Ý nghĩa sâu xa tên Trư Bát Giới do Đường Tăng đặt, khác hẳn tên Trư Ngộ Năng mà Bồ Tát gọi trước đó

Trong Tây Du Ký, Trư Bát Giới được xem là nhân vật nhiều "thói hư tật xấu" nhất trong 4 thầy trò Đường Tăng. Xuất thân là Thiên Bông Nguyên Soái của Thiên Đình, vì trêu ghẹo Hằng Nga mà y làm Ngọc Hoàng nổi giận, giáng xuống trần trong hình hài con lợn xấu xí. 

Trước khi gặp được Đường Tăng, Bồ Tát đặt cho y cái tên Trư Ngộ Năng, có nghĩa là "con heo (tái sinh) nhận ra, ngộ ra khả năng của mình". Đây là cái tên đầy ẩn ý về việc Trư Bát Giới là người tự tin thái quá, luôn đánh giá bản thân quá cao nên nhiều khi quên mất mình bị đày xuống trần gian với ngoại hình gớm ghiếc. Nó như lời nhắc nhở y phải biết khiêm tốn hơn, cư xử đúng đắn hơn. 

Sau này, khi được Đường Tăng thu nhận làm đệ tử, Trư Ngộ Năng được đặt tên là Trư Bát Giới. "Bát Giới" ở đây chính là: Không sát sanh; Không trộm cắp; Không tà dâm; Không nói dối; Không uống rượu; Không ăn mặc diêm dúa; Không nằm hay ngồi trên giường cao rộng; Không ăn uống sau giờ chánh ngọ. Đây chính là một trong những giáo lý của mà các Phật tử khi tu hành ở bất cứ đâu cũng đều được dạy dỗ. Tuy nhiên, có tài liệu cho rằng tên của Trư Bát Giới còn có một cách hiểu khác. Đó là trước đó khi theo giới hạnh của Quan Thế Âm, Ngộ Năng đã kiêng "ngũ huân, tam yến" (ngũ huân gồm: hành, tỏi, tiêu, ớt, rau thơm; tam yến gồm: chim nhạn, chó, cá chim), vừa hay cộng gộp lại cũng gọi là bát giới. 

Dù có diễn giải theo cách nào thì cái tên Trư Bát Giới mà Đường Tăng đặt cho nhị đồ đệ cũng vô cùng ý nghĩa, thấm nhuần tư tưởng nhà Phật. Thêm nữa, cái tên cũng bao hàm đủ những mặt xấu trong tính cách của Trư Bát Giới như tham ăn, hay đố kị, ham vật chất,... Đây cũng coi như sự nhắc nhở để Trư Bát Giới nhận ra những giá trị tốt đẹp và dần thay đổi bản thân.