Thư viện của Darwin đã mở ra những hiểu biết toàn diện hơn về con người và quá trình xây dựng thuyết tiến hóa của ông.
Là tác giả của nhiều tác phẩm, Charles Darwin có lẽ được biết đến nhiều nhất qua cuốn sách “Nguồn gốc các loài” xuất bản năm 1859, cuốn sách giới thiệu khái niệm khoa học cơ bản về tiến hóa với thế giới.
Để kỷ niệm 215 năm ngày sinh của Darwin vào ngày 12/2, nhóm nghiên cứu đằng sau dự án Darwin Online đã phát hành một danh mục dài 300 trang tổng hợp 7.400 đầu sách và 13.000 tập thuộc sở hữu của Darwin. Danh mục này bao gồm 9.300 liên kết trực tuyến tới các bản sao nội dung và tất cả đều hoàn toàn miễn phí.
"Cái nhìn chi tiết chưa từng có về thư viện hoàn chỉnh của Darwin cho phép người ta đánh giá cao hơn bao giờ hết rằng ông không phải là một nhân vật làm việc biệt lập mà là một chuyên gia trong việc xây dựng nền tảng khoa học và nghiên cứu phức tạp dựa trên kiến thức của hàng nghìn người. Thật vậy, quy mô và phạm vi của các tác phẩm trong thư viện cho thấy mức độ nghiên cứu phi thường của Darwin đối với tác phẩm của những người khác", trưởng dự án, Tiến sĩ John van Wyhe, nhà sử học khoa học tại Đại học Quốc gia Singapore, cho biết.
Khi Darwin còn sống, ông đã lưu giữ những ghi chép tỉ mỉ về thư viện của mình, trong đó có “Danh mục Thư viện của Charles Darwin” viết tay dài 426 trang được biên soạn vào năm 1875. Ban đầu sau khi Darwin qua đời, thư viện của ông đã được bảo tồn nhưng theo thời gian, phần lớn nội dung của nó đã bị mất hoặc thất lạc đi nơi khác.
Hai bộ sưu tập chính bao gồm 1.480 cuốn sách được lưu giữ tại Đại học Cambridge và Down House, tuy nhiên các bộ sưu tập chỉ còn khoảng 15% so với thư viện ban đầu. Sau khi nhận được thư từ các nhà nghiên cứu và công chúng hỏi về những tựa sách cụ thể từ thư viện của Darwin, Tiến sĩ John van Wyhe và các đồng nghiệp của ông đã bắt đầu dự án tái tạo nó qua mạng vào năm 2007. Ông nhấn mạnh: "Các học giả đã nghiên cứu về cuộc đời và công việc của Darwin trong hơn một thế kỷ. Một trong những yếu tố quan trọng nhất để hiểu lý thuyết của Darwin là nguồn tài liệu của ông - các ấn phẩm của những người khác mà ông đã sử dụng trong nghiên cứu của mình".
Dù Darwin đã lưu giữ hồ sơ một cách kỷ luật nhưng nhóm tái tạo thư viện của ông vẫn gặp khó khăn khi ông sử dụng những cách viết tắt hoặc mơ hồ để đề cập đến các tạp chí và tập sách nhỏ trong bộ sưu tập của mình, với nhiều mục thiếu tác giả, ngày tháng hoặc nguồn. Nhóm dự án đã xem xét từng mảnh giấy tìm được trong quá trình tìm kiếm, sàng lọc các tài liệu và thư từ viết tay của gia đình, sổ ghi chép của Darwin, nhật ký của vợ ông và danh sách từ các học giả viết cách đây một thế kỷ. Bằng cách so sánh tất cả các tài liệu, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy hàng nghìn đầu sách chưa được biết đến trước đây, bao gồm cả sách đóng bìa, tập không đóng bìa và sách nhỏ, đồng thời theo dõi hành trình của các đầu sách được bán đấu giá trong hơn 100 năm qua.
Đáng chú ý, gần một nửa số cuốn sách được viết bằng tiếng Pháp, tiếng Đức, tiếng Ý, tiếng Hà Lan, tiếng Đan Mạch, tiếng Latin, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Thụy Điển - một tiết lộ đáng ngạc nhiên về việc thông thạo nhiều ngôn ngữ, khác xa với suy nghĩ Darwin là một nhà ngôn ngữ học kém và có thính giác kém.
Van Wyhe nói: "Ông ấy là một người có trình độ học vấn rất cao, đã học tiếng Hy Lạp cổ và tiếng Latinh ở trường cũng như tiếng Pháp. Sau đó, ông ấy học tiếng Tây Ban Nha và một ít tiếng Bồ Đào Nha cho chuyến hành trình của Beagle và anh ấy đã tự học (với từ điển) cách đọc tiếng Đức và tiếng Ý và bằng cách nào đó anh ấy đã học được các ngôn ngữ khác theo cách tương tự. Điều này cho thấy ông đã quyết tâm tìm hiểu những gì các nhà khoa học khác đã công bố và trích xuất thông tin liên quan đến lý thuyết của mình".