Đội quân độc nhất trong lịch sử Việt Nam, thủ lĩnh là Thánh Tổ lực lượng truyền tin của dân tộc ta

Thời kháng chiến chống quân Minh xâm lược, nghĩa quân Lam Sơn có 2 danh tướng lừng lẫy là Trần Nguyên Hãn và Nguyễn Chích. Trong đó, Trần Nguyên Hãn là con cháu nhà Trần, cháu ruột của Trần Nguyên Đán. Ông vốn là dòng dõi Thượng tướng Trần Quang Khải, anh em với Nguyễn Trãi. Nhờ có nhiều công lao nên Trần Nguyên Hãn được đứng hàng đầu với chức Tả tướng quốc.

Chuyện kể rằng trong một lần quân Minh bao vây thành Võ Ninh, rơi vào thế bí nên Trần Nguyên Hãn đã viết thư cầu cứu Lê Lợi. Ông nghĩ ra cách buộc thư vào chân chim, nhờ nó mang đến Bình Định Vương Lê Lợi. Ngay sau đó quân tiếp ứng đến, giải cứu thành công thành Võ Ninh.

Được biết, Trần Nguyên Hãn trước đó đã có thời gian dài huấn luyện, nuôi dưỡng chim bồ cầu để phục vụ mục đích đưa thư. Sau này, ông được suy tôn là Thánh Tổ của lực lượng truyền tin nước ta.

Ngoài Trần Nguyên Hãn, nghĩa quân Lam Sơn ngày ấy còn có một nhân vật cũng rất giỏi huấn luyện chim bồ câu là Nguyễn Chích. Sinh thời, ông là công thần nhà Hậu Lê, tính tình ít nói, hiền lành và rất chí khí.

Bố Nguyễn Chích vốn là người nuôi chim thả để dự thi nên đã truyền nghề cho con. Nhờ khả năng nuôi chim khéo léo mà ông huấn luyện được chúng biết mang thư từ, đồ nhẹ đến những địa điểm định sẵn.

Đầu quân cho nghĩa quân Lam Sơn, Nguyễn Chích cùng vợ là Nguyễn Thị Bành đã mang theo đàn chim bồ cầu nhằm phục vụ việc truyền tin. Một lần nọ căn cứ Lam Sơn bị bao vây nhưng chỉ có Lê Lợi và Nguyễn Chích ở doanh trại. Trước tình thế khó khăn, Nguyễn Chích đã thả chim bồ câu đưa thư gọi các cánh quân về cứu viện, hóa giải tình hình.

Ngày nay vùng Thanh Nghệ vẫn lưu truyền bài thơ ca ngợi đội quân chim bồ câu của Nguyễn Chích: “Bồ câu bồ các/ Nó hát cúc cù/ Cu đi Quan Du/ Cu về Bù Rộc/ Thư này hỏa tốc/ Phải đợi cu về/ Ăn gạo vua Lê/ Đậu vai ông Chích/ Cu là cu thích/ Lại hát cúc cù”.