Vị Bộ trưởng duy nhất ở Việt Nam ngồi tù vẫn được Thủ tướng và 28 Bộ trưởng, Thứ trưởng vào thăm
Vị Bộ trưởng này từng nhận án phạt 3 năm tù vì sai phạm trong dự án đường dây truyền tải điện Bắc Nam 500KV. Trong thời gian ông ngồi tù, Thủ tướng Võ Văn Kiệt cùng 28 bị Bộ trưởng, Thứ trưởng khác đã vào thăm nom.
Năm 1992, đất nước ta khi đó vẫn còn nhiều khó khăn, nghèo nàn. Thế nhưng chúng ta đã hoàn tất được đường dây điện Bắc – Nam 500KV. Đây được xem như một câu chuyện “cổ tích giữa đời thực”, cũng là công trình thế kỷ, cột mốc lịch sử thể hiện sức mạnh phi thường của người Việt Nam.
Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt chính là người đã đề xuất dự án này, đưa ra các quyết định mang tính bước ngoặt. Ngoài ra còn có một nhân vật đóng góp vô cùng lớn trong công trình xây dựng đường dây truyền tải điện Bắc Nam 500KV. Ông chính là Vũ Ngọc Hải (1931 – 1992, quê ở TP Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế), nguyên là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam dự khuyết (Khoá V), rồi ủy viên chính thức (Khoá VI, VII), đồng thời ông cũng là nguyên Bộ trưởng Bộ Năng lượng Việt Nam giai đoạn (1986-1992).
Cố Bộ trưởng Vũ Ngọc Hải từng được xem như “cánh tay phải”, “thư ký ruột” của Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt trong thời gian xây dựng đường dây điện 500KV. Ông xuất thân là một kỹ sư điện lực, từng có 14 năm công tác ở Nhà máy Nhiệt điện Uông Bí. Bởi vậy nên độ hiểu biết, kiến thức của ông Hải về điện là điều không phải bàn cãi.
Đáng tiếc, sau khi công trình đường dây điện lịch sử hoàn thành, Bộ trưởng Vũ Ngọc Hải bị khởi tố vì những sai phạm trong dự án. Khi đó ông vẫn đang đương chức Bộ trưởng Bộ Năng lượng. Ông Hải bị tuyên án 3 năm tù giam, sau 1 năm thụ án tại Trại Thanh Xuân (V26, Bộ Công an) thì được đặc xá. Nói về chuyện này, vị Bộ trưởng đầu tiên của Bộ Năng lượng nói: “Tôi ở tù chừng hơn một năm sau thì được ân xá cho về trước hạn. Có lẽ tôi là người đầu tiên được đặc xá trước 1/3 thời gian, chứ trước đó làm gì có”.
Cựu bộ trưởng Bộ Năng lượng Vũ Ngọc Hải. Ảnh: Đăng Nam
Trong thời gian ngồi tù, vị bộ trưởng này vẫn sốt sắng lo cho đường điện 500KV. Năm 2019, khi chia sẻ với báo VTC News, ông Hải tâm sự: “Lúc đó tôi đang ở trại giam Thanh Xuân. Nhưng tình hình công trình đến đâu, tiến độ như thế nào tôi nắm được hết. Tôi ở tù nhưng thường xuyên có anh em vào thăm. Có lẽ không có tù nhân nào lại có vinh hạnh được Thủ tướng rồi Phó Thủ tướng vào thăm như tôi. Sau đó là cuộc ghé thăm của 28 vị Bộ, Thứ trưởng và phu nhân của 2 Bộ trưởng".
Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt và cựu Bộ trưởng Bộ Năng lượng Vũ Ngọc Hải nâng ly chúc mừng lễ khởi công đường điện 500KV. Ảnh tư liệu gia đình ông Hải
Bộ trưởng Vũ Ngọc Hải cho biết, ngày đó ông bị cáo buộc tội “Thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng”. Nhưng trong thâm tâm, ông luôn tự thấy mình trong sạch, liêm chính. Dù ngồi tù nhưng tâm trí ông Hải luôn nghĩ đến đường dây 500KV mà mình dồn biết bao tâm huyết.
Sau khi dòng điện quốc gia được hòa lưới thành một, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã vào trại giam thăm Bộ trưởng Vũ Ngọc Hải, ôm chầm lấy ông và hỏi: “Khỏe không?”. Trò chuyện vài câu xong, tại phòng tiếp khách của trại giam Thanh Xuân, Thủ tướng đã lấy chiếc huy hiệu đường dây 500KV mà các cán bộ ngành điện tặng để trao cho Bộ trưởng Vũ Ngọc Hải. Ông Hải sau này còn hãnh diện tiết lộ: “Gắn xong anh Kiệt bảo: Ông là người đầu tiên vinh dự được gắn huy hiệu đường dây đấy”.
Cựu Bộ trưởng Bộ Năng Lượng Vũ Ngọc Hải được cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt gắn Kỷ niệm chương đường dây 500KV trong trại giam Thanh Xuân. Ảnh tư liệu gia đình ông Hải
Trong một lần trả lời báo Tuổi Trẻ, Bộ trưởng Vũ Ngọc Hải khi đó đã 83 tuổi nhưng vẫn minh mẫn, nhớ lại những năm tháng ở tù của mình: “Vào đó rồi mới thấy lòng người đối với mình. Bản thân tôi cũng tự hào rằng mình không có cái gì sai cả, nếu có thì chẳng ai vào trại thăm mình. Gần 400 ngày trong tù tôi đã tiếp thủ tướng, phó thủ tướng, rồi đến 28 vị bộ trưởng, thứ trưởng. Riêng nhân dân thì đông lắm, nhiều địa phương còn tổ chức từng đoàn vào thăm, đặc biệt là miền Nam”.
Có đoàn 30 người từ Nam ra thăm ông Hải, tự giới thiệu là người nhà của ông trong Sài Gòn. Khi ra tiếp ông mới nhận ra chẳng biết ai trong số họ. Một người trong đoàn đứng lên giãi bày: “Kính thưa bộ trưởng, chúng tôi là các giám đốc, xí nghiệp ở miền Nam ra thăm bộ trưởng. Từ ngày miền Nam được “ăn” điện của miền Bắc thì nhà máy chúng tôi vận hành liên tục. Sướng lắm. Có được điều này một phần là nhờ công của bộ trưởng, vậy nên chúng tôi quyết định ra thăm anh chứ bà con thân quyến gì đâu”.
Theo VTC News, Tuổi Trẻ
