Hai loài tôm ngoại lai giá trị cao nhưng bị cấm nuôi ở Việt Nam, biết lý do ai cũng phải đồng tình

Có hai loại tôm khá nổi tiếng trên thế giới, nhưng lại không được nuôi ở Việt Nam. Đó là tôm càng đỏ (tên khoa học Cherax quadricarinatus) và tôm hùm đất hay còn gọi tôm hùm nước ngọt (tên khoa học Procambarus clarkii).

Tôm càng đỏ xuất xứ từ Australia. Năm 2002, nó từng được nuôi thử nghiệm ở Việt Nam. Nhưng sau đó đã bị cấm nuôi. Loài này có màu xanh sẫm và nâu đỏ, đầu cùng ngực được vỏ che kín, bụng có 6 đốt, đuôi hình cánh quạt xòe và có 5 cặp chân. Thị giác chúng rất tốt, hàm khỏe và đặc biệt chạy giật lùi cực nhanh.

Trong khi đó, tôm hùm đất xuất xứ từ Bắc Mỹ, có đến 500 loài khác nhau. Loại được du nhập vào Việt Nam chủ yếu là thông qua thương lái Trung Quốc. Trên thực tế, nó cũng được nuôi rất nhiều ở đất nước láng giềng. Loài tôm hùm đất thở qua mang lông, sinh sống chủ yếu ở khe suối và không thể chịu đựng được môi trường ô nhiễm.

Tôm hùm đất là loài ăn tạp, có thể “xơi” cả động vật sống lẫn động vật chết, thực vật. Chúng có màu đỏ và nâu sẫm toàn thân, khi trưởng thành sẽ khoảng 30 – 50 gram.

Điểm chung của tôm hùm đất và tôm càng đỏ là đều bị cấm nhập khẩu, kinh doanh, nuôi ở Việt Nam từ năm 2011. Giới chuyên gia nhận định cả hai loài tôm này dù có giá trị kinh tế cao nhưng lại gây tác hại nặng nề cho hệ sinh thái. Thậm chí, nếu không cẩn thận chúng sẽ là nguyên nhân làm nên “đại họa” cho nền nông nghiệp Việt Nam.

Chúng được xác định có đặc tính sinh học nguy hiểm gần giống nhau, dễ gây nhầm lẫn. Hai loài này có thể đào hang sâu đến 2 mét, phá hoại đê điều, kênh mương, lại ăn tạp động thực vật. Chưa dừng lại ở đó, tôm hùm đất lẫn tôm càng đỏ đều sinh sản rất nhanh, khả năng chống chọi thời tiết khắc nghiệt tốt. Chúng hoàn toàn có thể lây lan dịch bệnh cho tôm bản địa.

Thông tư số 35/2018 về danh mục loài ngoại lai xâm hại của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, tôm càng đỏ là loài ngoại lai xâm hại, còn tôm hùm đất là loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại.

Trong khi đó, Bộ NN&PTNT kêu gọi phải khoanh vùng, cô lập, tiêu diệt tôm càng đỏ nếu phát hiện nó phát tán ra môi trường. Đồng thời, Bộ NN&PTNT cũng khẳng định tôm càng đỏ và tôm hùm đất không có tên trong danh mục thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam.