Loại động vật quý hiếm bậc nhất Việt Nam được liệt vào sách đỏ quốc tế: Vảy bị săn lùng ráo riết

Thế giới có 8 loài tê tê khác nhau, trong đó có 4 loài phân bố ở Châu Phi và 4 loài ở châu Á. Đây là loại động vật có đặc điểm độc đáo khi có lớp  vảy cứng keratin bao bọc với công dụng như hàng rào giúp ngăn chặn kẻ thù. Đây cũng chính là loài thú có vú duy nhất cỏ vảy trên trái đất cũng như là ví dụ duy nhất về kiểu phòng vệ này ở một loài động vật có vú. 

Việt Nam hiện có hai loại tê tê sinh sống là ê tê Java (Manid javanica) phân bố ở phía Nam và tê tê vàng (Manis pentadactyla) ở phía bức. Loài tê tê thường sống ở những nơi kín đáo trong tự nhiên. Cả hai loài tê tê này đều đang nằm trong danh mục  loài cực kỳ nguy cấp theo chuẩn của Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế hay còn gọi là Sách đỏ quốc tế (IUCN),  xếp vào loài quý hiếm trong Sách đỏ Việt Nam.

Loại động vật quý hiếm này ngày một cạn kiệt ở Việt Nam bởi nạn buôn bán và tiêu thụ. Lý do là bởi nhiều người có niềm tin về việc Tê tê có thể chữa trị một số bệnh. Dân gian dùng Tê tê ngâm rượu, ăn thịt, vảy của chúng được dùng trong y học cổ truyền. Tuy nhiên những tin đồn về tác dụng khác như “tăng cường sinh lực nam giới” đều không được khoa học chứng minh.

Theo một bài báo của báo Tuổi trẻ vào năm 2015, dù là mặt hàng cấm, vảy Tê tê đã được bán trên thị trường với giá 8,5 triệu đồng/kg (dành cho loại vảy lớn 1kg tầm 50-60 cái), còn loại vảy nhỏ hơn giá 5 triệu đồng/kg.

Theo thống kê, các loài Tê tê ở Đông Nam Á vẫn đang bị nhập khẩu số lượng lớn tới thị trường ngầm là Singapore, Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam. Chính mối đe dọa này cùng với nạn phá rừng, phá hoại môi trường sống của chúng, đã làm giảm số Tê tê, nhất là loại Tê tê vàng, đẩy chúng đến nguy cơ tuyệt chủng.

Thống kê trong các năm gần đây, các loài Tê tê ở Đông Nam Á vẫn đang được nhập khẩu số lượng lớn tới thị trường ngầm các nước Singapore, Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam. Thực trạng này cùng với nạn phá rừng đã khiến số lượng Tê tê ngày càng giảm xuống, trong đó tệ nhất là loại Tê tê vàng, khiến loại này xuống nguy cơ tuyệt chủng.

Ở Việt Nam, theo Nghị định 160/2013/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2013, các vi phạm liên quan đến loại Tê tê có thể truy cứu trách nhiệm hình sự với hình phạt cao nhất là 7 năm tù. 

Tê tê thuộc nhóm động vật có mức độ đe dọa Nguy cấp (EN) và thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ. 

Đến tháng 11 năm 2010, Tê Tê đã được Hội Động vật học của London (Zoological Society of London's) thêm vào danh sách các động vật có vú khác biệt về mặt di truyền và có nguy cơ tuyệt chủng.