nâng số loài thuộc giống rắn lục châu Á lên con số 50 loài trên thế giới và loài thứ 10 ở Việt Nam.

ran-luc-mep-xanh-4
Cận cảnh phần đầu một mẫu vật của loài rắn lục mép xanh được các nhà khoa học thu thập. Ảnh: ResearchGate

Cuộc khảo sát thực địa ở khu rừng ven biển miền Trung Việt Nam được thực hiện từ năm 2023, do nhóm nhà khoa học gồm: TS Lê Xuân Đắc, Viện Sinh thái Nhiệt đới, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga; TS Nikolay A. Poyarkov (ĐH Tổng hợp Matxcơva, LB Nga) cùng các cộng sự. Họ tìm thấy các cá thể rắn lục với ngoại hình đặc biệt, có mắt vàng, thân xanh nổi bật giữa rừng.

ran-luc-mep-xanh-1
Loài rắn lục mép xanh dương. Trong ảnh là con đực trưởng thành. Ảnh: Bragin AM

Cũng như các loài rắn độc thuộc giống Rắn lục châu Á, rắn lục mép xanh có nọc độc cực nguy hiểm. Kích thước loài này khá nhỏ, dài chỉ khoảng 63 cm, đầu hình tam giác. Thân của chúng dài, mỏng, có màu xanh lá cây sáng đồng đều ở trên và phần trên của hai bên. Ngoài ra, loài rắn này còn có bụng màu vàng lục nhạt, đuôi đỏ gạch sẫm, viền mờ vùng hai bên. Trên môi, dưới môi, cằm, cổ của rắn lục mép xanh có màu xanh lam. Nét đặc biệt nhất của chúng là đôi mắt màu vàng sáng, có vệt sau mắt màu trắng ở cả con đực và con cái.

ran-luc-mep-xanh-2
Rắn lục mép xanh dương (mẫu con cái trưởng thành). Ảnh: Poyarkov NA

Trên thế giới hiện nay chỉ có khu vực thuộc Vùng duyên hải Nam Trung Bộ (Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa và Ninh Thuận) là ghi nhận có rắn lục mép xanh dương. Nói cách khác, loài rắn này chỉ mới xuất hiện ở Việt Nam.

Môi trường sống lý tưởng của chúng là ở các khu rừng khô nhiệt đới, có độ cao từ thấp đến trung bình (90 – 400 m so với mực nước biển). Rắn lục mép xanh ưa sống trong các hốc cây, cây bụi, cây gỗ nhỏ và thảm lá rụng.

ran-luc-mep-xanh-3
Sinh cảnh sống của Rắn lục mép xanh dương, tại VQG Núi Chúa. Ảnh: Bragin AM

Với sự phát hiện rắn lục mép xanh, một lần nữa tầm quan trọng của khu vực rừng nhiệt đới vùng duyên hải Nam Trung Bộ càng được củng cố. Đây là nơi đa dạng về động vật lưỡng cư và bò sát.

ran-luc-mep-xanh-5
Rắn lục mép xanh ghi nhận tại vùng thấp phía Nam từ Phú Yên tới Ninh Thuận (VQG Núi Chúa) và có thể nhiều vùng khác lân cận. Ảnh: Vnherps.com

Trong thời gian tới, giới khoa học sẽ tiếp tục nghiên cứu thành phần phân loại, phân bố, sinh thái, độc tính của các loài rắn lục châu Á ở Việt Nam. Cùng với đó, công tác giáo dục bảo tồn để nâng cao nhận thức của cộng đồng về sơ cứu khi bị rắn cắn, bảo tồn chúng cũng được chú trọng ở nước ta.