Anh hùng Việt Nam là xạ thủ bắn rơi nhiều máy bay nhất thế giới: 19 tuổi tham gia hạ 19 máy bay địch

Anh hùng LLVTND Vũ Xuân Đài sinh năm 1946 tại Mỹ Văn, Mỹ Hào, Hưng Yên. Ông đi bộ đội từ năm 1965, ban đầu phục vụ trong tiểu đoàn 19/5 Thủ đô. Tháng 10 cùng năm, ông trở thành chiến sĩ thuộc đội hình biên chế của Tiểu đoàn 14 phòng không thuộc Sư đoàn 2, Quân khu V. Ông Đài được mệnh danh là "xạ thủ bắn hạ nhiều máy bay nhất thế giới" khi trong cả quá trình hoạt động cách mạng của mình, ông đã bắn rơi 37 chiếc máy bay, được tặng thưởng 4 Huân chương Chiến công Giải phóng hạng Nhì và hạng Ba, 1 Huy hiệu Bác Hồ, 4 năm là Chiến sĩ thi đua (1965, 1966, 1967, 1968), 19 bằng khen. Bên cạnh đó, ông còn gắn liền với nhiều danh hiệu như: “Chim đầu đàn”, “Kiện tướng diệt máy bay”, “Dũng sĩ diệt máy bay”, “Dũng sĩ quyết thắng”.

Ban đầu, Anh hùng LLVTND Vũ Xuân Đài được chỉ định làm nhiệm vụ lắp đạn nhưng thời điểm đó, ông chỉ có 43 kg nên đã được Đại đội trưởng điều ông xuống làm anh nuôi (nấu cơm cho bộ đội). Trong những lần đi đưa cơm cho các chiến sĩ trực bên ụ súng, ông Đài tranh thủ lúc mọi người đang ăn để tập luyện một vài động tác cho đỡ nhớ. Lần đầu tiên ông được cầm súng bắn máy bay là trong trận Việt An ở Quảng Nam. Giữa lúc trận chiến đang diễn ra căng thẳng, tiếng đạn bắn máy bay vang rền trời bỗng ngừng lại, đồng chí chính trị viên phó Đại đội cho rằng các chiến sĩ đã hết đạn nên lập tức giao ông Đài nhiệm vụ tiếp đạn cho anh em. 

Dù nhiều năm đã qua đi nhưng khoảnh khắc đầu tiên đó vẫn in sâu trong tâm trí Anh hùng LLVTND Vũ Xuân Đài. Ông từng kể lại với báo chí giây phút nhận nhiệm vụ từ đồng chí chính trị viên phó Đại đội với tâm trạng vô cùng hồ hởi: “Ngay lập tức, tôi khoác khẩu K44, hai tay xách hai hòm đạn, lao vào trận địa. Lúc này, máy bay sà xuống thung lũng liên tục trút bom vào trận địa của ta. Không suy nghĩ nhiều, tôi liền nằm ngửa ra bãi tranh, dùng hai hòm đạn che hai bên đầu rồi giương súng nhằm vào hai chiếc phản lực trên đỉnh núi, bắn. Lúc sau, không còn thấy máy bay địch quần đảo nữa”.

Thế nhưng, vì nổ súng khi chưa có lệnh của người chỉ huy mà ông Đài đã bị đơn vị kiểm điểm. Tuy nhiên sau đó ông không bị kỉ luật vì "đơn vị đã quán triệt khi súng lớn phát hỏa thì súng bé được bắn" (Trích lời ông Đài thanh minh). Kể từ đó ông được điều lên làm xạ thủ số 1, bắt đầu hành trình trở thành "dũng sĩ diệt máy bay" của mình. Được biết, khi ở độ tuổi 19, ông Vũ Xuân Đài đã bắn rơi 19 máy bay địch. Chiến công vang dội nhất của ông là trong trận phục kích diệt máy bay địch tại Thanh Quýt (Điện Bàn, Quảng Nam) ngày 4/3/1966. Người xạ thủ quê Hưng Yên đã bắn hạ chiếc máy bay C47 chở 56 sĩ quan cấp cao của địch. Giai đoạn 1965-1968, người xạ thủ số 1 Vũ Xuân Đài đã bắn hạ 37 máy bay địch đủ các loại như CH47, HU1A, HU1B, CH06, T28... trong 30 trận đánh. Ông cũng được ghi nhận là xạ thủ bắn rơi nhiều máy bay nhất thế giới.

Ngày 14/3/2022, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Vũ Xuân Đài đã qua đời vì bệnh nặng, hưởng thọ 76 tuổi. Sự ra đi của ông đã để lại niềm tiếc thương vô hạn, tuy nhiên những công lao của người xạ thủ số 1 Việt Nam vẫn sẽ còn mãi, trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho thế hệ trẻ yêu nước.