Đời sống

Gia đình hiếm hoi ở Việt Nam 2 thế hệ được phong Anh hùng: Cha là giáo sư huyền thoại, con là tướng lừng danh

Gia đình hiếm hoi ở Việt Nam 2 thế hệ được phong Anh hùng: Cha là giáo sư huyền thoại, con là tướng lừng danh

Cả 2 thế hệ của gia đình vị giáo sư này đều phục vụ kháng chiến, giành độc lập về cho đất nước. Người cha là vị giáo sư huyền thoại, còn 3 người con trai của ông đều phục vụ trong quân đội, trong đó có 1 người làm đến Thiếu tướng.

Giáo sư Từ Giấy (1921–2009) sinh ra tại làng Khê Hồi, xã Hà Hồi, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Đông (nay thuộc Hà Nội). Xuất thân từ một gia đình nghèo khó và mồ côi cha từ nhỏ, ông luôn nuôi dưỡng khát vọng cống hiến cho đất nước. Với tình yêu quê hương và lòng đam mê khoa học, ông đã vươn lên trở thành một trong những chuyên gia hàng đầu về dinh dưỡng.

Ông được vinh danh là một trong 20 "Huyền thoại sống của ngành dinh dưỡng thế giới", là người đầu tiên ở châu Á nhận giải thưởng “Nhà dinh dưỡng xuất sắc nhất Châu Á” và được Ủy ban Dinh dưỡng Liên Hiệp Quốc trao giải thưởng “Nhà khoa học đã suốt đời cống hiến cho sự nghiệp dinh dưỡng”.

gia-dinh-giao-su-tu-giay-1
Vợ chồng giáo sư Từ Giấy, năm 2000. Ảnh tư liệu

Giáo sư Từ Giấy từng đảm nhận nhiều trọng trách quan trọng như Trưởng phòng Phòng bệnh Cục Quân y, Trưởng ban Phòng bệnh quân đội tại Mặt trận Điện Biên Phủ; giảng viên và Chủ nhiệm Khoa Vệ sinh quân đội tại Đại học Quân y (nay là Học viện Quân y), Phó cục trưởng Cục Quân nhu, kiêm Viện trưởng Viện Nghiên cứu ăn-mặc quân đội (nay là Viện Nghiên cứu ứng dụng quân nhu, Cục Quân nhu).

Năm 1981, mặc dù đã bước sang tuổi 60, giáo sư Từ Giấy vẫn được Chính phủ tin tưởng giao trọng trách làm Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia. Trong 15 năm đảm nhiệm vị trí này, ông đã có nhiều đóng góp to lớn trong việc giải quyết các vấn đề về dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm, xóa đói giảm nghèo và cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng trên cả nước. Ghi nhận những cống hiến đáng quý, năm 2000, Nhà nước đã phong tặng ông danh hiệu “Anh hùng lao động”.

Giáo sư Từ Giấy có ba người con và tất cả đều theo bước cha, tham gia quân đội để bảo vệ Tổ quốc. Người con cả, Đại tá Từ Đễ, gia nhập không quân từ năm 16 tuổi. Ông trở thành một trong những phi công xuất sắc, nổi danh với những chiến công trên bầu trời, khiến quân địch phải kiêng dè.

gia-dinh-giao-su-tu-giay-2
Giáo sư Từ giấy và Đại tá Từ Đễ cùng tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh. Ảnh tư liệu

Đại tá Từ Đễ từng làm nên kỳ tích đặc biệt khi cất cánh máy bay Mig 21 từ đường băng phụ chỉ rộng 16m và 1.500m. Khi chiếc Mig hạ cánh an toàn, tất cả các chuyên gia đầu ngành đến từ Liên Xô cũng phải sững sờ không tin nổi tại sao có thể thực hiện cất cánh kỳ lạ như vậy. Cho đến nay, vẫn chưa một ai làm được như Đại tá Từ Đễ.

Chiến tích thứ 2 của Đại tá Từ Đễ là lần ông cùng phi đội 5 máy bay đeo nặng bom lặc lè từ sân bay Thành Sơn (Phan Rang) lao xuống Tân Sơn Nhất, góp công lớn cho chiến thắng của quân ta. Thông thường sẽ mất 3 tháng để điều khiển loại máy bay này, nhưng Đại tá Từ Đễ và đồng đội chỉ cần 5 ngày làm quen, 90 phút bay thử. Trận đánh lịch sử của họ đã phá hủy 24 máy bay, diệt nhiều địch và trở về nguyên vẹn.

Đại tá Từ Đễ từng là Phó Cục trưởng Cục Quân huấn QĐNDVN và được phong làm Anh hùng lực lượng Vũ trang Nhân dân vào ngày 22/10/2015. Như vậy, gia đình họ cả cha và con đều được phong Anh hùng.

gia-dinh-giao-su-tu-giay-3
Giáo sư Từ Giấy (thứ hai, từ trái sang) và 3 con trai, năm 1980. Ảnh do gia đình nhân vật cung cấp

Con trai thứ 2 của Giáo sư Từ Giấy là Thiếu tướng Từ Linh. Ông bắt đầu nghiệp quân ngũ vào năm 1968 với đơn vị pháo binh. Về sau Thiếu tướng Từ Linh đảm nhận vị trí Giám đốc Trung tâm Thông tin KHQS – Bộ Quốc phòng.

Con trai út của Giáo sư Từ Giấy là bác sĩ Từ Ngữ. Ông từng tốt nghiệp Học viện Quân y, chuyên ngành bác sĩ đa khoa. Bác sĩ Từ Ngữ được phân về công tác ở Quân khu 7, sau đó chuyển đến Viện Dinh dưỡng Quốc gia và nay là Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hội Dinh dưỡng Việt Nam.

Hiện tại, con cháu của Giáo sư Từ Giấy đều tiếp nối truyền thống vẻ vang của gia đình, trở thành cái tên nổi bật trong những lĩnh vực khác nhau. Con gái của Đại tá Từ Đễ là Từ Phương Thảo (hiện làm họa sĩ), con trai ông là Từ Hoa (kiến trúc sư nổi tiếng). Trong khi đó, con trai cả của Thiếu tướng Từ Linh là Từ Lương (Phó giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM), con trai thứ hai là Từ Quang (bác sĩ quân đội, đang tham gia lực lượng Gìn giữ hòa bình LHQ ở Nam Sudan). Hai con của bác sĩ Từ Ngữ là Từ Văn và Từ Phương Mai hiện đang làm trong lĩnh vực du lịch.