Giải mã sự xâm chiếm của người hiện đại và sự biến mất của chủng người Neanderthal
Sự xâm chiếm của chủng người hiện đại và sự biến mất của người "họ hàng" Neanderthal diễn ra không phải do sự chênh lệch trong trí tuệ của cả hai.
Người Neanderthal từng là phân loài của người cổ xưa sinh sống tại đại lục Á-Âu. Đặc biệt, họ thống trị vùng đất châu Âu và Tây Á vào khoảng 250.000 năm trước. Vào thời điểm đó, chủng người hiện đại (Homo sapiens) lại tập trung khu vực ở miền nam Châu Phi.
Xét về trí thông minh, người Neanderthal được cho là có thể sánh ngang với con người hiện đại ngày nay. Họ có bộ não lớn, ngôn ngữ riêng, biết chế tạo các công cụ phức tạp, trang sức và sớm tiếp xúc với các hình thức nghệ thuật. Đặc biệt, người Neanderthal có sự am hiểu sâu rộng về thiên nhiên, kết hợp với lửa và dụng cụ chiến đấu mạnh, họ có thể săn được hầu hết các loài thú tiền sử khổng lồ như voi ma mút, tê giác len...
Thông minh, khỏe mạnh nhưng người Neanderthal lại là chủng người kém tinh tế. Trong khi đó, người hiện đại với ngoại hình nhỏ nhắn hơn đã dần chuyển sang sử dụng các vũ khí tầm xa như nỏ, cung tên để giảm nguy cơ thất bại khi cận chiến (vì chênh lệch thể hình, sức khỏe,...). Chưa kể quy mô nhóm của người Neanderthal khá nhỏ, trung bình 20 người/nhóm trong khi người hiện đại lại mở rộng sự liên kết với nhau khi xây dựng lên những bộ lạc có hàng trăm, hàng ngàn người. Định luận Metcalfe chỉ ra rằng một nhóm người càng đông thì số lượng kết nối sẽ tăng theo cấp số nhân. Sự chênh lệch thể hiện rõ qua phép so sánh: Nhóm 20 thành viên có khoảng 190 kết nối, nhóm 60 người có tới 1770 kết nối.
Lịch sử đã chứng minh người hiện đại nhờ sự tập trung lớn đã dần phát triển và mở rộng địa bàn. Họ hợp lực lại để xây tổ, săn bắt những loài có kích thước lớn gấp nhiều lần, phát triển khoa học công nghệ phức tạp,... thậm chí là tham gia vào chiến tranh.
Phải nhấn mạnh một điều là trên hành tinh này, không thiếu những loài có bộ não lớn hay thể hình khổng lồ nhưng để trở thành kẻ thống trị thì yêu cầu cao nhất chính là sự liên kết xã hội chặt chẽ. Người hiện đại Homo sapiens đã làm được điều này và nhờ thế nên họ có thể chống lại tự nhiên, xâm chiếm thế giới.
