Vụ sự cố máy bay Singapore Airlines do nhiễu loạn: Hành khách bắt buộc phải làm điều đơn giản này!
Một chuyến bay của Singapore Airlines đã phải hạ cánh khẩn cấp ở Bangkok vào ngày 21/5 sau khi gặp nhiễu loạn bất ngờ, cực độ khiến một người thiệt mạng và hàng chục hành khách bị thương.
Tình huống xung quanh vụ việc trên SQ321 đang được điều tra, mặc dù một chuyên gia cho biết đây là một trong những điều tồi tệ nhất mà ông từng chứng kiến trong 30 năm làm nghề.
Mặc dù việc gặp phải tình trạng nhiễu loạn trong chuyến bay không phải là hiếm nhưng những tình huống như vậy có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Từ năm 2009 đến 2022, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) ghi nhận 163 hành khách và thành viên phi hành đoàn bị thương nặng do nhiễu loạn không khí trên máy bay đăng ký tại Hoa Kỳ.
Đây là những điều bạn cần biết về nhiễu loạn không khí
1. Nhiễu loạn không khí là gì?
Giáo sư khí hậu đô thị Matthias Roth mô tả sự hỗn loạn của khí quyển là những chuyển động bất thường, hỗn loạn và không thể đoán trước trong luồng không khí.
Tiến sĩ Roth, người đến từ khoa địa lý của Đại học Quốc gia Singapore (NUS), cho biết sự hỗn loạn có thể được gây ra bởi bão, núi, mặt trận thời tiết và các luồng không khí mạnh như dòng khí phản lực.
Ông lưu ý rằng những chuyển động hỗn loạn thường không thể nhìn thấy được. Loại nhiễu loạn đặc biệt này, thường được gọi là nhiễu loạn không khí rõ ràng, được gây ra bởi sự thay đổi tốc độ gió, nhiệt độ không khí hoặc áp suất trong khoảng cách ngắn. Chúng khó tránh vì chúng không thể nhìn thấy trực tiếp, khó dự đoán và không hiển thị trên radar thời tiết.
Phó giáo sư Steve Yim từ Trường Môi trường Châu Á tại Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) cho biết nhiễu loạn có thể do gió cắt – sự thay đổi đột ngột về tốc độ và hướng gió do sự khác biệt về nhiệt độ không khí ở các độ cao khác nhau.
Tổ chức Khí tượng Thế giới gọi hiện tượng gió đứt là “mối nguy hiểm lớn” đối với ngành hàng không, đặc biệt là khi hoạt động ở độ cao thấp hơn.
2. Chấn thương liên quan đến nhiễu loạn phổ biến như thế nào?
Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Hoa Kỳ (NTSB) báo cáo rằng hơn 1/3 tổng số sự cố hàng không ở Mỹ từ năm 2009 đến 2018 có liên quan đến nhiễu động không khí, hầu hết đều dẫn đến một hoặc nhiều thương tích nghiêm trọng nhưng không gây thiệt hại gì cho máy bay.
Trường hợp tử vong do gặp nhiễu loạn trong chuyến bay là rất hiếm. Nhưng có 129 thành viên phi hành đoàn và 34 hành khách bị thương nặng do nhiễu loạn chuyến bay trong giai đoạn này.
Họ bị thương phải nhập viện kéo dài hơn 48 giờ, chẳng hạn như gãy xương, xuất huyết nặng và tổn thương các cơ quan nội tạng.
3. Có phải nhiễu loạn đang gia tăng do biến đổi khí hậu?
Trong một nghiên cứu được công bố vào năm 2023, Tiến sĩ Paul Williams, giáo sư khoa học khí quyển tại Đại học Reading, cho biết tình trạng nhiễu loạn không khí rõ ràng nghiêm trọng trên Bắc Đại Tây Dương đã tăng hơn 50% từ năm 1979 đến năm 2020.
Tiến sĩ Roth từ NUS cho biết sự gia tăng nhiễu loạn không khí rõ ràng có liên quan đến biến đổi khí hậu, làm thay đổi dòng phản lực.
Dòng phản lực là những dải gió mạnh tương đối hẹp xảy ra ở độ cao lớn hơn. Đây thường là độ cao mà máy bay thương mại có thể bay vì máy bay có thể bay hiệu quả hơn.
Giáo sư Yim, đồng thời là nhà nghiên cứu chính tại Đài quan sát Trái đất của NTU ở Singapore, cho biết nhiệt độ không khí tăng với tốc độ khác nhau, tùy thuộc vào khoảng cách từ mặt đất. Sự nóng lên không đồng đều này dẫn đến sự hỗn loạn khi không khí di chuyển với tốc độ khác nhau.
Ông nói: “Theo dự đoán, cùng với biến đổi khí hậu, sự nhiễu loạn không khí rõ ràng sẽ tăng lên gấp hai hoặc ba lần.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Winston Chow, giáo sư về khí hậu đô thị tại Đại học Quản lý Singapore, lưu ý rằng nghiên cứu năm 2023 không đề cập đến tình hình ở Đông Nam Á hay biển Andaman, nơi SQ321 gặp sóng gió.
Một nghiên cứu năm 2021 của Đại học Arizona cho thấy vị trí của dòng khí phản lực Bắc Đại Tây Dương có thể vượt ra khỏi phạm vi biến đổi tự nhiên sớm nhất là vào năm 2060, nếu mức phát thải khí nhà kính không giảm.
Nghiên cứu cho biết điều này sẽ gây ra “những hậu quả nghiêm trọng liên quan đến thời tiết đối với xã hội ở cả hai bờ Đại Tây Dương”.
4. Hành khách có thể giữ an toàn cho mình bằng cách nào?
Dữ liệu từ NTSB, cơ quan điều tra tai nạn giao thông dân dụng ở Mỹ, cho thấy từ năm 2009 đến năm 2018, hoạt động được báo cáo phổ biến nhất đối với hành khách bị thương trong các vụ tai nạn liên quan đến nhiễu loạn là khi họ đang sử dụng, chờ đợi hoặc đi bộ đến hoặc đi từ nhà vệ sinh.
Hoạt động được nhắc đến nhiều nhất tiếp theo là khi họ ngồi mà không thắt dây an toàn. Các chuyên gia cho biết hành khách nên luôn thắt dây an toàn.
Phi công thương mại đã nghỉ hưu, ông Steven Khoo, cho biết các phi công và phi hành đoàn luôn cố gắng hết sức để đảm bảo an toàn cho hành khách và hành khách cũng nên nghĩ đến sự an toàn của chính mình.
Ông nói thêm, giống như việc tài xế và hành khách phải thắt dây an toàn trên ô tô, điều hợp lý là những người đi trên máy bay cũng phải thắt dây an toàn.
Ông Michael Daniel, người từng là thanh tra an toàn và điều tra viên tai nạn tại FAA, cho biết dựa trên những bức ảnh về hậu quả của sự hỗn loạn trên SQ321, vụ tai nạn là một trong những vụ tai nạn tồi tệ nhất mà ông từng chứng kiến trong 30 năm qua.
Ông Daniel, giám đốc điều hành của một công ty tư vấn hàng không, cho biết: “Việc luôn siêng năng và thắt dây an toàn là một thói quen tốt vì bạn không bao giờ biết điều gì có thể xảy ra tiếp theo”.
Nguồn: straitstimes